haqqında qərarın qəbul olunduğu vaxtdakı real dəyərinə uyğun olmalıdır. Kompensasiya
xarici valyuta ilə ödənilir və investorun arzusu ilə xaricə göçürülə bilər. Xarici investorlar
dövlət orqanlarının, yaxud onların vəzifəli şəxslərinin Azərbaycan Respublikası
qanunvericiliyinə zidd olan hərəkətləri nəticəsində düşdükləri zərərin, o cümlədən
itirdikləri faydanın ödənilməsi hüququna malikdirlər. Kompensasiyanın və zərərin
ödənilməsi məbləğləri, bunun ödənilməsi müddətləri və qaydası haqqında mübahisələr
məhkəmədə, habelə tərəflərin sazişi və ya Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq
müqaviləsi ilə nəzərdə tutulmuş hallarda münsiflər məhkəməsində həll olunur.
nvestisiya fəaliyyətinə xitam verildikdə təminatlar nvestisiya fəaliyyətinə xitam
verildikdə xarici investorun hüququ var ki, ona çatası investisiyanı və investisiya ilə
ə
laqədar gəlirləri investisiya fəaliyyətinə xitam verildiyi zaman real dəyər üzrə pul və
ə
mtəə formasında alsın.
Xarici valyuta ilə gəlirlərin və başqa məbləğlərin köçürülməsinə təminatlar Müvafiq
vergi və rüsumları ödədikdən sonra xarici investorların investisiya ilə əlaqədar qanuni
ə
saslarla xarici valyuta şəklində əldə etdikləri gəlirləri və başqa məbləğləri, o cümlədən
kompensasiyaları və zərərin ödənilməsi məbləğlərini xaricə köçürməsinə təminat verilir.
Mənfəətdən istifadə üçün təminatlar Azərbaycan Respublikası ərazisində xarici
investorların götürdükləri mənfəət həmin pul vahidi şəklində yenidən investisiya kimi
qoyula bilər, Azərbaycan Respublikasının banklarında saxlana bilər, Azərbaycan
Respublikası Milli Bankının müəyyən etdiyi qaydada və şərtlərlə xarici valyuta almaq
üçün sərf edilə bilər.
3. Xarici investisiya qoyulmuş müəssisələrin yaradılması və fəaliyyəti
Xarici investisiya qoyulmuş müəssisələr Xarici investisiyalı müəssisələr səhmdar
cəmiyyətləri,məhdud məsuliyyətli cəmiyyətlər, digər təsərrüfat cəmiyyətləri və ortaqlıqları
şə
klində, habelə Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə zidd olmayan hər hansı
başqa formalarda yaradılır. Azərbaycan Respublikasının ərazisində xarici investorların pay
iştirakı ilə müəssisələr (birgə müəssisələr); təmamilə xarici investorlara məxsus olan
müəssisələr (xarici müəssisələr); xarici hüquqi şəxslərin nümayəndəlikləri (büroları,
kontorları, agentlikləri) yaradıla və fəaliyyət göstərə bilər. Birgə və xarici müəssisələr
Azərbaycan Respublikasının hüquqi şəxsləridir. Xarici investisiyalı müəssisələrin
yaradılması qaydası Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyən edilir.
Xarici investisiyalı bankların yaradılmasının xüsusiyyətləri Azərbaycan Respublikasının
banklar və bank fəaliyyəti haqqında qanunvericilik aktları ilə müəyyən edilir. Azərbaycan
Respublikasında xarici investisiyalı müəssisələrin uçotu müvafiq icra hakimiyyəti orqanı
tərəfindən aparılır
Ekspertiza Xarici investisiyalı müəssisə yaradılarkən onun təsisçiləri Azərbaycan
Respublikasının qanunvericiliyi ilə nəzərdə tutulmuş hallarda və qaydada sanitariya-
gigiyena və ekoloji tələblərə riayət olunmasına dair ekspertiza rəyi almalıdırlar. Xarici
investisiyalı müəssisə fəaliyyət göstərdiyi dövrdə və ləğv edilərkən belə rəy almalıdır. ri
miqyaslı tikinti və rekonstruksiya aparılması və ya iri faydalı qazıntı yataqlarının
işlənilməsi ilə əlaqədar belə müəssisələr yaradılarkən texniki- ekoloji layihələrin müvafiq
ekspertizasının keçirilməsi də tələb olunur. Müvafiq icra hakimiyyəti orqanının
səlahiyyətlərinə aid edilmiş hallarda investorların investisiya qoyuluşu ilə bağlı
təkliflərinin ekspertizası müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən edilmiş
qaydada həyata keçirilir.
