C. P. İSayev infeksion xəSTƏLİKLƏR
Yüklə 4,43 Mb. Pdf görüntüsü
|
71
inkişaf edərsə intensiv infuzion terapiya aparılmalıdır. Bu zaman müalicə tədbirləri iki mərhələdə aparılır: 1. İtirilmiş maye və elektrolitlərin bərpası - I-li rehidıatasiya. 2. Kompensator rehidralasiya - müalicə müddətində itirilən mayenin bərpası. Bağırsaqda olan toksinləri birləşdirmək və xaric etmək üçün endosor-bentlər işlədilir - smekta, polifepan, pektin, enterodez və s. Polifepan gündə 3 dəfə, hər dəfə lhəb; enterodez 5 q x 3, smekta gündə üç dəfə verilir. Kəskin dövrlərdə yoğun bağırsağın spazmını aradan qaldırmaq üçün noşpa 0,004x3, bellasterin, besalol, bellagin 1x3, papaverin hidroxlorid 0,002x3 və s. təyin edilir. Güclü ağrılarda noşpa-2 ml əzələ daxili, platifıllin hidrotarta-rat 0,2% - 1-2 ml, kəskin tenezmləri zəiflətmək üçün 50-100 ml 0,5%-li nova-kainlə mikroimalədən istifadə edilir. Yığışdırıcı preparatlardan - vikalin, vikoir 1x2 ya 3 dəfə, tannakomp 1x3 məsləhət görülür. Göstərmək lazımdır ki, kolloid məhlullar dizenteriya zamanı ehtiyatla tətbiq edilməlidir və dehidratasiya əlamətləri keçdikdən sonra işlədilə bilər. Belə ki, kolloid məhlullar hüceyrə dehidratasiyasmı gücləndirir, hipervoleıııiya verir ki, bu da ürək fəaliyyətinin funksional yüklənməsinə gətirib çıxarır. Belə ağırlaşmaların baş vermə ehtimalı kolloid məhlullarla eyni vaxtda duz məhlulları yeridilərsə artır. Maye bu halda kolloidin səthinə sorulur və iri hidratlaş-mış komplekslər əmələ gəlir. Bunlar damar mənfəzini tutaraq qanın hərəkətini məhdudlaşdırır, toxuma perfuziyasını çətinlədirir. Infeksion allergik əlamətlər, bağırsaqda olan iltihabi proseslər antihista-min preparatların tətbiq edilməsini patogenetik əsaslandırır. Mikrosirkul-yasiyanı yaxşılışdırmaq məqsədilə askorbin turşusu, rutin, Ca-qlukonat və s. müsbət təsir edir. Dizenteriyanm müalicəsində vitaminlərin tətbiqi əhəmiyyətli yer tutur. Onlar dezintoksikasiya və regenerasiya prosesini sürətləndirir. Vitaminlərin tətbiqi meydana çıxan vitamin çatışmamazlığı baxınundan da əhəmiyyətlidir, xüsusən antibakterial müalicə nəticəsində güclənən disbakterioz fonunda. Bütün xəstəlik müddətində tərkibində askorbin turşusu (0,5-0,6 q/gün), nikotin turşusu (gündə 60 mq), tiamin və riboflavin (hər birindən 9 mq) olan polivitamin kompleksi təyin edilməlidir. Eyni zamanda xəstəliyin qızğın dövründən standart polivitaminlər, rekonvalessensiya dövrü daxil olmaqla verilməlidir. Kəskin dizenteriyanm uzun sürən formalarının müalicəsində immun reak-tivliyi yüksəldən preparatların mühüm əhəmiyyəti vardır. Metilurasil 0,5x3, pentoksil 0,25x3, Na- nukleinat 0,1x3, dibazol 0,04x3 yeməkdən 2 saat sonra və ya 2 saat əvvəl verilməlidir. Vitaminin U, timolin, timogen, pirogenal və digər immunostimulyatorlar da tətbiq edilə bilər. Bu preparatlar antitellərin artmasına, regenerasiyanm sürətlənməsinə, leykositlərin faqositar fəallığına müsbət təsir edir.
