229
Özet
Kitap "Ön söz", "Yazardan", "Azerbaycan Basını Tarihinde
Çok Kültürlülük", "Ça da Azerbaycan Basınında Çok
Kültürlülük", "Medyada Çok Kültürlülük: Azerbaycan'da Ya ayan
Halkların Basını", "Uluslararası Belgeler ve Dünya Tecrübesinden
Bazı Seçmeler", "Sonuç" ve 5 dilde (Rusça, ngilizce, Türkçe,
Almanca, Fransızca) yazılan "Özet"ten ibarettir. Çok kültürlü
medya tarihini co rafi açıdan iyice ara tırmak, her bir yayın
özellikleri ile ilgili okurları bilgilendirmek ve kapsamlı bilgiler
vermek kitabın temel gayesini olu turmaktadır.
Kitapta siyasi kültür, halkların medyada kar ılıklı ili kilerini
düzenleyen manevi-siyasi de erler, onlarla davranı
ekilleri, adet
ve geleneklere ili kin dü ünceler kapsamlı bir ekilde yer almı tır.
Ayrıca, kanunun kökeni, ulusu, dini ve dili ne olursa olsun
herkesin hak ve özgürlüklerinin e itli ini güvence altına aldı ı, az
sayıdaki uluslara ve ulusal azınlıklara tüm alanlarda geni faaliyet
olanakları sa ladı ı vurgulanmı tır. Azerbaycan, Talı , Lezgi,
Kürt, Gürcü, Ermeni, Alman, Polonyalı, Yahudi, Tat, Udi dilleri
ile birlikte Rusça, ngilizce ve Fransızca dillerinde faaliyet
gösteren medya kaynakları ile ilgili notlar ülke basınında çok
kültürlülük geleneklerine genel bir bakı olu turur. Çok kültürlü
ulusların kitle ileti im araçları kurmalarında hiçbir sorunun
olmadı ı ve ülkedeki her türlü kitle ileti im araçlarına çıkı
olanaklarının bir hayli basite indirildi i belirtilmi tir. Sadece,
kanunlar ve kararlarda de il, ulusal programlarda da çok kültürlü
ulusların medya ili kileri, her türlü bilgilerin yayın imkanları tespit
edilmi tir. Kitapta Azerbaycan`ın basın tarihinin ça da günümüze
dek yüksek düzeyde incelendi i belirtilse de, milli azınlıkların ve
etnik grupların kitle ileti im araçları ile ilgili ara tırmaların
yapılmadı ı görülmektedir. Bu güne kadar konunun güncelli i
dikkate alınmamı tır. Gerek ba kent, gerekse çok kültürlü ulusların
toplu ya adıkları bölgelerde yayınlanan gazetelerin tarihi ve
ba vurdu u konular göz ardı edilmi tir.
230
Azerbaycan basını tarihinde çok kültürlü ün - milli azınlıkların
yayınlarının bazı küçük istisnalar dı ında daha çok 19. – 20. yüzyıl
basınımızın bir parçası olarak ö renildi i vurgulanmaktadır. Bu
yayında basın tarihimizde çok kültürlü e kısa olarak de inilmekte,
daha çok ça da Azerbaycan basınında çok kültürlü gelenekler
dikkatle incelenmekte, bu alanı düzenleyen uluslararası
belgelerden örnekler verilmekte ve dünya tecrübesinden bazı
seçmeler sunulmaktadır. Kitapta, ayrıca, milli azınlıklardan
bahseden her türlü yayınlarda basılan malzemeler üzerine (2008
yılından 2017 yılının ba larına kadar olan dönem boyunca 50`ye
kadar gazete, internet sitesi ve dergi) bir gözetleme yapılmı tır.
Gözetleme sırasında gazetelerin, sitelerin veya dergilerin belirtilen
yıllarda kaç kez söz konusu konuyu ele almaları incelenmi tir.
Gözetleme ekibine Azerbaycan, Rus ve ngiliz dilli medya da dahil
edilmi tir. Dikkat edilen di er alanlardan biri de elektronik
medyada yayımlanan bilgilerle ilgilidir. Objektif yayımlanan her
bilginin ülkemizde ya ayan milli azınlıklar arasında i birli ini
geni letmesi, sıcak ortak ya ama hizmet etmesi, milli çıkarları tam
ekilde koruması öne sürülmü , bunun rolünü ve önemini do ru
fark etmenin gereklili i ve sorumlulu u özellikle vurgulanmı tır.
Kitapta hayatımızın ayrılmaz parçasına dönü en, toplumun her bir
üyesini ya anan olaylar hakkında dolgun ve kapsamlı bilgilendiren
elektronik medyanın sosyal dü üncenin olu turulmasına büyük
katkı sa ladı ı da belirtilmi tir.
Kitabın "Sonuç" kısmında elde edilen bilgiler genelle tirilerek
öneriler eklinde sunulmu tur. Ülkenin çok kültürlü siyaseti ile
u ra an kurulu ların sürekli olarak Kitle leti im Araçlarının
gözetlemelerini yapması, ülkedeki çok kültürlü ortamda medyanın
ilgisini aylık ve yıllık olarak belirlemesi gerekti i vurgulanmı tır.
Kitap medya tarihimizden gelece e aydınlık bir sayfa açmak için
yazarın sizlere yeni bir arma anıdır.
231
Zusammenfassung
Das Buch besteht aus «Vorwort», «Vom Autor»,
«Multikulturalismus in der Geschichte des aserbaidschanischen
Mediums», «Multikulturalismus im gegenwärtigen Medium»,
«Multikulturalismus im Medium: Das Medium der Völker, die in
Aserbaidschan leben» die internationalen Unterlagen und manche
Auswahl der Welterfahrung» und aus einer Zusammenfassung, die
in fünf Sprachen ( russisch, englisch, türkisch, deutsch,
französisch) geschrieben wurde.
Im Buch wurde die Geschichte der multikulturellen Medien
angesichts der Geographie umfassend erforscht und den Lesern
jede Einzelheit der Publikationen ausreichende Informationen
bekannt gemacht.
In diesem Buch ist es politische Kultur, geistig- politischer
Wert, der im Medium die gegenseitigen Beziehungen der Völker
reguliert, die Haltung zu den Sitten und Bräuchen umfassend
dargestellt worden. Es wurde betont, dass das Gesetz jedem
ungeachtet der Herkunft, Nationalität, Religion, Sprache die
Gleichheit der Rechte und Freiheit gewährleistet, den kleinen
Nationen und Minderheiten ermöglicht, sich in allen Bereichen zu
betätigen. Es wurde nicht nur neben den Sprachen
aserbaidschanisch, talysch, lezghin, kurdisch, georgisch,
armenisch, polnisch, judisch, tat, udi ,aber auch den
Medienressourcen, die in der russischen, englischen und
französischen Sprachen wirken, in den Medien des Landes den
multikulturellen Traditionen verallgemeinerte Aufmerksamkeit
geschenkt.
Bei der Begründung der Massenmedien haben die
multikulturellen Subjekte keine Probleme. Es wurde betont, dass
der Zugang aller Massenmedien im Land viel vereinfacht wurde.
Nicht nur die Gesetze und Regel, auch die Medienarbeit der
multikulturellen Subjekte, die Verbreitung der Informationen aller
Arten wurden in den nationalen Programmen bekräftigt.
Dostları ilə paylaş: |