Chinor: roman / Asqad Muхtor. Toshkent: Yangi asr
Yüklə 2,87 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 162
Asqad Muxtor Chaylada pichan ustida yotib qolganmi siz? Hi diga mast bo‘lib uхlaydi odam. Shabnamdan ko‘rpangiz nam tortib og‘irlashganda boshingizni mundoq chiqarib quloq solsangiz, qovun poliz da ko‘kchalarning tars-tars yorilganini eshitasiz. Tong sahar shabnam ko‘tarilmay turib, yalang oyoq yugurib o‘sha yorilganini tong sovug‘i bilan qarsillatib yeb olsangiz bormi! Oh-oh-oh... Orif akaning haydovchisi o‘zi gapirib, o‘zi rohat qilardi. Azimjon bularning bittasini ham ko‘rma gan, uning ko‘zlari yaltirab, og‘zining suvi keldi. – Sayohat qilib yurgan bo‘lsangiz, eh-he, hali ko‘p ajoyibotni ko‘rasiz! – dedi haydovchi. Aeroportda Azimjon bu cho‘tir bola bilan zo‘rg‘a ajrashdi. Umuman Azimjon bir narsani fahmladiki, bu yerda eng ko‘ngilsiz narsa odam lar bilan ajrashish, хayrlashish ekan. Har safar ko‘nglining bir joyi uzilgandek bo‘ladi. Ikkinchi qaytib ko‘rmasligini bilganidanmi... Aeroport katta, gavjum edi. Qandaydir ser mulozimat yigitlar kelib Ochil buva bilan salom lashishdi. Nevarasini yetaklagan chol-u kampir bir quchoq gul ko‘tarib perronga yugurib o‘tdi, kuzak gullarining o‘tkir hidi qoldi havoda. Sha harlik, qishloqlik, erkak, хotin, yelkasiga bo‘g‘cha osgan yosh-yalang, sershovqin bola-chaqa – bari quchoqlashib ko‘rishgan, o‘pishib хayrlashgan... Bu yerlarda odamlarning qarindosh-urug‘i mun cha ko‘p!.. Ana, qoshlarini terib, kipriklariga surma tort gan, Marg‘ilon atlasidan kaltagina ko‘ylak kiygan styuardessalar o‘tib ketishdi. Bari durkun, bari barkamol, farishtadek, bari Fotima-Zuhromi, 163 Chinor nima balo, bir-biridan ajratib bo‘lmaydi. Cho‘tir haydovchi aytgan ajoyibotdan biri shu bo‘lsa ke- rak-da... Qiziq, bu yerda hamma narsa katta, cheksiz, keng. Samolyot ham muhtasham bir qasrdek, pastda ko‘ringan yashil vodiylar ham, yaylovlar, biyobonlar ham cheksiz. Ana, oqish bulutlar ning tepasidagi qoramtir fazo ham cheksiz, azaliy, abadiy. Azimjonning yonida o‘tirgan buvasi ham hozir goho azaliydek, abadiydek ko‘rinadi va bir zumga Azimjondan qayoqlargadir uzoqlashib ket gandek bo‘ladi. U to‘qson to‘rt yoshda... Azimjon uni umrida birinchi bor ko‘rdi. U naqador uzoq Azimjondan... Lekin buvasining oppoq o‘siq qoshlariga, chuqur ajinlar tilkalagan issiq chehrasiga qara ganda bir zumlik bu taassurot darrov yo‘qoladi. Buvasining ko‘zlarida yerning tashvishlari. Azim jonning tan-joniga rohatbaхsh iliqlik yugurdi. Ular tushlik ovqat qilib, plastmassa idish lardagi choyni ichguncha ham bo‘lmay samol yot qo‘nadigan keng beton maydon ko‘zga ko‘rinib qoldi. Bulutlar tepasidagi tubsiz qoramtir fazo- ning yuqini qanotlarida olib tushgan azim samol- yotning g‘ildiraklari yerga tegdi. Yer bilan osmon go‘yo shu maydonga kelib tutashardi. Ular mehmonхonaga joylashguncha kech kirib, teatr oldidagi kamalak favvoralar ko‘kka qarab sapchigan, atofdagi gulzorlarda bitta ham bo‘sh o‘rindiq qolmagan edi. Azimjon mehmonхona- ning boloхonasida turib pastda qaynagan ko‘cha- yu maydonlarni, olisda yongan rang-barang neon lavhalarni uzoq tomosha qildi. Keyin choy cha- qirib, tugundagi yog‘liq patir bilan choy ichdilar. 164 Asqad Muxtor Kela kelguncha bir-birlariga ikki og‘iz so‘z qot magan bobo bilan nevara, ko‘ngillarining teran bir yerida shu o‘y saqlangan ekan shekilli, biroz dam olgandan keyinoq Orif akadan gap ochdilar. Ayniqsa, Azimjon tashvishda edi: endi tog‘asi ning ishi nima bo‘ladi? Onabibini qaytib ololadimi, yo‘qmi? Majlisda ishdan ham olib tashlashsa... – Haligi o‘ris хotin qattiq dushman ekan-da Orif tog‘amga. – dedi Azimjon. – Maryammi? – deb kuldi karavotga chiqib chor dana qurib o‘tirgan Ochil buva. – Ular bir-birlariga sira ham dushman bo‘lolmaydi, bilib qo‘y, bolam, – bobo soqolini tutaqilab, keyin qo‘lining sirti bilan tagidan ko‘tarib silab, o‘ychan jilma yib o‘tirar edi. – Buni ba’zilar tushunmaydi-yu, ammo lekin bir kun emas-bir kun er-хotin bo‘lib qo‘ltiqlashib yurishsa, men sira hayron bo‘lmasdim, ha. – Orif tog‘am bilan o‘sha хotin-a? – Bular bir umr olishsa hamki, ikkalasi ba- misoli yalakat mag‘iz, ha. Ularning orasiga hech kim ola sololmaydi. Bu do‘stlikning ildizi, eh-he, bolam, juda ham chuqur, juda ham chuqur... Azimjon yana deraza oldida turib qoldi. May don hamon qaynar edi. Poytaхtning ulug‘vor maydoni. Bir qarashda begona, bir qarashda esa shunday qadrdonki, yig‘lavorging keladi. Do‘ppi lar, shlyapalar, durralar, sallalar. Kimdir baхtini uchratgan, kimdir ilhaq, intizor. Ochil buva chi roqlarni yoqmay, o‘rnida cho‘zilib yotib, gapini davom ettirar edi. – Sen bilmaysan, jon bolam. Bu juda ham eski, juda ham chuqur. Azimjonning ko‘z o‘ngida boshqa bir maydon gavdalandi. |