MEDORANIN OĞURLANMASI
Miss Medora Martin bir yeşik boya və molbertlə
1
yaşıl dağların
ətəyində yerləşən Harmoniya qəsəbəsindən Nyu-Yorka gəldi.
Miss Medora digər bacılarına rəhm etməyən ilk şaxtalann aman verdiyi
payız qızılgülünə bənzəyirdi. Rəssamlığı öyrənmək üçün əxlaqsız Vavilona
gedərkən Harmoniya qəsəbəsində danışırdılar ki, o, dəli, yaramaz, özbaşına
bir qızdır. Nyu-Yorkda isə ilk dəfə Vest-Saydadakı ucuz pansionatda öz
masasının arxasında göründükdə oranın sakinləri bir-birindən soruşdular:
- Bu yaraşıqlı qanmış qız kimdir?
Bütün qüvvəsini toplayan Medora öz imkanlarına uyğun ucuz bir otaq
kirayələdi və keçmiş bərbər, öz peşəsini qarlem rəqs siniflərinin birində
öyrənmiş professor Ancelinidən həftədə iki dəfə rəssamlıq dərsi almağa
başladı. Burada ona axmaqlıq etdiyini söyləyən heç kim yox idi. Çünki bu
böyük şəhərdə hamımızın nəsibi eynidir. Basten Lepajın və Jeromun keçmiş
şagirdləri bizlərdən kimin saçını pis qırxmayıb və yaxud tustepi düz
öyrətməyib ki? Nyu-Yorkda ən kədərli mənzərə - əgər pik vaxtlarda
kütlənin davranışı nəzərə alınmazsa - İstedadsızlığın qabil iyyətsiz
qullarının məyus-məyus yeriməsidir. İncəsənət onlar üçün xeyirxahlıq
ilahəsi deyil, öz pərəstişkarlannı üstlərinə yağan daşlara və ayaqqabı
qəliblərinə əhəmiyyət vermədən tənqidçilərin qapısı ağzında miyovuldayan
küçə pişiklərinə çevirən Tsirseydir. Bəziləri doğma ucqar diyarlarına
sürünə- sürünə gedib çıxırlar, orada isə onları kəlamlardan alınmış südə
qonaq edirlər: “Sizə demişdik axı”; bəziləri də bizim ilahəyə məxsus
məbədin həyətində onun süfrəsinin qınntılarını yeyə- yeyə donmaq üçün
qalırlar. Nəhayət, kimsə bu faydasız xidmətdən bezir. Bu zaman qarşımızda
iki yol görünür: ya hansısa
1
Molbert - rəssam dəzgahı
165
downloaded from KitabYurdu.org
O.HENRİ
mağaza sahibinin yanında işə girib faytonlarla bakaleya
1
daşımalı, ya
da bohema
2
girdabında batmalıyıq. Sonuncu gözəl səslənir, lakin
birinci daha sərfəlidir. Çünki baqqal işimizə görə zəhməthaqqı
ödədiyi zaman kirayəyə frak götürüb - şablon yumor burada daha çox
yerinə düşür - xərçənglərin harada qışladıqlannı bohemaya göstərə
bilərik.
Miss Medora girdabı seçdiyindən bizə bu kiçik hekayə üçün
süjet verə bildi.
Professor Ancelini onun etüdlərini çox təriflədi. Bir dəfə qız
parkdakı şabalıd ağacının eskizini ona göstərəndə professor dedi ki,
ondan ikinci Roza Boner alınacaq. Lakin hərdən (bütün dahi
rəssamların özünəməxsus şıltaqlığı olur) o, qızın işini kəskin və
amansızcasına tənqid edirdi; məsələn, bir gün Medora, Kolumb
meydanındakı heykəlin və onun memarlıq işlərinin şəklini səliqə ilə
çəkmişdi. Professor istehza ilə gülümsəyərək eskizi bir kənara tulladı
və Cottonun əlinin cəmi bircə hərəkəti ilə ideal çevrə çəkdiyini
söylədi.
Həmin gün yağış yağırdı, Harmoniyadan göndərilən pul
yubanırdı, Medoranın başı ağnyırdı, professor isə ondan borca iki
dollar pul istəmişdi; bir yandan da sənət mağazasından satılmamış
bütün akvarellərini geri qaytarmışdılar və... mister Binkli onu şam
yeməyinə dəvət etmişdi.
