101
bugün d , h r bir dövl tin n k sgin qorunma
158
sistemi ulusal ordudur.
Do al olaraq, h r dövl t öz sistemi üz rind ordu qurur. Az rbaycanın
güneyind , 1945-46-ci ild Az rbaycan Demokrat Firq sil yana ı
yaranmı Az rbaycan Milli Ordusu, Milli Hükum ti qorumaq üçün bir
t l sk nlik eyl m idi. Bel ki, Firq nin özü kimi ordusu da, tam olaraq n
ist yini, nec ist yini, kimd n ist yini ortaya qoya bilm yirdi. Bu üzd n
Firq nin n ba da g l n d rdl rind n biri d , orduda ulusal kimlik
ruhunun olmaması idi. Do ru ki, neç aylıq bir ordudan çox eyl r
gözl m k do ru deyil. Burada söz qonusu zaman deyil, daha do rusu
ideolojik x tanın olu masıdır. Sözsüz ki, Milli Kimlik Bilincinin öz t m li
üz rind qurulmaması, ba lı-ba ına bir dövl t sisteminin yer vurulması
üçün yet rlidir. Ordu, bir dövl tin savunma gücü v geni kütl alanı
oldu una gör , milli kimlik bilincind n bo olunca, n tez yıxılan qala ola
bil r. Hazırda Az rbaycan cümhuriyy tinin ordusu günd n-gün modern
v ça da forma almaqda v boyut açısından böyüm kd dir. Az rbaycan
dövl tçiliyini qorumaq üçün bu ordunun üz rin dü n borc çox böyükdür.
Rusların açıqca, Farsların is gizli olaraq h r t r fli yardımları il
Az rbaycan dövl tinin torpaq bütünlüyü erm ni fa izmi sarından z bt
olunmaqdadır. Bu üzd n Az rbaycan ordusunun n ba da g l n gör vi
v t nin azad edilm sidir.
158
n güclü müdafi ..
103
3. BÖLÜM
Az rbaycan Türklüyünün sosial-siyasal
axı ında liderlik faktoru!
“Biz ki, mülkü Turan, miri Türküstanıq,
Biz ki, Türk o lu Türkük,
Biz ki, mill tl rin n q dimi v n ulusu, Türkün ba çısıyıq!... ”
( mir Teymur)
Liderlik v lider
n ba da g l n ifad budur: Bir k sim canlı varlı ı birg l mi
b lli amaca, seçgin v aydın stratejiy , b lirgin bir yönt m ç km k
ba arısına liderlik deyilir. Yuxarıda sadalanan ifad nin ruhunda bir liderlik
t rzi dayanmaqdadır. O yerd ki, mir Teymur vahid bir mülkd n –
Turandan, vahid bir soydan – Türkd n v özl mi gücd n – Türkün
ba çılı ından danı ırsa, liderlikd g r k n üçlü t m lin olu durulmasına
çalı ır. Ölk , Ulus v Lider ! Göründüyü kimi bu g l n k yeni bir metod
deyildir, b lk insan toplumunda güc olu umun ortaya g lm sind n
ba layan bir z ka g l n yidir. Liderlik çe idli açılardan tanımlanan çox
sad v qolay anlayı dır. Ancaq tanımlama a çalı an h r dü ünür, bir neç
t m l qavramı
159
i l tm d n t rifl m i ini düzgün yerin qoya
bilm y c kdir. Bu t m l qavramlar bunlardan ibar tdir: Organizatur,
psikolog, co durucu, strategi v taktik uzmanı
160
, ir li sürül n amac v
ideyanın öncüsü, teorini h r k t g tir bil n, ön görünü lü, ç kici,
etgil ndirici,
161
seçici, yol göst rici, insiyativli, toplumçu, adil, insaflı,
t r fsiz, qazi, toplayıcı
162
, i birligi yaradan, aparıçı, yönü b lli, xo sözlü,
xo davranı lı, günc l eytimli v.b.. olmalıdır. st r bu liderlik birer, ist rs
qurup halında olsun, bu öz llikl r yiy l nm kd zorlanan h qiqi v ya
hüquqı xsl r liderlik ölçüsün sı a bilm zl r. Bunlara bir çox ön mli
faktoru da artırmaq g r kir. Çünki, onsuz bu öz llikl rin bir arada
tutulması mümkün olası deyildir. Böyüm , böyüm v yen böyüm
ehtirası!! Liderliyin n böyük ön rtidir. Bu rtı milyonlar insan ist rs
d , yalnız bir neç insanın kapasit si
163
v iç ç kisi buna yol ver r. Bu
üzd ndir ki, lider h r hansı toplumun n nadir v az tapılan m hsuludur.
K sinlikl dünyada üz ver n bütün böyük toplumsal
ayaqlanmaların ba ında, haman h r k td n do an lider v ya liderl r rast
g lm m k mümkünsüzdür. Asiyadan Amerikaya, Afriqadan Avrupayad k
sosial-siyasal qalxı ların yüzl rc çe idli lider adlarını sıralamaq heç d
ç tin i deyildir. Amma bu liderl rin hamısı heç d b
riyy t v h tta öz
mill ti üçün müsb t yönlü olmamı dır. Dünyada çox az liderin adı öz
ulusu v torpa ıla yana ı g lm kd dir. Bu çox az sayda olan liderl r öz
ya amlarından sonra ya ama a ba lar v öz mill t v dövl t simg sin
dönü r. Çoxunluqda olan liderl r is öz zamanından sonra yalnız neç
n sil yadlarda qalar v zamanla unudular.
19-cu yüzilin giri il modern dövl tçilik d ortaya qonuldu.
Modern dövl tçilik sisteminin ilk d yi imi is liderlik anlamında
olu ma a ba ladı. Bu d yi iklik Avrupa v yeni dövl tçilik yolunda olan
159
anlayı
160
usta, t x ssüslü,
161
t sir edici
162
yı ıcı, bir ayara g tirici
163
ölçüsü, çıxarı
Dostları ilə paylaş: |