Uşaqlar üçün Keyfiyyət
Standartların reallaşdırılması
Valideyn qayğısından məhrum olmuş uşaqların vəziyyəti ilə bağlı BMT-nin Uşaq Haqqları
Konvensiyasına diqqətin artırılması məqsədilə 2004-cü ildə Uşaq Hüquqları Komissiyası
“Valideyn qayğısından məhrum olmuş uşaqların müdafiəsi üçün BMT standartları”nın
hazırlanması məqsədilə iclas keçirmişdir. Bundan başqa 2005-ci ildə Avropa Şurasının Nazirlər
Komitəsi üzv dövlətlərin ərazisində rezident müəssisələrdə yaşayan uşaqların hüquqlarına dair
tövsiyə sənədi qəbul etmişdir. ‘Uşaqlar üçün Keyfiyyət’ standartları bu qəbildən olan sənədlər
toplusunu tamamlayaraq praktik həyatda istifadə oluna bilər.
Bu standartların milli səviyyədə tətbiqi və bütün uşaqların bərabər hüquqlarının təmin olunması
üçün birgə məsuliyyətin daşınması gələcək hədəflər sırasındadır.
Biz bu keyfiyyət standartlarının hazırlanması zamanı zəhmət çəkmiş hər kəsə, o cümlədən,
uşaqlar və gənclərə öz dərin təşəkkürümüzü bildiririk.
Bu standartların tətbiqini istənilən səviyyədə dəstəkləyən hər kəsi alqışlayır və dəstəkləyirik!
Monika Niederle
FICE International
Keith
Henderson
IFCO
Helmut Kutin
SOS-Kinderdorf International
4
Uşaqlar üçün Keyfiyyət
5
Mündəricat
Çərçivələr
7
Missiya bəyannaməsi
8
Baxış
8
Missiya
8
Dəyərlər
8
Əsas anlayışlar
9
Prinsiplər
9
Istinad sənədləri
9
Standartların hazırlanması və tətbiqi
10
Əhatə dairəsi
10
Araşdırma
10
Standartların hazırlanması
11
Uşaqlar üçün Keyfiyyət standartlarının tətbiqi
11
Uşaqlar üçün Keyfiyyət standartlarının strukturu və icmalı
12
Struktur
12
Uşaqlar üçün keyfiyyət standartlarının icmalı
13
Uşaqlar üçün Keyfiyyət - Standard Paketi 1:
Qərarvermə və qəbul prosesləri
17
Standart 1:
Qərarvermə prosesi zamanı uşaq və onun bioloji ailəsi dəstəklənir
18
Standart 2:
Uşaq qərarvermə prosesi zamanı iştirak etmək hüququna malikdir
20
Standart 3:
Peşəkar qərarvermə prosesi uşaq üçün mümkün olan ən münasib
qayğını təmin edir
21
Standart 4:
Bacı-qardaşlara birgə qayğı göstərilir
23
Standart 5:
Yeni evə keçid lazımi şəkildə hazırlanır və həssas formada həyata
keçirilir
25
Standart 6:
Evdən kənar qayğı prosesi fərdi qayğı planına əsaslanır
27
Uşaqlar üçün Keyfiyyət
Uşaqlar üçün Keyfiyyət – Standart Paketi 2:
Qayğı göstərmə prosesi
29
Standart 7:
Uşaq ehtiyaclarına, həyat şəraitinə və mənsub olduğu sosial
mühitə uyğun olaraq yerləşdirilir
30
Standart 8:
Uşaq öz bioloji ailəsi ilə əlaqələri saxlayır
32
Standart 9:
Tərbiyəçilər ixtisaslıdırlar və adekvat iş şəraitinə malikdirlər
34
Standart 10: Uşaqla tərbiyəçinin münasibətləri qarşılıqlı anlaşma və hörmətə
əsaslanır
36
Standart 11: Uşaq onun həyatına birbaşa təsir göstərən qərarların qəbul
edilməsində fəal iştirak etmək hüququna malikdir
38
Standart 12: Uşağa uyğun bir həyat şəraitində qayğı göstərilir
40
Standart 13: Xüsusi qayğıya ehtiyacı olan uşaqlar münasib qayğı ilə təmin
olunurlar
42
Standart 14: Uşaq/gənc davamlı olaraq müstəqil həyata hazırlanır
44
Uşaqlar üçün Keyfiyyət - Standart Paketi 3:
Qayğıdan ayrılma prosesi
46
Standart 15: Qayğıdan ayrılma prosesi diqqətlə planlaşdırılır və həyata
keçirilir.
47
Standart 16: Qayğıdan ayrılma prosesində ünsiyyət
səmərəli və məqbul şəkildə
aparılır.
49
Standart 17: Uşaq/gəncə qayğıdan ayrılma prosesində iştirak etmək hüququ
təmin edilir.
51
Standart 18: Müşahidə, davamlı dəstək və əlaqə saxlamaq üçün imkanlar
təmin olunur
53
Istifadə olunmuş əsas terminlərin lüğəti
55
Əlavə
BMT-nin Uşaq Haqqları Konvensiyası
6