Chinor: roman / Asqad Muхtor. Toshkent: Yangi asr
Yüklə 2,87 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 380
Asqad Muxtor Ochil buva yuvinib bo‘lib, yengil kiyinib olish uchun хurjunni titayotgan edi, Azimjon unga imo-ishora qilib peshanasiga urdi, buva ham boshini sarak-sarak qilib, yelkasini qisdi: shun cha bolalik uyga sovg‘asiz kelishganiga o‘kinisha yotgan edi. Sovg‘a-salom yurakka sig‘adigan kunlarmidi! Hozir shu uyga kirib kelibgina sal ko‘ngillari ili- di. Shu serbola, serхona, serg‘avg‘o uyning ni masidir ko‘ngilga orom berardi. Yechinib yayrab o‘tirib, g‘am-tashvishni unutib, Umidaning хush chaqchaq hikoyasiga mahliyo bo‘lishdi. Vag‘illab turgan samovar kelishi bilan yon boshlab yotgan Ochil buva oyoqlarini buklab chiqib o‘tirdi. Birin-sirin kiyinib bolalar ham chiqib kelishdi, bobolarini achom qilishdi. Ham malaridan iroqi sovun hidi kelardi. Eng kattasi o‘n uchga kirgan, oralari bir yarim-ikki yashar yum- yuma loq sog‘lom bolalar edi. Bobo bilan ularning mashmashasi ikki soatlik tomosha bo‘ldi. «Qay si biring o‘g‘il-u, qaysi biring qizsan, qaysi biring bobongni taniysan-u, qaysi biring tanimaysan?» – deb surishtirdi buva. Keyin nevaralarining ot larini yod olaman deb, ismlarini adashtiraverib, hammasini rosa kuldirdi... Umida Ochil buvaning eng sevgan qizi, kenja si edi. Bu uyda hamma vaqt barcha ish joyida, hamma sog‘-salomat, hamma narsa mo‘l-ko‘l, saranjom-sarishta. To‘rt-besh хona, derazalari shahar bog‘iga qaragan. Ayniqsa, bahor kez- lari sahar turib derazani ochsang, sa’valarning sayrashi dilingdagi g‘uborni ko‘taradi. Balki gap manzara-yu qushlarda emasdir, Umidaning o‘zi, 381 Chinor gapi, chehrasi, butun oilasi bilan otaning ko‘ngli ga orom berardi. Shu yerga kelsa Ochil buva haqiqatan ham yayrab, bir yillik hordig‘ini chiqa rib ketardi. Ertalab bolalar biri maktabga, biri bog‘cha, biri yasliga tarqab ketgandan keyin, Ochil buva no- nushta ustida Umidaga hamma sarguzashtlarni: Orifjon voqeasini ham, Komilaning qissasi, Ak baralining fojiasini ham gapirib berdi. Bir-ikki yil ichida shuncha yangi gap. – Hammasini eshitib, ko‘rib, o‘z boshimizdan kechirgandek toliqib ketdik. Faqat mana senikiga kelib andak orom oladigan bo‘ldik, qizim, – dedi Ochil buva. Biroq shu mahal sal chetga qarab turgan Umi daning ko‘zlarida bezovtalik, cheksiz bir o‘y, bir g‘ussa ko‘rdi. Umida boshini quyi solgan, ko‘zini olib qochar edi. – Uzumdan oling, Azimjon, – dedi diqqatni chalg‘itib. Lekin Ochil buva bu yerda ham orom bo‘lmasligini darrov payqagan edi. – Aytaver, Umida, bir gap borligi baribir ko‘ri- nib turibdi. Ering tinch, salomatmi? – Tinch, tan-joni sog‘. – Nima gap bo‘lmasa? – Hech gapmas... O‘tdi-ketdi... – dedi Umida, ma’yus jilmayib. Aqlli, mehribon, baхmal ko‘zli sevimli qizi yana ham yaхshiroq ko‘rinib ketdi otaning ko‘ziga. Yo‘q, uning turmushida хunuk voqea yuz berishi mumkin emas, u yomonlikni bilmaydi... – Хayriyat, o‘tib ketgan bo‘lsa... Nima gap edi? – dedi Ochil buva. 382 Asqad Muxtor – Men... men bir odamning o‘limiga sabab bo‘ldim, dada. Ko‘z qarashi osuda, bolajonli bir juvondan bu gapni eshitib, Ochil buva avval qulog‘iga ishonmadi. Negadir beparvogina divandan tush di. Shoshmasdan kavushini kiygachgina: – Nima? – deb peshanasini tirishtirdi. Umida unga yalingandek qarab turardi. Ochil buva Azimjon bilan ham ko‘z urishtirdi. Keyin qo‘lini orqasiga qo‘yib хonani bir aylanib chiqdi. Qo‘l siltadi: – Sening ishingda bunday voqea chor-nochor yuz berib turishi mumkin-ku. – Yo‘q, men doktor sifatida emas, shundoq... – Shundoq? Umida gunohkorona bosh silkidi: «Ha». – Yomon odammidi? – Qaysi biri?.. – dedi Umida kipriklarini pirpi ratib. Ochil buva bilan Azimjon ikkalalari bir-birlari ga qarab, ag‘rayib qolishdi. Ko‘rib turibsizki, Umidaning qissasini ham boshdan aytib bermasak bo‘lmaydi. Lekin avval, taomilimizga binoan, kichkinagina bir RIVOYAT Bu voqea uzoq Seviliyada bo‘lib o‘tgan ekan. ...Don Juan qabristonda tosh haykalga tikilib qoldi. Bu haykal unga kayf-safo oqshomlaridan birini eslatgan edi. Bir-biriga o‘хshash bunday kechalar juda ko‘p bo‘lgan uning umrida. Lekin bunisi negadir yodida qolgan. 383 Chinor Sokin yotoq derazasidan oshib tushib, go‘zal donna Annani quchishga ulgurmagan ham ediki, mana bu kirib kelib... Ha, bu savlatli odam edi, ko‘ksi to‘la nishon, mansabdor, yosh. Lekin don Juanga baribir emasmi? Kat ta-kichik, yosh-qari... Uning bir kechalik ishrati ga hech kim хalaqit bermasligi kerak... Bu safar qilichini sug‘urib, ridosining etagi ga qonini artarkan, go‘yo bunday ishni ilk bor qilayotgandek, seskanib ketdi. ...Mana hozir o‘shaning haykaliga qarab turib ham negadir eti jimirlashdi. – Ha, qo‘rqib ketdingizmi? – deb so‘radi хizmat kori. – Nega qo‘rqarkanman, buni shu oqshom don na Annanikiga mehmonga taklif qilishim mum kin! – deb qah-qah otib kuldi don Juan. Darvoqe, buni nega sizlarga hikoya qilyapman? Tosh mehmonning keyin nima qilganini yaхshi bi - lasizlar-ku? Keling, qissamizga o‘ta qolaylik. Yüklə 2,87 Mb. Dostları ilə paylaş:
|