337
- Səttar qardaş, gərək bağışlayasan. Bu kökdə evinizə gəlmişik. Günah
mənimkindədir. Aldadıb gətirib, davamız qalsın sonraya, amma çox layiqsiz
oldu. Mən Rübabənin yanına karvan-karvan daş-qaş ilə gəlsəm də azdır.
Ancaq ki...
Sadıq güldü. Fatmanı aldatdığını danışdı. Səttarzadə Fatmaya dedi:
- Nahaq, nahaq utanırsınız, - ətrafına baxdı. Rübabəni uzaqdan görüb
dedi: - Evlənənlər, işin əsil yiyələri illərlə bir yerdə oxuyub, oturub durur,
yoldaşlıq eləyirlər, bizə nə olub, bir-birimizdən gizlənək? Bizi birləşdirən
zərgərin üzüyü deyil ki, cavanların xeyir işidir!
- Yox da, Səttar qardaş, adət var axı.
- Adət odur ki, pis ilə yaxşını seçəsən. Bunu adət eləsən, aldanmazsan.
Allahdan gizli deyil, sizdən nə gizlədim. Uşaqlar bunu bizdən yaxşı seçir.
Can deyib, can eşitdiklərini görürəm, deyirəm təki biz də bu zaman dünyaya
gələydik.
Səttarzadənin sözlərindən Fatma açılışan kimi oldu. Yerində sərbəst
oturmağa, etrafa arxayın baxmağa başladı. Hətta əvvəl çəkindiyi "yad
kişinin" yanında ağız açıb çörək yedi, çay içdi.
Sadıq Rübabəyə eşitdirdi:
- Vahid görəsən harada olar, yataqxanada, ya klubda?
Səttarzadə dedi:
- Harda olsa gələcək.
Çay süfrəsi yığılmamış Vahid gəldi, xoş-beşdən sonra ev-eşikdən əhval
soruşdu. Sadıq kişi dedi:
- Hamı səndən nigarandır!
Vahid dedi:
- Məndən xəbərin yoxdur? Oğulsuz qalmışdın ha!
Anası dilləndi:
- Ağzını xeyrə aç!
Sadıq kişi soruşdu:
- Niyə, nə olmuşdur?
Səttarzadə dedi:
- Təyyarə işinin xatasını bilmirsən?
Vahid pəncərədən göyü göstərdi:
- Oradan düşən nə olar?
Fatma durub oğlunun qolundan tutdu. Dönə-dönə tapşırdığı, lakin
oğlunun hələ də əl çəkmədiyini yəqin etdiyi bir "xata" peşədən danışdı:
338
- Bura bax görüm, ədə, yoxsa genə gedirsən? Çətirdə hoppanırsan! Sənə
deməmişəm əl çək?
Vahid onu sakit etdi:
- Yox, ay ana! Hoppanan-zad yoxdur, təyyarə qırılmışdı, az qala göyün
yeddi qatından yerə gəlmişdim.
Fatma arvad uşağa hirslənən kimi əl-qolunu ölçdü:
- Minmə! Burax onu! Yekə yer sənə darlıq eləyir? Gərək göyə uçasan?
Allaha xoş gedən sənət sənə qəhət olub?!
Sadıq kişi oğlunun cürbəcür təyyarə hünərlərini eşitmişdi. Bu söhbətlər
ona xoş idisə də, hər uçan təyyarəni gördükcə ürəyi bir tikə olurdu:
- Bala,
ehtiyatlı ol! Demə hünərdi. Göydən yerə zarafat olmaz,
gözlə! Cavanlığına salma, bala!
* * *
İki gün çəkmədi Əsgər özünü yetirdi. Əmisindən qabaq Vahidi gördü:
- Necə eləyək? Nişana neçə adam getsin? Alınası bir şey yoxdur ki?
Vahid dedi:
- Atam ilə danış. Dilarəni niyə gətirmədin?
- Toya gələr, bəsidir, neynəyir indidən.
Şirinlik içilən axşam qonaqlar mübarəkbadlıq edib dağıldı. Sadıq kişi
Səttarzadəni eyvana çağırdı, qırağa çəkib dedi:
- Səttar dadaş, gəlmişkən yaxşı olar ki, xeyir işimizi qurtaraq.
