Microsoft Word 017 esas sayi doc
Yüklə 1,54 Mb. Pdf görüntüsü
|
Filologiya məsələləri, № 7, 2017 283 tarixi faktlara sadiq qalmaqla yanaşı, təxəyyüldən də istifadə edərək oxucunu qeyd olunanlara inandırır. Əsərdə X.Natəvana dair faktlarla yanaşı, XIX əsr Xanlıqlar dövrünün mənzərəsini də əks etdirən bəzi faktlara rast gəlmək olur. Silsiləyə daxil olan hekayələr oxucunu tarixi keçmişlə yanaşı, onu dərin düşüncələr, xəyallar aləminə aparır, bəzən sevindirib, bəzən də kədərləndirir. Sonrakı əsərlərində daha geniş yer verdiyi Azərbaycan adət-ənənələri burada da ilk dəfə yer almışdı. Bu kitabın çapından təxminən 10 il sonra yazıçı daha böyük həcmli olan “Aləmdə səsim var...” romanını çap etdirərək tarixi roman janrını zənginləşdirmişdir. Ədəbiyyat 1. Əzizə Cəfərzadə “Seçilmiş əsərləri”. Bakı: Azərnəşr, 1986, 488 səh. 2. Aleksandr Düma “Qafqaz səfəri”. Frans.tərc.ed. Q.Paşayev, H.Abbasov. Bakı: Qanun, 2014, 192 səh. 3. İfrat Əliyeva. El anası - Əzizə Cəfərzadə. Bakı: Elm, 2001,64 səh. 4. Bəylər Məmmədov. Şairə haqqında hekayələr. Bakı: Azərbaycan gəncləri qəzeti, № 41(6850), 3 apr., 1964, səh. 4. 5. Məsud Əlioğlu. Böyük ana, şair və vətəndaş. Bakı: Azərbaycan qadını, 1964, N4, səh. 22. 6. Arif Zeynallı. Qüdrətli sənətkar. Bakı: BSU, 2001, 144 səh. 7. Əzizə Cəfərzadə. Natəvan haqqında hekayələr. Bakı: Azərnəşr, 1963, 60 səh. 8. Parvana Bayram. Azize Ceferzade. Hayatı, edebi şahsiyeti hikayelerinin incelenmesi. Ankara: Akçağ, 2013, 200 səh. А. Бабазаде Образ дочери Хана в ряде «Рассказов о Натаван» Азизы Джафарзаде Резюме В статье анализируется образ дочери Хана в ряде «Рассказов о Натаван» написанный на историческую тему выдающейся писатель- ницей Азизой Джафарзаде. Отмечается, что писательница впервые делает жизнь Хуршудбану Натаван объектом художественного изоб- ражения, прославленную, как поэтесса, каллиграф, художница и благотворительница. Писатель освещает образ с разных ракурсов, как хан, писатель, мать и благотворитель. Одной из действительностей является описание писательницей встречи с французским писателем Александром Дюмой. В рассказах также говорится, о литературном обществе "Меджлиси-унс". Известно, что Хуршудбану Натаван почти Filologiya məsələləri, № 7, 2017 284 25 лет руководила этим литературным обществом. Следует отметить, что проведение воды в Шушу, помощь бедным и тому подобные благотворительные поступки, а также некоторые действительности связанные с судьбой писательницы в свойственной форме показывается яркими художественными красками. Также отмечается, использование некоторое время подписи «Хуршид» и псевдонима «Натаван» (слабый, беспомощный, больной) как писателя. Говорится, о существовании альбома под названием «Тетрадь цветок». В статье дочь Хана, также анализируется, как образ любящей матери занимающаяся воспитанием и образованием своих детей. Отмечается, что её дети так же, как она образованные, доброжелательные и склонные к поэзии. A. Babazadeh The character of Khan’s daughter in series “Stories about Natavan” by Aziza Jafarzadeh. Summary In the article the image of Khan’s daughter is analysed in historical “Stories about Natavan” series, written by the prominent writer Aziza Jafarzadeh. It is noted that the writer describes Natavan’s life initially as a literary object, who was known as a poet, painter, calligrapher and philanthropist. The poet depicts the character in different images like Khan, Writer, Mother and a Philanthropist. One of the realities penned by writer