Microsoft Word Hazir secilmis eserleri mir celal doc

334 
 
üç  şan təzə bal çıxarıb, ehtiyatla divara söykədi. Səttarzadə  məcməyi 
gətirəndə Sadıq dedi: 
- Götür əlində at-tut, bir damcı düşməz. Ustası elə toxuyub, bizlərin işi 
deyil. 
İçi kərə yağla dolu şirli küpəni döşəməyə qoydu. Süfrəyə bükülmüş bir 
bərni gilənar mürəbbəsi, lay-lay bükülmüş ağ lavaş, yağlı fətir, baş-baş təzə 
pendir... 
Sonra Sadıq torbanı Fatmanın əlindən aldı. 
- Səttar dadaş, burda bir az ayın-oyun var... Açıq qab... 
Səttarzadə mətbəxə ötdü, Sadıq Fatmaya dedi: 
- Otur dincəl... 
- Yorulmamışam. 
- Yorulmasan da işləməli günlərin gəlir. 
- Təki həmişə xeyir iş olsun. 
Fatma yavaş səslə yerindən soruşdu: 
- Bu kişinin də qızı var? 
- Maral kimi! 
- Subaydır? 
- Subaydır! 
- Necə şeydir, Vahid görüb? 
Sadıq özünü güclə gülməkdən saxladı: 
- Sənin də bir dılğır oğlun var, bütün qızlara müştəri çıxırsan? 
Sadıq torbanı boşaltdı, üstdən qoyulmuş iri və tirməyə oxşar boğçanı 
çıxarıb, ehtiyatla pəncərənin içinə qoydu. Fatma arvad boğçanın yanına 
geldi. Qucaqlayıb gotürdü, bir az da pəncərənin dib tərəfinə qoydu. 
Səttarzadə paltar şkafının ağzını açdı. Sadıq boğçanı arvadından alıb, şkafa 
qoydu. Fatma arvad onun dalınca yeridi, sanki boğçadan ayrıla bilmirdi. 
Sadıq torbanı  ağzı üstə mis məcməyinin içinə çevirdi. Heyva, alma 
ətrafa dığırlandı. Səttarzadə dedi: 
- A Sadıq, bu nə zəhmətdir çəkirsən? 
Rübabə gələndə Sadıq ayağa qalxdı: 
- Qızım, kefin, halın? Lap yaxşısanmı? 
Fatma onu görüb diksindi: 
- Bıy, qızım, sən... Sadıq, məni hara gətirmisən, niyə demirdin bəs? 
Dalısını deyə bilmədi. Ancaq nə demək istədiyini Sadıq anladı.  

---

335 
 
 
Rübabə Fatmanın əlini sıxıb, xoş gəldin elədi: 
- Nəzirə necədir? Heç məni yadına salırını? Bəs Dilarə niyə  gəlmədi. 
Mənə söz vermişdi. Yalan danışmaq da bilir? 
- Uşağı onun yanına qoymuşuq. Dedik əl-ayağa dolaşmasın, allah qoysa, 
vaxt olar, onlar da gələrlər. 
Rübabə Fatmanı elə danışdırdı ki, Fatma arvad cavabların çoxusuna aciz 
qaldı. O, gəlinlik satan, hər sözünü, yaxşı görünsün deyə ölçən-biçən bir qız 
yox, öz ailəsində adi həyatını yaşayan, sadəliyini pozmayan bir qız kimi 
danışırdı. Fatma nə onun alnından öpə bildi, nə boyunu oxşaya bildi, nə bir 
söz deyə bildi. Rübabə çay gətirir, çörək kəsir, qulluq edirdi. Fatma isə 
heyran-heyran onun izincə fərəhlə baxır, xəyalında deyirdi: 
"Belə də olarmış! Görürsənmi, qismətə baxırsanmı!" Rübabəni kənddən 
yola salanda Sadıq kişi dil-ağız eləmişdi: 
- Qız deyilsən, qızılsan, sənə aslan deyim, tərlan deyim, şura balası 
deyim, nə deyim?! Vahidə hamıdan çox köməyi sən elədin. 
Görüm səni uca rütbələrdə olasan, istəklindən ayrılmayasan! 
Lakin ürəyində  təmin olunmamışdı. "Quru qurbanın olum, nə olsun? 
Bunlar adamlıq elədilər, sən də bacar, xəcalətliyindən çıx". 
Odur ki, bu dəfə  gələndə düşünmüşdü: "Rübabənin  əsil sovqatı bir 
oğlandır ki, tapıb, nişan dəsgahı  bəsdir? Qaldı  mənim qoca yoldaşım, 
onunku da yemək-içməkdir". Bununla kifayətlənməyib, Səttarzadəyə 
papaqlıq, ya palto yaxalığı - bir yaxşı buxara dərisi gətirmişdi. 
Rübabənin "nişan dəsgahı" deyilən sovqatı isə boğçada idi. İndilikdə 
ona kimsə yaxın getmir, kimsəəl vurmurdu, vurmağa da ixtiyarı yox idi. 
Sadıq kişinin gəlişi adi bir qonağın gəlişi deyildi. Onlar nişan üzüyü 
gətirmişdilər. Vahidin əmi oğlusu  Əsgər  əmisi ilə  gələ bilmədisə  də, iki 
günə  qədər özünü Bakıya yetirəcəkdi. Bacısı Dilarə  də  gəlmək istəyirdi. 
Çoxları isə (bibiləri, məktəb yoldaşları...) gözləyir, Vahidin toyuna 
hazırlaşırdılar. 
Yolda Sadıq kişinin Fatma ilə danışığı oldu. Fatma mehmanxanaya, ya 
başqa yerə düşmək istəyirdi. Sadıq kişi dedi: 
- Birbaşa Səttarzadəgilə gedəcəyik! 
- A kişi, xalqı özünə güldürərsən, nişandan qabaq da qız evinə 
gedilərmi? Axı elin qayda-qanunu var. Başarmırsan, çəkil qırağa. 
Sözə qulaq as. 
  

