H akġMLƏRĠn d avraniġI ÜZRƏ b anqalor p rġNSĠPLƏRĠ
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 4.4. Hakim onun ailə üzvlərindən kiminsə tərəflərdən birinin nümayəndəsi qismində çıxıĢ etdiyi və ya iĢə baĢqa formada aidiyyəti olduğu iĢə baxılmasında iĢtirak etməməlidir.
- Hakimin ailə üzvlərindən kimsə dövlət orqanının hüquq Ģöbəsində iĢləyirsə, hakim necə hərəkət etməlidir
- Vəkillə görüĢ zaman hakim necə hərəkət etməlidir
- Bir hakimi və bir vəkili olan məhkəmə dairələri
- 4.5. Hakim öz yaĢadığı yeri müĢtərilərini qəbul etmək və ya həmkarları ilə görüĢmək üçün digər vəkillərə verməməlidir.
- 4.6. Digər vətəndaĢlar kimi hakimin də ifadə, dini etiqad, toplantı və assosiasiyalarda iĢtirak
- Hakim ictimai müzakirələrdə iĢtirak etməməlidir.
- Hakimin tənqid edilməsi
4.4. Hakim onun ailə üzvlərindən kiminsə tərəflərdən birinin nümayəndəsi qismində çıxıĢ etdiyi və ya iĢə baĢqa formada aidiyyəti olduğu iĢə baxılmasında iĢtirak etməməlidir. ġərh Özü-özünə etiraz nə vaxt məcburi sayılır? 128. Əgər hakimin ailə üzvlərindən kimsə (niĢanlısı da daxil olmaqla) iĢi aparırsa və ya iĢə vəkil qismində qoĢulmuĢdursa, hakim bir qayda olaraq özü-özünə etiraz etməyə borcludur. Hakimin ailə üzvlərindən kimsə hüquq firması ilə bağlıdırsa, hakim necə hərəkət etməlidir? 129. Adətən, hüquq firmasının üzvləri gəlir və xərcləri bölüĢdürürlər və müəyyən dərəcədə iĢin məhkəmədə uğurlu aparılması vasitəsilə müĢtərilərin cəlb edilməsində maraqlıdırlar. Lakin iĢə çıxan vəkilin hakimin ailə üzvlərindən kiminsə bağlı olduğu vəkillik firması ilə əlaqəli olması faktı özü- özlüyündə hakimin özü-özünə etiraz etməsi üçün əsas kimi çıxıĢ edə bilməz. Əgər kimsə onun qərəzsizliyini əsaslı Ģübhə altına qoyarsa, yaxud ona qohumlarından kiminsə vəkillik firmasında baxılan iĢin nəticəsinə əhəmiyyətli təsir göstərə bilən paya malik olduğu məlum olarsa, hakim özü-özünə etiraz etmək zərurəti qarĢısında qala bilər. Bundan baĢqa, hakim aĢağıdakı amilləri də nəzərə ala bilər: (a) Özü-özünə etiraz etməmə cəmiyyətin nəzərində necə görünəcəkdir; (b) Özü-özünə etiraz etməmə vəkillərin, hakimlərin və cəmiyyətin ayrı-ayrı üzvlərinin nəzərində necə görünəcəkdir; (c) Özü-özünə etiraz etmə nəticəsində məhkəmənin üzərinə düĢən inzibati yük; (d) Hakimin qohumunun baxılan iĢdə maliyyə, peĢə və ya digər marağının dərəcəsi. Hakimin ailə üzvlərindən kimsə dövlət orqanının hüquq Ģöbəsində iĢləyirsə, hakim necə hərəkət etməlidir? 130. Dövlət vəkillərinin əmək haqqı almalarına və cinayət və ya mülki iĢlərin nəticəsində maraqlarının olmamasına baxmayaraq, peĢə yüksəliĢinə nail olmaq cəhdi kimi amili nəzərə almaq lazımdır. Ona görə də, əgər hakimin ailə üzvlərindən kimsə prokurorluqda və ya vəkillik bürosunda hətta rəhbər vəzifədə olmasa belə iĢləyirsə, hakim ehtiyatlı olmalı və həmin dövlət orqanının cəlb olunduğu bütün iĢlərə baxılması zamanı iki səbəbdən özü-özünə etiraz etməyin mümkünlüyü barədə fikirləĢməlidir. Birincisi, həmin dövlət orqanının