Mister Binkli pansionun kefdi daimi müştərilərindən biri idi. O
artıq qırx doqquz yaşı haqlamışdı və bütün günü şəhərin mərkəzi
bazarlannın birində - balıq mağazasında oturardı. Axşam saat altıdan
sonra isə frak geyinər, İncəsənətlə bağlı boşboğazlıq edərdi. Gəndər
onu sırtıq adlandınrdı. O, bohemanın ən seçmə nümayəndələrindən
hesab olunurdu. Heç kimə sin- deyildi ki, o, ümidverid bir gəncə -
hətta onun hansısa rəsmi “Peka”da yerləşdirilmişdi - on dollar borc
vermişdi. Bax bəziləri bu şəkildə tilsimlənmiş mühitə soxulur,
bəziləri də yağlı şam yeməyinə qonaq olurdular.
Axşam saat doqquzda mister Binklinin qoluna girmiş Medora
pansiondan çıxdıqda digər sakinlər ona qibtə ilə baxır-
1
Bakaleya - yeyinti şeyləri
2
Bohema - sərsəri heyat sürən ziyalılar təbəqəsi və s.
166
downloaded from KitabYurdu.org
MEDORANIN OĞURLANMASI
dılar. O, öz açıq-mavi bluzka və büzməli tor-tor yubkasında idi; çəhrayı
pudra yaxdığı al yanağı, qəhvəyi çantasına yığdığı dəsmal və otağının açarı
ilə birlikdə bir dəstə payız yarpağına bənzəyir və gözəl görünürdü.
Qırmızısifət və çalbığlı mister Binkli isə məşhur romançılar kimi
boynu qalın qırçınlı dar frakda çox ciddi təsir bağışlayırdı.
Onlar gur işıqlı Brodvey tinindən burulub, yalnız seçilmişlərin daxil
olmasına icazə verilən bohema yeməkxanalarından ən məşhuruna - Terens
kafesinə çatdılar.
Yaşıl dağlann ətəyindən gəlmiş Medora yol yoldaşının arxasınca kiçik
masaların arası ilə addımlayırdı.
Qadın həyatında yalnız üç dəfə buludların üstü ilə uçur, sevincdən
ayağının altını görmür. Birinci dəfə - ərə gedərkən, ikinci dəfə - müqəddəs
bohemaya daxil olarkən və üçüncü dəfə - əlində qonşunun ölü toyuğu öz
bostanından çıxdığı zaman.
Müştərilər masalann arxasında ya üç-üç, ya da dörd-dörd oturmuşdular.
Ofisiant ətrafda an kimi fırlanır, süfrələrin üstündəki büllur və gümüş qab-
qacaqlar bərq vururdu. Şam yeməyinə başlanğıc kimi sadə orqanizmlərin
yaranmasından əvvəlki tarixdə çox qədim qranit qayalann reseptinə uyğun
qaydada hazırlanmış fransız çörəyi başıbəlalı şəhərlilərə təqdim olundu - ev
kökələrinin dadına baxan Allahlar gülümsədi, diş həkimləri isə öz parıltılı
qızıl lövhələrinin kölgəsi altında sevinclərindən rəqs etməyə başladılar.
BinkJinin gənclərdən birinə dikilmiş gözləri bohemanın nüma-
yəndəsinə xas məxsusi bir şövqlə parlayırdı, - bu gözlərdə əjdaha baxışlan,
pivə qədəhinin işıltısı, rəssam ilhamı və dilənçi zəhlətökənliyi əks
olunmuşdu.
Cavan oğlan yerindən sıçradı.
-
Xoş gördük, dünyagörmüş Binkli! - ucadan dedi. - Bizim masanın
yanından ötüb-keçmək ağlınıza belə gəlməsin. Başqa tanışlarla şam
etməyəcəksinizsə, bizimlə əyləşin.
-
Nə olar, dost, - balıq mağazasının sahibi Binkli dedi. - Siz ki
bilirsiniz, mən mister Vandeykin, mister Madder... e-e... miss Martinin, həm
də sevimli m uz... e-e... boheması arasında dolaşmağı xoşlayıram.
167
downloaded from KitabYurdu.org
Dostları ilə paylaş: |