Kitabüs-salat namaz kitabi

 68
1. Öncə qibləyə qarşı dönülür. Ayaqlar bir-birindən dörd barmaq qədər açıq 
olaraq paralel tutulur. Əllərin baş barmaqları qulağın yumşaq hissəsinə dəydirilir, 
ovuç içləri qiblə istiqamətinə tərəf açılır. “Niyyət etdim, Allah rizası üçün bu 
günün sübh namazının sünnətini qılmağa, döndüm qibləyə”  deyə  qəlbdən 
keçirildikdən sonra “Allahü-əkbər” deyərək göbək altında sağ əl sol əlin üzərinə 
bağlanır. 
 2. Gözləri, səcdə ediləcək yerdən ayırmadan: a) Fatihə”'>“Sübhanəkə”  oxunur.  b) 
Əuzu Bəsmələdən sonra “Fatihə” oxunur. c) Fatihədən sonra bəsmələ oxunma-
dan bir zamm-ı surə (məsələn; Ələm təra-kəyfə) oxunur. (Şafii məzhəbinə görə 
Fatihə ilə zammı-surə arasında bəsmələ oxunur).  
 3. Zammı surədən sonra “Allahü-əkbər” deyərək rüküyə əyilir. Əllərlə diz 
qapaqları tutulur, bel düz tutulur və gözləri ayaqlarından ayırmayaraq, üç dəfə 
“Sübhanə Rabbiyəl-azim” deyilir. Beş və ya yeddi dəfə də söylənə bilər. 
 4.  “Səmiallahü limən hamidəh” deyərək qalxarkən,  şalvar çəkilməz və 
gözlər səcdə yerindən ayrılmaz. Tam dik durunca “Rabbəna ləkəl hamd” deyi-
lir. [Bu cür dik durmağa kavmə deyilir.]  
5. Ayaq üstə çox durmadan “Allahü-əkbər” deyərək səcdəyə gedilir. Səc-
dəyə gedərkən sıra ilə; a) Sağ diz, sonra sol diz, sağ əl, sonra sol əl, burun və alın 
yerə qoyulur. b) Ayaq barmaqları qiblə istiqamətində bükülür. c) Baş iki əlin ara-
sında qalır. d) Əlin barmaqları birləşdirilir. e) Ovuc içləri yerə yapışdırılır. Dir-
səklər yerə yapışdırılmaz. f) Bu vəziyyətdə ikən  ən az üç dəfə  “Sübhanə 
Rabbiyəl-alə” deyilir. Sonra:  
6. “Allahü-əkbər” deyərək sol ayaq yerə yayılır, sağ ayağın barmaqları qiblə 
istiqamətində bükülür və budlarının üzərində oturulur. Ovuclar dizin üzərinə qoyu-
lur və barmaqlar sərbəst buraxılır. 
 7. Budları üzərində artıq durmadan “Allahü-əkbər” deyərək, təkrar səcdəyə 
gedilir. (İki səcdə arasında oturmağa cəlsə deyilir).  
8. Səcdədə yenə  ən az üç dəfə  “Sübhanə Rabbiyəl-alə” dedikdən sonra 
“Allahü-əkbər” deyərək ayağa qalxılır. Ayağa qalxarkən əllərlə yerdən qüvvət alın-
maz və ayaqlar oynadılmaz. Səcdədən qalxarkən öncə alın, sonra burun, sonra da 
sol əl və sağ əl, sonra sol diz və sağ diz yerdən qaldırılmalıdır. 
 9. Ayaq üstə ikən bəsmələdən sonra “Fatihə” və bundan sonra bir zammı-surə 
oxunub, “Allahü-əkbər” deyərək rüküyə əyilir.  
10.  İkinci rükət də birinci rükətdə  tərif edildiyi şəkildə tamamlanır. Yalnız 
ikinci səcdədən sonra “Allahü-əkbər” deyincə ayağa qalxmayıb ombalar üzərinə 
oturulur və: a) “Əttəhiyyatu”, “Allahümmə salli”, “Allahümmə barik” və “Rab-
bəna ətinə” dualarını oxuduqdan sonra öncə sağa “Əssəlamü aləyküm və rəhmə-
tullah”, sonra sola “Əssəlamü aləyküm və rəhmətullah” deyə salam verilir. b) 
Salam verdikdən sonra “Allahümmə  əntəssəlam və minkəssəlam təbəraktə  yə 
zəl-cələli vəl-ikram”  deyilir və heç danışmadan sübh namazının fərzini qılmağa 
qalxılır. Çünki, sünnət ilə  fərz arasında danışmaq namazı pozmazsa da, savabını 
azaldır. Namazdan sonra üç dəfə  “Əstağfirullah” dedikdən sonra “Ayətəl-kürsi” 