əməkdaĢları məhkəmədə baxılan iĢlər barədə məlumat mübadiləsi edə bildikləri üçün hakimin bu idarədə iĢləyən ailə üzvünün qeyri-ixtiyari olaraq həmin orqanın digər iĢlərinə cəlb olunması riski vardır. Ġkincisi, hakimin qərəzsizliyinə əsaslı Ģübhələr yarana bilər. Hakim özünə aĢağıdakı sualı verməlidir: kənar müĢahidəçi hakimdə onun ailə üzvlərindən kiminsə iĢlədiyi orqanın müvəffəqiyyət qazanmasında iradi və ya qeyri-iradi qərəzli münasibətin olmasını ehtimal edə bilərmi? Vəkillə görüĢ zaman hakim necə hərəkət etməlidir? 131. Əgər hakim vəkillə görüĢürsə, onun iĢtirakı formal xarakter daĢıyan hallar istisna olmaqla, həmin vəkilin iĢtirak etdiyi iĢlərə baxılmasında bir qayda olaraq iĢtirak etmir. Lakin hakim həmin vəkillik firmasının və ya bürosunun digər üzvlərinin iĢtirak etdikləri iĢlərə baxılması ilə bağlı özü-özünə etiraz etməyə borclu deyil. Bir hakimi və bir vəkili olan məhkəmə dairələri 132. Məhkəmələri yalnız bir hakimdən, prokurorluğu və ya vəkilliyi isə yalnız bir vəkildən ibarət olan məhkəmə dairələri fəaliyyət göstərir. Əgər bu vəkil hakimin oğlu və ya qızıdırsa, yaxud baĢqa cür yaxın qohumudursa, hakimə onu bütün cinayət iĢlərinə baxmaq hüququndan məhrum edən məcburi etiraz etmək prinsipi tətbiq olunur. Bu, təkcə həmin regionun hakimə etiraz verilmiĢ iĢə də baxmalı olan digər hakimləri üçün deyil, həm də cinayət törətməkdə təqsirləndirilən Ģəxslər üçün çətinlik törədir. Bundan baĢqa, belə vəziyyətdə cinayət törətməkdə təqsirləndirilən Ģəxsin malik olduğu iĢinə məhkəmə tərəfindən fasiləsiz baxılması hüququnu təmin etmək də çətin olur. Belə hallarda, hakimə etiraz mütləq tələb ola bilməsə də, bu cür vəziyyətlərdən mümkün qədər çəkinilməlidir. 4.5. Hakim öz yaĢadığı yeri müĢtərilərini qəbul etmək və ya həmkarları ilə görüĢmək üçün digər vəkillərə verməməlidir. ġərh Hakimin yaĢadığı yerdən və ya telefonundan istifadə edilməsi 133. Hakim öz yaĢadığı yeri müĢtərilərini qəbul etmək və ya vəkillik fəaliyyəti ilə bağlı məsələlər üzrə həmkarları ilə görüĢmək üçün hər hansı vəkilə verməməlidir. Əgər hakimin əri və ya arvadı, yaxud hər hansı baĢqa ailə üzvü vəkildirsə, hakim öz ev telefonunu həmin Ģəxslərə iĢləri ilə əlaqədar danıĢmaq üçün verməməlidir, çünki bu, hakimin də vəkilliklə məĢğul olması təəssüratını yarada və qeyri-ixtiyari ex parte əlaqələrə, yaxud belə əlaqələrin mövcudluğu görüntüsünə və ya ondan Ģübhələnməyə gətirib çıxara bilər. 4.6. Digər vətəndaĢlar kimi hakimin də ifadə, dini etiqad, toplantı və assosiasiyalarda iĢtirak azadlıqlarına təminat verilir, lakin bu hüquqların reallaĢdırılması zamanı hakim öz vəzifəsinin yüksək statusunun saxlanmasına çalıĢmalı və məhkəmə orqanlarının qərəzsizliyi və müstəqilliyi ilə bir araya sığmayan hərəkətlərə yol verməməlidir. ġərh Hakimlər də digər vətəndaĢların malik olduqları hüquqlarla təmin olunurlar. 