Microsoft Word Vuqar ders vesaiti 2017

Bunu təxminən 
aşağıdakı kimi qeyd etmək olar
: 
– iğtişaşların baş verməsi üçün münbit şəraitin olması (siyasi, 
sosial, iqtisadi, mədəni və s. sahələrdə uzun illər yığılıb qalan və 
həlli tapılmayan problemlərin həll olunmaması); 
– şəraitin zamana və məkana görə yetişməsi (bütün sahələr üz-
rə mövcud problemlərin həll edilməməsinə və ya ədalətsiz həllinə 
qarşı əhalinin, xalqın və ya onun müəyyən hissəsinin dözümsüz-
lüyü, kütləvi etirazı. Bu etirazlar ilk növbədə piketlər, yürüşlər, 
mitinqlər, nümayişlər, müxtəlif yığınacaq və protestlər formasın-
da təzahür edir, sonralar isə etirazlar yüksələn xətlə artaraq, kütlə-
vi itaətsizliyə, qarşıdurmaya və açıq münaqişəyə çevrilir); 

---

213
– kütləvi iğtişaşların faktiki baş verməsi. (Bu iki üsulla ola bi-
lər: a) məqsədli-qabaqcadan təşkil edilmiş, hazırlanmış;
b) kor-təbii, öz-özünə yaranan). 
 
Kütləvi iğtişaşlar əsasən aşağıdakı səbəblərdən baş verir: 
a) siyasi səbəblər: 
– qanunvericilik və icraedici orqanlar arasında yaranmış konf-
liktlər; 
– siyasi partiyalar arasında hakimiyyət uğrunda aparılan qeyri-
sivil mübarizə; 
– cəmiyyətdə insanların siyasi baxışlarına görə kəskin qütbləş-
məsi; 
– insanların siyasi baxışlarına görə təqib olunması; 
– mövcud hakimiyyətin milli maraqlara zidd daxili və xarici 
siyasəti; 
– ölkədə demokratik dəyərlərin boğulması; 
– müxalifət-iqtidar münasibətlərinin sivil, demokratik qaydada 
qurulmaması; 
– mövcud hakimiyyətin legitimliyini tanımaq istəməyən qüv-
vələrin əks konstitusiya müddəalarına zidd fəaliyyəti; 
– ölkədə mövcud siyasi hakimiyyətin (siyasi quruluşun) dəyiş-
dirilməsi tələbi; 
– dövlət və hakimiyyət nümayəndələrinin korrupsiyaya və rüş-
vətə uğraması; 
– şəffaf seçki sisteminin olmaması, seçki saxtakarlıqları nəti-
cəsində hakimiyyətin qəsb edilməsi və s.