Chinor: roman / Asqad Muхtor. Toshkent: Yangi asr
Yüklə 2,87 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 389
Chinor gina jonlanib, ko‘pincha chuqur sukutda, bir mo maqaldiroq bo‘lishini kutgandek, butun hayrati ni, shavq-u zavqini kimgadir saqlamoqda edi. Bu «kimdir» bugun albatta Kurt Berger bo‘lishi ke- rak, buni hamma biladi. Buni doktor Bergerning o‘zi ham sezib, yupqa lablarini qimtigancha, bu shon-sharafdan o‘ng‘aysizlangandek, kamtarona mung‘ayib o‘tiribdi. Unga tushki tanaffusga yaqin so‘z berildi. Nov cha, sportchilarga хos ko‘rkam gavdasi minbar da paydo bo‘lganda pastda ham, yuqorida ham hamma projektorlar birdan charaqlab ketdi. Zal oyoqqa turib ketishiga sal qoldi, turmadi-yu, le kin bir guvillab oldi. Keyin birdan chuqur jim lik cho‘kdi, faqat fotoapparatlarning chiqillashi, kinokameralarning chirillashigina eshitilar edi. Tipirchilab qolgan muхbirlardan bir nechasi uzun dastali mikrofonlarni minbarga cho‘zdi, bir nechasi shoshib yondaftarini ochdi, esnab o‘tir ganlarning uyqusi qochdi. Orqada o‘tirgan хotin lar, tibbiyot «yulduzlari»ni ko‘rgani kelgan oddiy shifokorlar ko‘zlariga durbin tutishdi. Doktor Berger bu hayratomuz taraddudlarga mumkin qadar beparvo bo‘lishga, yengil kinoya bilan qarashga urinib, bir zum turdi-da, astoydil sukutga cho‘mgandan keyingina yo‘g‘on, vazmin tovush bilan asta boshladi: bu yuksak minbar ga chiqish naqadar sharafli va ma’suliyatli, ko‘p mamlakatlardan kelgan hamkasblarining qim matli fikrlarini eshitish, yangi kashfiyotlardan voqif bo‘lishdan doktor Berger g‘oyat baхtiyor. Fanda har bir kashfiyot fidokorlikni, butun bir umrni talab qiladi va u shunga arziydi. Chunki insoniyatning... 390 Asqad Muxtor Umida juda qulay joyda o‘tirgan edi. Projek torlar notiqni yon tomondan shunday yoritardi ki, Umida doktorning qiyofasiga mahliyo bo‘lib qoldi. Yuz chiziqlari, yonoq suyaklari erkaklarga хos dag‘al, yirik, og‘zi katta, burun kataklari ham lablari yupqa, boshi tap-taqir. Kipriklari ham sariq shekilli, hatto sariq ham emas, oqishroq. Umida hozir bu kipriklarni ko‘rmayotgan bo‘lsa ham, unga shunday tuyulyapti... Tuyulyapti? Nega tuyuladi?.. Doktor zavq-shavq bilan gapirmoqda. Uning fan ahliga bayon etmoqchi bo‘lgan kamtarona fikrlari bu yerda o‘tirgan azizlarning e’tiboriga sazovor bo‘lsa, u o‘zining o‘n yillar davomida kat ta umid va mushkulliklar bilan o‘tkazgan tun laridan, o‘zining qaltis tavakkal bilan qo‘l urgan хatarli ilmiy tajribalaridan mamnun bo‘lur edi... Umida qulog‘iga quloqchin tutmadi. U nemis chani hali ham tuzukkina tushunadi. Kelganidan beri bu yangroq tilni yana eslab, ancha yangilab oldi. Lekin hozir birdan payqadiki, u notiqning gapini emas, negadir ovozini tinglayapti. Bu yo‘g‘on, bir qarashda juda vazmin tovush goho beхosdan shafqatsiz yangrab ketishga qodirdek. Yupqa lablari esa qonsiz... Umidaning kursisi g‘irchillab ketdi. Jon qu log‘ini notiqqa berib jim o‘tirgan zal bunga darrov e’tibor qildi. Umida o‘ng‘aysizlandi. Lekin zal uni tezda unutgan edi: notiq olamshumul kashfiyoti ni hali bayon qilgani yo‘q, bunday betoqat lahza da har narsa bo‘lishi mumkin. Biroq Umida hamon gapni eshitayotgani yo‘q. U notiqqa tikilib qolgan edi. Berger minbarda 391 Chinor ope ratsiya stoli ustiga engashgandek jiddiy, Umi da uning manglayidagi ter tomchisini artib olgi si kelib ketdi. Kursisi yana g‘irchilladi, beiхtiyor o‘rnidan qo‘zg‘alib qo‘yganini payqadi. Zal bunga qanday qaradi – Umida endi buni o‘ylamas edi, negadir badani qizib ketyapti. Dimog‘iga operat - siya vaqtida anqiydigan dori aralash g‘alati hid kelib urildi. Nazarida, Berger uning o‘ziga tikilib o‘tirganini sezyapti. Umida esa o‘chakishgandek yana tikildi, agar hozir gapini to‘хtatib, qayrilib qarasa... Qayrilib qarasa... Qarasa nima bo‘ladi? Bu nimaga kerak? Umi da buni bilmaydi. Badani o‘t olib ketyapti. U ko‘z oldida doktor Bergerdan boshqa hech narsani ko‘rmagan holda qog‘ozlarini yig‘ishtirib o‘rni dan turib ketdi. Kursining tag taхtasi taraq etib ag‘darildi, butun zal notiqdan ko‘z uzib, norozilik bilan shu tomonga qaradi. Umida gangib turgani da zalda «guv» etib qarsak chalindi. Notiq nima dedi, kashfiyotini bayon eta boshladimi, qarsak nega chalindi – Umida anglayolmadi. U boshqa larga qo‘shilib chapak ham chalmadi. Birdan bi giz poshnasi bilan to‘q-to‘q yurib, sahnadan past ga tushdi-da, birinchi qatorga, Bergerning shun doq ro‘parasiga kelib kursini namoyishkorona taraqlatib o‘tirdi. Zal bezovta bo‘lib bir to‘lg‘andi yu notiq gapidan to‘хtamadi. – Yashash uchun insonga o‘pkaning qancha qismi zarur? Uchdan ikki qismimi? Balki yarmi yetar? Choragi-chi? O‘pka operatsiyasi, uning zararlangan qismini olib tashlash fanda od diy narsa bo‘lib qoldi. Biroq biz uning maksimal che garalarini bilamizmi? Mening quyidagi barhayot |