134. Hakim vəzifəsinə təyin olunarkən, hakim cəmiyyətin digər üzvlərinin malik olduqları ifadə, toplantı və assosiasiyalarda iĢtirak azadlığı hüququndan və hər hansı siyasi mülahizələrindən və siyasi məsələlərə marağından imtina etmir. Lakin hakim cəmiyyətin məhkəmə orqanlarının qərəzsizliyinə və müstəqilliyinə inamının saxlanması üçün ehtiyatlı davranmalıdır. Hakimlərin ictimai müzakirələrə cəlb olunmasının yol verilən dərəcəsinin müəyyən edilməsi zamanı iki mühüm amili nəzərə almaq zəruridir. Birincisi, hakim onun qərəzsizliyinə olan inamı obyektiv olaraq sarsıda bilən fəaliyyətə cəlb olunmuĢdurmu? Ġkincisi, onun bu və ya digər fəaliyyətə cəlb olunması hakimi siyasi hücumlara məruz qoya və ya hakim vəzifəsinin yüksək statusu ilə bir araya sığmaya bilərmi? Bu amillərdən hər hansı birinin mövcud olması zamanı hakim belə fəaliyyətə cəlb edilməkdən çəkinməlidir. Hərəkətlərin məhkəmə vəzifələri ilə bir araya sığmazlığı 135. Hakimin üzərinə həvalə olunan vəzifələr siyasi fəaliyyətin milli parlamentə və ya yerli Ģuraya üzvlük kimi müəyyən növləri ilə bir araya sığmır. Hakim ictimai müzakirələrdə iĢtirak etməməlidir. 136. Hakim ictimai müzakirələrdə iĢtirak etmir. Bunun səbəbi aydındır. Hakim vəzifəsinin mahiyyəti hakimin mübahisəli məsələlərə obyektiv və ədalətli yanaĢma qabiliyyətindədir. Hakim üçün özündə əsl hakimi təcəssüm etdirən qabaqcadan hasil olmayan qənaətə və qabaqcadan formalaĢmıĢ yanlıĢ fikrə malik olmamaqla, müstəqil, obyektiv, qərəzsiz və ədalətli yanaĢma qabiliyyəti mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Əgər hakim siyasi arenaya daxil olur və ictimai müzakirələrdə iĢtirak edirsə - mübahisəli məsələlərə dair öz fikrini bildirməklə, ictimai xadimlərlə müzakirələrə giriĢməklə və ya hökuməti açıq tənqid etməklə - cəmiyyətin nəzərində öz vəzifələrini qərəzsiz icra etmək qabiliyyətini Ģübhə altına qoymuĢ olur. Cəmiyyət açıq Ģəkildə öz fikrini bildirdiyi məsələlərə toxunan mübahisəni həll edən hakimin qərəzsizliyinə, yaxud tərəf və ya hətta Ģahid qismində hakimin barələrində əvvəllər tənqidi fikirlər söylədiyi siyasətçilərin, ictimai xadimlərin və ya hökumət idarələrinin çıxıĢ etdiyi iĢə baxmasına və həmin iĢ üzrə qərar çıxarmasına Ģübhə ilə yanaĢacaqdır. Hakimin tənqid edilməsi 137. Ġctimaiyyətin, həmçinin qanunverici və icra orqanlarının nümayəndələri hakimin və onun çıxardığı qərarların çatıĢmazlıqları və ya səhvləri barədə açıq Ģəkildə öz fikirlərini bildirə bilərlər. Qəbul olunmuĢ “siyasi susma” qaydasına əsaslanaraq, hakimlər onların ünvanına edilən tənqidlərə adətən cavab vermirlər. Hakimi tənqid etmək hüququnun məhkəməyə hörmətsizlik göstərilməsinə aid qaydalarla tənzimlənməsinə baxmayaraq, hal-hazırda bu normalar məhkəmə orqanlarının və konkret hakimin ünvanına edilən tənqidin qarĢısını almaq üçün istifadə edildiyi keçmiĢ dövrə nisbətən daha az tətbiq olunur. Məhkəməyə hörmətsizlik təzahürü ilə bağlı icraata baĢlamaqla iĢi gərginləĢdirməkdənsə, istənilən qalmaqallı hücumlara məhəl qoymamaq daha yaxĢıdır. Belə bir deyim var: “Femida hər hansı Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|