---

336 
 
- Elin qaydası  nədir? Deyir qohumun evinə getmə, düş o vaxtkı kimi, 
şəhərin canına ki, bu qəstin mənim, o qəstin sənin! 
- Qəstinə düşmə, lap düzün-düzündə qal. Mən nişandan qabaq xalqın 
evinə ayaq basa bilmərəm. 
- Sən basmırsan, mən basıram. İstəyirsən, heç tanışlıq verməyim. 
Deyim qulluqçumuzdur, gətirmişəm. 
Fatma bu sözdən bərk acıqlandı. Üzünü yana çevirdi, bir müddət 
dinmədi. Güman eləyirdi ki, əri küsdüyünü görüb, yola gələr, könlünü alar. 
Sadıq kişi isə arvadının susduğuna bir az sevindi. Pəncərə qabağına keçib, 
fışqırıq çaldı. Fatma durub onun ətəyindən dartdı: 
- Məni qürbət vilayətə rüsvay eləməyə aparırsan? Gözləyəcəyəm Əsgər 
gəlsin, Əsgərsiz heç yerə getməyəcəyəm. Lap bu vaqonda qalacağam. 
Sadıq onu yumşaltdı: 
- Ay arvad, səni çöldən tapmamışam, hara kefindir, aparım. İndi yadıma 
düşür, Vahidin tələbə yoldaşı var, onlara gedərik! 
Fatma sevindi: 
- Ona nə sözüm. Dediyim odur, qız evinə yox. Bəs bu sovqatları necə 
çatdıraq yerinə? 
- Nə var ki, bir hambala verib göndərərəm. 
- Getdiyimiz evdə görəcəklər-axı. 
- Görsünlər də. 
- Yaxşı olmaz. 
- Daha da yaxşı, görərlər ki, sən gəlininə sovqat getirmisən. 
- Sovqatı qonaq evindən çıxartmaq layiqdirmi? 
- Qonaq yeri əjdaha deyil ki! Payını yeyər. 
- Burda nə var ki, pay verəsən. 
- Baxma, burda yeddi kürdün xörəyi var. 
Sadıq arvadını aldadırdı. Onu düz Səttarzadəgilə  gətirmişdi. Fatma 
Səttarzadəni tanımadığından və  əri də onu sadəcə "Vahidin anası" deyə 
təqdim etdiyindən bir şey seçməmişdi. Ancaq Rübabə bəriki otağa keçəndə 
Fatma duydu ki, əri dediyini yeritmişdir. 
İş  işdən keçdiyini görüb, dodağını çeynəyir, "kül mənim başıma, bu 
kökdə  qız evinə  gələrlərıni" - deyə üst-başına diqqət yetirir, çəkilib bir 
küncdə oturmaq istəyirdi. Sadıq isə öz evi kimi dolanırdı. 
Səttarzadə kürsü çəkib, qonaqları çay süfrəsinə çağıranda, Fatma 
üzrxahlıq istədi: 
 
  

---