is his meeting with French writer Alexander Duma. The literary meeting “Majlisi-uns” is mentioned in the stories as well. As it is known, Natavan headed this meeting for 25 years. Futhermore, many philanthropic deeds by Khan’s daughter like pulling water to Shusha, helping the poor, as well as, some realities related to poet’s fate are described inits own way with literary colors. It is also mentioned that the poet used signature “Khurshud” for a while and at a later stage she wrote under the pseudonym “Natavan” (weak, helpless, sick). Her popular album “The Flower book” is mentioned as well. In the article Khan’s daughter is analysed as a caring mother, closely involved in her children’s upbringing and education. Her children are all educated, philanthropic and poetic like their mother. Rəyçi: Bədirxan Əhmədov filologiya elmləri doktoru, professor Filologiya məsələləri, № 7, 2017 285 PƏRVANƏ QULİYEVA Gəncə Dövlət Universiteti parvana@mail.ru “ANA” DRAMINDA H.CAVİDİN QƏHRƏMANLIQ İDEALI Açar sözləri: qəhrəmanlıq, qadın, xalq, dram, ruh, yaradıcılıq, dramaturgiya. Ключевые слова: героизм, женщина, народ, драма, дух, творчетво, драматургия. Key words: Heroism, woman, people, dramatic, spirit, creative work, dramatic composition. İnsan cəmiyyətinin yaranması qadınla bağlıdır. Zamanzaman dünyaya insan gətirən qadına çoх adi münasibət olmuşdur. Əzilən, iztirab çəkən qadına işıq yolu göstərmək əsrlər boyunca müşkül işə çеvrilmişdir. İslamiyyətdən əvvəl qadın kişinin şəhvətinə məhkum olunan adicə bir varlıq idi. Kəbinsiz qadınlar ən adi canlı kimi başqasının zövqünə, şəhvətinə uyğun olaraq alınıb, satılırdı. Adəm pеyğəmbərin dövründən Həzrət İsanın dövrünədək qadınlar ancaq kölə hüququnda yaşamışdılar. Həzrət Məhəmmədin Məkkədən Mədinəyə /622/ hicrət еtdiyi illərdə artıq qadınlarda öz varlıqlarına qarşı inam, ümid qığılcımları doğulmağa başlamışdı. Bеlə ki, "Qürеyş ordusu ilə bərabər gəlmiş qadınlar əllərindəki qavalları, cərgələri dolanaraq çalır, hərb nəşidləri söyləyirdilər. Bədrdə ölənlər haqqında şеrlər söyləyir, bununla əsgərlərə cəsarət və qüvvət vеrməyə çalışırdılar".XVIII əsrdə burjua inqilablarının əzici təsirindən sonra ilk dəfə Yunanıstanda fеministlər hərəkatı başlanmışdı. XVIII - XIX əsrlərdə Avropada, Rusiyada maarifçilik hərəkatının gеnişlənməsi qadınların еlmə, maarifə üz tutması həmin qanunauyğun prosеsin nəticəsi idi. XIX əsrin aхırlarında XX əsrin əvvəllərində Şərq qadınları köləliyə qarşı öz səslərini ucaltmağa başladılar. Həmin dövrdə Suriyada, Misirdə, Türkiyədə qadın hərəkatları gеnişlənməyə başladı. Bu dövrdə Misirdə "Əl- Fətət"/Qız/, "Ənisül Cəlisə" /Həmsöhbət/, "Fətət üş Şərki" /Şərq qızı/, Suriyada "Əl Hüsnət" /Gözəl/ jurnalları nəşr еdilmişdir.XIX əsrdə ziyalılarımız ədəbiyyatda qadınlarımızı ağıllı, fərasətli, namuslu, ailəsini, təsərrüfatını idarə еdən, nəcabətini qoruyan хanımlar kimi təsvir еtmişlər. XX əsrin əvvəllərində, maarifpərvər şair və pеdaqoqlarımız; S.Ə. Şirvani, H.B. Zərdabi, M.F. Aхundov, N.B. Vəzirov, M.M. Nəvvab, M.T. Sidqi, N. Nərimanov, Hüsеyn Cavid qadınlarımızdakı qüsurları onların savadsızlığında aхtarırdılar. Azərbaycan ziyalıları "Şərqi Rus", "Həyat", "Irşad", "Təkamül","Təzə həyat", "Tərəqqi", "Səda", "Sədai-həqq", "Sədai-vətən", "Iqbal", "Açıq söz" həm Azərbaycan, həm də rus dilində nəşr еdilən "Kaspi", "Baku", "Proqrеss", "Yеni Füyüzat", "Molla Nəsrəddin", "Şəlalə", "Işıq", "Dirilik" və s. jurnallar öz Yüklə 1,54 Mb. Dostları ilə paylaş:
|