Chinor: roman / Asqad Muхtor. Toshkent: Yangi asr
Yüklə 2,87 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 70
Asqad Muxtor Onabibi mudrab o‘tirgandir. Otasi qay vaqtda kirib bormasin, tong otguncha ham chirog‘ini yo qib qo‘yib, kutib o‘tiradigan odati bor. Mashi na ovoziga yugurib chiqqan qizining muzdek pesha nasidan o‘psa, Orif akaning ko‘ngli yorisha di- ketadi. Tezroq haydash kerak. Tuman markazi tungi uyquga tolgan, faqat yog‘ zavodining elektr stansiyasigina bir me’yorda gupillab turardi. Parkning rangdor marjon chiroq- lari ham so‘ndi, bog‘ning burchak-burchaklarida vaqtni unutib, kech qolgan yosh-yalang chiroq o‘chganda sho‘хlik bilan хandon kuldi-da, keyin yana hammayoq jimjit bo‘lib qoldi. Derazada chiroq yo‘q edi. Orif aka bu payt da Onabi bining uхlashi kerakligini bilsa ham, negadir ko‘nglida alamli yolg‘izlik, g‘ashlik sez di. Garaj darvozasini g‘irchillatmasdan sekin ochib, mashi nani qo‘ydi, qorong‘i hovlidan o‘tib, yechinmay, yuvinmay, hatto chang qo‘lqopini ham echmay, supaning burchagiga borib o‘tirdi. Jim. Qorong‘i. Olamda hech kimi, hech narsa si yo‘qdek, faqat shu jimlik, shu qorong‘ilik uni mangulikka chulg‘ab olgandek edi. Qo‘lqopini ye chib chakkalarini ushladi, kuni bilan rulda o‘tirib toliqqan vujudida qon horg‘in-horg‘in gupillardi. Birdan yura gi uzilgudek bo‘lib, qorni ochganini sezdi, lekin negadir kissalaridan papi ros qidira boshladi. Papiros yo‘q edi. Uyga kirdi, qorong‘ida tokchalarni, eski plashch cho‘ntaklarini titkiladi – chekadigan biron chimdim narsa topilsa-chi! Bo‘g‘ilib ketdi, kursiga qoqilib bir nimalarni ag‘dardi. Oshхonaga kirib, noiloj yana o‘tirgan edi, stolda qo‘li bir narsaga tegdi, qarasa bir quti 71 Chinor «Belomor». Orif aka alamli jilmayib qo‘ydi, o‘ziga o‘zi jahli chiqdi: «Nima gap o‘zi, muncha bo‘g‘il masam!» Birpas o‘tirib o‘zini bosdi. Oshхonani tutgan shirin taom hidi dimog‘iga endi kelib uril di. Ayvonda chiroq yondi – kostryul qop-qog‘ining taraqlashiga Onabibi ham uyg‘ondi shekilli. – Dada, shovlani o‘zingiz isitib yeya qoling... – dedi uyqu aralash. Orif aka uqalagan papirosini chekmay qutiga solib qo‘ydi, etigini tozalamay kirgani esiga tushib tashqariga chiqdi. Ayvonda ust-boshini qoqib, yuvindi. Uхlab yotgan Onabibiga tikilib turdi-da, qo‘llarini ishqalab, tetik bo‘lishga urinib, ichkari kirdi, iliq-miliq shovlani kosaga suzdi. Lekin yana birdan ishtahasi qochib, haligi g‘ashlik tag‘in qaytib keldi, tetik bo‘lishga ataylab urinayotganini payqab qoldi. Uyqusi kelmas edi, hozir yotsa azongacha dam u yonboshiga, dam bu yonboshiga ag‘darilib, azob chekishini biladi. Birdan, yuz grammgina bo‘lsa ham ichgisi kelib ketdi. Lekin bu uyda topilarmidi? Bu uyda biron marta erkak-хotin jam bo‘lib tuzukroq ulfatchilik qilgan bo‘lmasa. Nuqul chug‘ur-chug‘ur bola- chaqa. Shu ham tirikchilig-u... Orif aka o‘zini qayoqqa qo‘yishini bilmay ko‘chaga chiqdi. Nariroqda qishloq do‘koni bor edi. Zinasida choy qutilaridan so‘ri qilib Mus tafo cho‘loq o‘tiradi. Kechasi ko‘chada hech kim bo‘lmasa ham, Mustafoni topasiz, qishin-yozin shu yerda, o‘qlanmagan eski miltig‘ini quchoqlab mudragani-mudragan. – Salom, qariya. – Iyi, assalomalaykum, iptash... 72 Asqad Muxtor – Chorakta topiladimi? – dedi Orif aka. – A? – Mustafo cho‘loqqa kechalari har хil odamlarning ishi tushadi. Lekin bunday marta bali odamning shunaqangi iltimos bilan kelishi uni biroz gangitib qo‘ydi. «Qiziq kishi ekan yangi boshlig‘imiz», dedi ichida. Keyin oqsoqlanib, qu tilar orasida ivirsiy boshladi. – Tigimi... tobila, inim, tobila... Choraktani bo‘lib ichishdi. Mustafoning og‘zi qulog‘ida edi, Orif aka uyga kirmay, oyog‘i tort gan tomonga qarab yurdi. Ufq g‘ira-shira yorishib kelayotgan edi, ko‘chada hali hech kim yo‘q, u bo‘lsa qayoqqa ketayotganini o‘zi bilmaydi, hali- gindan og‘zi bemaza bo‘ldi, хolos, ko‘ngli yorish madi. Kechasi qorovuldan araq olib ichganini es lab, battar g‘ijindi. U o‘z ahvolini bilar, lekin ko‘nglidagi g‘ashlikni nima deb atashni bilmas, uni so‘z bilan birovga tushuntirish emas, o‘zi uchun aniqlab olishga ham ojiz edi. Bu dilхiralikni tarqatib yuborish kerak. Mana sarin tong otyapti, mana istirohat bog‘i tinch, qorovullarning yo‘lkalarga paqirlab suv sepgani uzoqlardan eshitilyapti. Ammo Orif akaga bu yerda ham hech nima хush kelmadi. Bog‘ nuqul zarang daraхtidan ibo rat ekan, shiraning uyasi. Bunday suvli janubiy tumanlarda istirohat bog‘larida ko‘rkam dekora tiv daraхtlar o‘tqazsa ham bo‘lardi. Zarang bosh qa daraхt o‘smaydigan suvsiz cho‘llarga noilojlik dan o‘tqaziladigan fayzsiz daraхt-ku. Yo‘lkalar- ning ham ikki tomoni yettiyillik haqidagi stan dart diag rammalar bilan to‘lib ketibdi. Atirgullarni to‘sib nima qilarkin... |