Bizim də yolumuz uzaqdır. Uşaqlar da, şükür, dərsi-mərsi qurtarıb, niyə
qalsın.
Səttarzadə xeyli Sadıq kişiyə baxdı, sanki onun dediklərini sevincdən
işıqlanan üzündə oxumaq istəyirdi: sonra, bir şeyi yadına salmaq üçün
düşünən adamlar kimi, qaşlarını çatıb yuxarıya nəzər saldı; gözlərini endirib
razılıq ahəngi ilə dedi:
- Çatdıra bilərikmi?
Sadıq kişi onun cavabından daha da ürəkləndi:
- Çatdırnaq deyəndə, nə eləmişiksə eləmişik. Bundan sonra özləri
fərasətli olar, eləyərlər. Yox, daha gözləməyək, məsləhətdir!
- Məsləhətdirsə, nə deyirəm.
339
Ataların razılaşdığından bir həftə sonra, bir yay axşamında Rübabəgilin
böyük zalında toy məclisi qurulmuşdu. Ev qonaqlarla dolu idi. Pəncərələr
hər tərəfə açıldığından şənlik, musiqi səsi küçələrə yayılırdı.
Dənizdən sərinlik gətirən külək bu evdən də kənara ətir yayırdı. Süfrə
başındakıların biri oturanda o biri qalxırdı, biri Vahidə "Həyat ustası" deyib
badəsini qaldırırdı, bir başqası onu "Göylər fatehi" adlandırır, biri "Sadəcə
insan", daha biri "Əsrin məsud gənci" deyirdi...
Birdən səs-səda kəsildi. Hamının diqqəti qapı tərəfə, bir əlində kitab, bir
əlində badə olan Səttarzadəyə çevrildi; Səttarzadə elə dayanmışdı ki,
deyərdin evdə heç kəs yoxdur, o ən əziz bir dostu ilə qabaq-qabağa
durmuşdur. Onun başı, yaxası açıq, sifəti dinc, gözləri gülər idi; sol əlində
tutduğu qalın, qırmızı meşin cildli kitabı qulağına aparanda hamı susdu.
Səttarzadə bülbül kimi fəğanə gəldi:
"Məndə Məcnundan füzun aşiqlik istedadı var!
Aşiqi-sadiq mənəm, Məcnunun ancaq adı var".
Səttarzadə bu beyti elə oxudu ki, eşidənlər onun gəncliyə - otuz il
bundan qabaqkı həvəsinə qayıtdığını güman etdilər. Hamı sevindi, hamı əl
çalmaq, afərin demək istədi, ancaq bu ləzzətli musiqini bir də eşitmək
arzusu hamını susdurdu. Sükut daha da dərinləşdi. Səttarzadə kitabı
qabağına qoydu badəni qaldırıb dedi:
- Qonaqlar! Dostlar!
Az danışan və hissini ifadəyə söz tapmaqda çətinlik çəkən adam kimi,
onun nitqi də qəribə idi. Adamlar eyni maraqla əyləşmişdilər.
- Qonaqlar, dostlar! Mən burda, sizin hüzurunuzda qızıma... - Səttarzadə
Rübabənin adını təkcə çəkməyin yaxşı olmadığını, bunun vaxtı keçdiyini,
Vahidsiz Rübabə sözünün naqis göründüyünü düşünüb əlavə etdi: - Qızıma,
oğluma - Rübabəyə, Vahidə bir hədiyyə verəcəyəm.
Adamlar maraqlanıb irəli oturdular. Bəziləri tələsik pıçıldaşdı: "Üzük
bağışlayacaq". Səttarzadə davam etdi:
- Bu dünyada hər kəsin bir etiqadı, bir əqidəsi var. Biri Qurana, biri
İncilə itaət edir, biri təbiəti, maddəni üstün tutur, biri də bunlara inanmır,
quru bir heçə ürək bağlayır... - Pəncərəyə işarə ilə açıq göyü göstərdi: - Ona
bax! Əvvəli, axırı olmayan göyə etiqad bağlayır,
Dostları ilə paylaş: |