preparatlar istifadə edilir. Belə ki, kəskin koiit sindromları olan xəstələrə Ba-ci llus cinsindən olan mikroorqanizmlərə əsaslanan biosporin, baktisporin, baktisubtil, flonivin-BC beş gün müddətində gündə 2 dəfə, hər dəfə 2 doza verilir. Kəskin dövrdə enteritik sindromları olan xəstələr isə Saecharomyces ailəsinədən olan mikroorqanizmlərə əsaslanan entera'i, Rekiseıı-RD downloaded from KitabYurdu.org 72
0,25x2; bakterioterapiyamn 7-ci günü
lineks, bifiform, vitallor, bifıdumbakterin- forte, laktobakterin, kolibakterin kimi preparatlara üstünlük verilməlidir. Onlar standart dozalarda verilir. Relconvalessentlərə yaxşı keçirərlərsə süd-turşulu müalicəvi pəhriz, bifidolakto tərkibli ərzaqlar vermək məsləhətdir. Bunlar yüksək müalicəvi effektliyə malikdirlər. Kandidoz inkişaf edərsə nislatin gündə 3-4 mil. v., 12-14 gün; ketokona-zol 0,2- 0,4 q bir dəfə, yemək zamanı 12-14 gün, fulkonozol bir gün 0,2x2 verilir. Bağırsaqda kəskin iltihabi proseslərdə və ya selikli qişada reparasiyanın ləngidiyi hallarda müalicəvi imalələrdən (çobanyastığı, evkalipt və s.) istifadə edilir. İmalə 100 ml həcmində, yatmazdan əvvəl, defekasiyadan sonra edilir, 36-37°C qızdırılmış məhlul rezin katetrlə 15-20 sm dərinliyə yeridilir. Eroziya, xoralar zamanı yaxşı effektli nəticəni itburnu yağı və karotolin, vinilin məlhəmi, vitaminləşdirilmiş balıq yağı və s.-in tətbiqində əldə edilir. Poliglükinin 5 gün müddətində, hər gün 50 ml imalə edilməsi də effektlidir.
ümumi isti vannalar, papaverin və ya novokainlə elektroforez və s.) istifadə edilir. Bunlar ağrıları azaldır, iltihabın tezliklə çəkilməsinə səbəb olur.
Bu zaman xəstəliyin müddətinə bu və ya digər üzv-sistemlərin prosesə cəlb edilməsinə diqqət yetirilməlidir. Kəskinləşmələr dövründə müalicə kəskin dizenteriyada olduğu kimi aparılır və bu zaman yalnız patogenetik müalicəyə üstünlük verilir. Müalicəvi qidalanma, həzm femıentləri, eubiotiklər, fizioterapevtik proseduralar və s nəzərdə tutulur. Qida rejiminə ciddi əməl edilməlidir. Spirtli içkilər, pivə tam qadağandır. 4 saylı pəhriz təyin edilir. Yanaşı gedən xəstəliklər, bu və ya digər qidanın orqanizmin qəbul edə bilməsi nəzərə alınmalıdır. Həzm sistemində mövcud olan funksional morfoloji dəyişikliklər diqqət mərkəzinə çəkilməlidir. Disbakterioza, disfermentoza, mədə turşuluğunun azalmasına diqqət yetirilməlidir. Antibakterial müalicə kursu ehtiyatla tətbiq edilməlidir, orqanizmin spesifik və qeyri-spesifik rezistenliyini yüksəldən və ya digər vasitələrlə birlikdə verilməlidir. Kəskin bağırsaq pozğunluğunun əlamətləri aradan qaldırıldıqdan sonra yanaşı gedən xəstəliklərin müalicəsinə başlanılmalıdır. İlk növbədə qurd invaziyasına, xolesistitə, mədə - 12 b.bağırsaq xorasına, xroniki qastrit və pankreatitə diqqət yetirilməlidir. Xroniki dizenteriyanın müalicəsində levomizol, prodigiozan, pirogenal və s. bu kimi immunomodulyatorların tətbiqi mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Bu halda xəstənin fərdi xüsusiyyətləri, imınun statusu nəzərə alınmalıdır. Adətən xroniki dizenteriya 1,5-2 il davam edir. Sonra sağalma baş verir və ya xroniki dizenteriyadan sonrakı kolit formalaşır.
olar:
A) Etiotrop müalicə - ftorxinolonlar: siprofioksasin 0,5 x 2, ofloksasiıı 0,2 x 2. B) İmmunoterapiya - timalin, timogen, levomizol, dibazol və s. C) Əvəzləyici müalicə - panzinozm, festal, pankreatin, pepsin və s D) Vitaminlər - yüksək dozada, kompleks şəkildə downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 4,43 Mb. Dostları ilə paylaş:
|