Ызбек диалектологияси

Ishni bajarish tartibi:
1.»O’zbek dialektologiyasi» darsligidan o’zbek shevalariaro farqlovchi so’zlarni
aniqlash va amaliy mashg’ulot darslarida ishlab chiqish.
2.Shevalararo farqlanuvchi so’zlarni adabiy normadagi so’zlar bilan solishtirish.
3.Adabiy tilga kiritish lozim deb topilgan so’zlar turkumini aniqlab, kartotekalarga
tushirish.
4.O’zbek shevalari leksikasiga aloqador adabiyotlar bilan tanishish va ular ro’yxatini
to’plash.
kartotekasini (100) so’zdan iborat) tuzib ko’rsatish.
5.O’rta qatlam va tor leksik qatlamga mansub so’zlarni leksikografik adabiyotlardan
aniqlash.
6.«O’zbek tilining izohli lug’ati» dan tor leksik qatlamga mansub so’zlarni
kartochkalarga tushurish.
2.5.Har bir talaba o’zi yashayotgan hududdan imkon darajasida tor qatlamga mansub
so’zlarni kartochkalarga yozib kelishni tavsiya etish.
Mustaqil ish topshiriqlari:
1-topshiriq
1.1.Shevalararo farqlanuvchi so’zlarni adabiy normadagi so’zlar bilan solishtirish.

---

61
1.2.Adabiy tilga kiritish lozim deb topilgan so’zlar turkumini aniqlab, kartotekalarga
tushirish.
1.3.O’zbek shevalari leksikasiga aloqador adabiyotlar bilan tanishish va ular
ro’yxatini to’plash.
2-topshiriq
2.1.Amaliy mashg’ulotlar uchun keng qatlamga aloqador so’zlar kartotekasini (100)
so’zdan iborat) tuzib ko’rsatish.
2.2.O’rta qatlam va tor leksik qatlamga mansub so’zlarni leksikografik
adabiyotlardan aniqlash.
2.3.«O’zbek tilining izohli lug’ati» dan tor leksik qatlamga mansub so’zlarni
kartochkalarga tushirish.
3-topshiriq
3.1.O’zbek tiliga arab tilidan o’zlashgan so’zlarning tarixiy sabablarini chuqur ilmiy
tahlil qilish.
3.2.Asrimizning 80- yillarigacha rus tili va u orqali o’zlashgan so’zlarning ko’paya
borishi, 90-yillardan so’ng ruscha so’zlar o’rniga paydo bo’lgan arxaik-neologik
so’zlar haqida mulohazalar bildirish.
3.3.Sheva va adabiy til munosabati haqida har bir talabaning shaxsiy fikrini eshitish.