---

 69
və 33 təsbeh, 33 tahmid və 33 təkbir və bir təhlil, yəni “Lə iləhə illallahü vahdəhu 
lə şərikələh, ləhül mülkü və ləhül həmdü və hüvə alə külli şəyin qadir” oxunur. 
Bunlar səssizcə oxunmalıdır. Yüksək səslə oxumaq bidətdir. Daha sonra dua edilir. 
Duada kişilər qolları sinə  səviyyəsinə qaldırır. Qollar dirsəklərdən bükülməz. 
Ovuclar açılır, ovuc içi səmaya çevrilir. Çünki necə namazın qibləsi Kəbə isə, dua-
nın qibləsi də səmadır. Duadan sonra “Sübhanərabbikə...” ayəti-kəriməsini oxu-
yub, əlləri üzünə sürtər. Dörd rükətli sünnətlərin və fərzlərin ikinci rükətindən son-
ra təhiyyat oxuyub qalxılır. Sünnətlərin üç və dördüncü rükətlərində Fatihədan son-
ra zammı-surə oxunur. Fərzlərin üçüncü və dördüncü rükətlərində yalnız Fatihə 
oxunur, zammı-surə oxunmaz. Axşamın fərzi də belədir. Yəni üçüncü rükətində 
zammı-surə oxunmaz. Vitrin üç rükətində də Fatihədən sonra zammı-surə oxunur. 
Sonra təkbir gətirib  əllər qulaqlara qaldırılır. Sonra “Kunut” duaları oxunur. 
Qeyri-müəkkəd olan əsrin və işanın öncəki sünnətləri də digər dörd rükətli sünnət-
lər kimidir. Ancaq ikinci rükətdən sonrakı oturmada təhiyyatdan sonra Allahümmə 
salli və bariklər də oxunur.  
 
TƏK QILAN QADININ NAMAZI: 
Məsələn: “Sübh namazının sünnəti”ni belə qılar:  
1. Bədənin şəkli müəyyən olunmayacaq şəkildə təpədən dırnağa qədər örtü-
nür. Yalnız əllər və üz açıq qalar. Namazda oxuyacağı surə və dualar daha əvvəl 
izah edilən “Tək qılan kişinin namazı” kimidir. Fərqli qismləri isə belədir:  
a) Əlləri kişilər kimi qulaqlara qaldırmaz, əlləri çiyin səviyyəsinə qaldıraraq 
niyyət edər, təkbir alar, əlləri sinəsi üzərinə bağlayar, namaza başlayar. b) Rüküdə 
tam düz durmaz. c) Səcdədə dirsəkləri yerə yayar. d) Təşəhhüddə budunun üzərinə 
oturur. Yəni sağ və sol ayaqlar sağ tərəfdə olub, sol budunun üzərinə oturur. Na-
mazda qadınlar üçün yaxşı örtülü vəziyyətdə olmağın  ən asan şəkli  əllərini də 
örtəcək geniş bir baş örtüyü və ayaqlarını da örtəcək geniş və uzun bir dondur.  
 
 
NAMAZIN VACİBLƏRI 
 
Namazın vacibləri bunlardır:  
1. Fatihə surəsini oxumaq.  
2. Fatihədən sonra bir surə və ya ən az üç qısa ayət oxumaq.  
3. Fatihəni surədən əvvəl oxumaq.  
4. Fatihəni və Fatihədən sonra oxunan surəni fərzlərin birinci və ikinci rükət-
lərində, vacib və sünnətlərin hər rükətində oxumaq.  
5. Səcdələri bir-birinin ardınca etmək.  
6. Üç və dörd rükətli namazların ikinci rükətində təşəhhüd miqdarı oturmaq. 
Son oturuş fərzdir.  
7. İkinci rükətdə təşəhhüddən artıq oturmamaq.  
8. Səcdədə burunu alnı ilə bərabər yerə qoymaq.  

---