Dövlət qeydiyyatı Xarici investisiyalı müəssisələr müvafiq icra hakimiyyəti
orqanında dövlət qeydiyyatına alınırlar. Dövlət qeydiyyatı Azərbaycan Respublikasının
müvafiq qanunu ilə müəyyənləşdirilmiş qaydada həyata keçirilir. Xarici investisiyalı
müəssisə dövlət qeydiyyatına alındığı andan hüquqi şəxs hüquqları əldə edir. Dövlət
qeydiyyatını aparmış orqan qeydəalma haqqında məlumatı mətbuatda dərc etdirir. Xarici
investisiyalı müəssisələr qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada hüquqi şəxslərin
dövlət reyestrinə daxil edilir. Xarici investisiyalı müəssisənin dövlət qeydiyyatına
alınmasından yalnız «Hüquqi şəxslərin dövlət qeydiyyatı və dövlət reyestri haqqında»
Azərbaycan Respublikasının Qanunu ilə müəyyən edilmiş hallarda imtina edilə bilər.
Dövlət qeydiyyatına almaqdan imtina olunduqda bu barədə Azərbaycan Respublikasında
inzibati qaydada və (və ya) məhkəmə qaydasında şikayət oluna bilər.
Törəmə müəssisələr,filiallar və nümayəndəliklər Xarici investisiyalı müəssisə
Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyində və xarici dövlətlərin müvafiq
qanunvericiliyində
müəyyənləşdirilmiş
şə
rtlərə
riayət
etməklə
Azərbaycan
Respublikasında və xarici hüquqi şəxs hüquqlarına malik törəmə müəssisələr, habelə
filiallar və nümayəndəliklər yarada bilər. Azərbaycan ərazisindəki filiallar və
nümayəndəliklər Azərbaycan Respublikasının bank idarələrində hesablar açmaq hüququna
malikdirlər.
Müəssisələrin birləşməsi Xarici investisiyalı müəssisələr Azərbaycan Respublikasının
qanunvericilik aktlarında nəzərdə tutulmuş şərtlərlə və qaydada birləşib assosiasiyalar,
konsernlər, konsorsiumlar və başqa birliklər yarada bilər. Belə müəssisələr əvvəllər
yaradılmış birliklərə daxil ola bilər.
Birgə müəssisə iştirakçılarının əmanətlərinin qoyulması Birgə müəssisənin
nizamnamə fonduna hər bir iştirakçının əmanətlərinin qoyulması müddətləri, məbləği,
qoyulması və qiymətləndirilməsi qaydası təsis sənədlərində nəzərdə tutulur. Birgə
müəssisə iştirakçilarının müəssisənin nizamnamə fonduna əmanət kimi qoyduğu əmlakın
dəyəri birgə müəssisə iştirakçiları arasında razılığa əsasən müəyyən edilir. Birgə müəssisə
qeydə alındıqdan bir il sonra hər iştirakçının təsis sənədlərində göstərilən əmanətlərin 50
faizini nizamnamə fonduna keçirdiyini təsdiq edən sənəd olmadıqda müəssisəni qeydə
almış orqan onu tutarsız hesab edir və birgə müəssisələrin reyestrindən çıxarır. Reyestrdən
çıxarma barədə məlumat mətbuatda dərc edilir.
. Ehtiyat fondu Xarici investisiyalı müəssisələrdə nizamnamə fondunun 25 faizinədək
məbləğdə ehtiyat fondu yaradılır. Ehtiyat fondu illik ayırmalar yolu ilə yaradılır.
Ayırmaların məbləğini və valyutanın növünü müəssisə müstəqil müəyyən edir.
Respublika ərazisində məhsulun satışı və göndərilməsi Xarici investisiyalı müəssisə
istehsal etdiyi məhsula (işlərə, xidmətlərə) qiymət qoymaq, respublikanın daxili bazarında
onun satışı şərtlərini müəyyən etmək, bu bazardan məhsul (işlər, xidmətlər) göndərənləri
seçmək ixtiyarına malikdir
. Azərbaycan Respublikasının ərazisində xarici valyuta ilə hesablaşmalar Azərbaycan
Respublikasının ərazisində xarici investisiyalı müəssisələrin hesablaşma zamanı xarici
valyutadan, habelə xarici valyuta şəklində tədiyə sənədlərindən istifadə etməsinə
Azərbaycan Respublikasının valyuta tənzimlənməsi haqqında qanunvericiliyi ilə müəyyən
olunmuş qaydada yol verilir.
Dostları ilə paylaş: |