NəSĠman yaqublu
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
toplayaraq şanlı qələbəyə çatmaqdan ötrü öz üzərimizdə nəhəng işlər aparmalıyıq. Yaşasın qalibiyyət!” (136) “N” bölüyünün komandanı legioner Balakişiyevin çıxışında göstərilirdi: “Əziz vətəndaşlar! Burada toplaşan Milli Azərbaycan Qurultayı nümayəndələrini taburumuzun qəhrəman əsgər və zabitləri adından təbrik etməklə bəxtiyaram. Arkadaşlar! Hər millətin dostu və düşməni vardır. Bizim millətin düşməni isə bolşevik-Rusiyadır. Rusiya bizim müqəddəs Vətənimizin sinəsini yüz illər boyu didmiş və hal-hazırda didməkdədir. Rusiya Azərbaycan kimi zəngin bir ölkədən heç zaman əl çəkmək istəmədiyi və istəməyəcəyi üçün düşmənimizdir. Tarix artıq gözlərimizi açdı. Biz dost və düşmənlərimizi tanıdıq. 1920-ci ildə müstəqil dövlətimizi də məhv edən həmin düşməndi. O zaman milli hökumətimiz silahsız olduğu üçün məğlub edildi. Lakin, indi biz silahlıyıq. Bu silahı əlindən yerə qoyub, düşmənə boyun əyən namussuzdur. Biz, şərəfli türk övladlarıyıq. Biz, düşmən qarşısında diz çökməyəcəyik. Önümüzdə iki yol var: ya ölüm, ya qalibiyyət! Əlimizdə silah varkən ölməyəcəyiz, öldürəcəyiz! Nə olur-olsun biz qalibiyyətlə hansı qütbdən olursa vətənə dönəcəyiz. İstiqlal bazarlarda satılmır, onu qan bahasına almaq gərək. Biz o istiqlalı şəhid qanlarımızla alacağız. Biz, evlərimizə ay-yıldızlı milli bayraqla müzəffər olaraq qayıdacağız. Yaşasm qalibiyyət!” (8) Baş molla Axundov öz çıxışında göstərirdi: “Azad surətdə çıxış etməyə imkan tapmış ilk molla olaraq sizi bütün legionerlər adından təbrik edirəm. Hörmətli arkadaşlar! Hələ 1362 sənə bundan əvvəl möhtərəm peyğəmbərimiz Məkkədə müqəddəs İslam dinini təbliğə başlarkən kafirlərin onu sıxışdırdıqları hamımıza məlumdur. O zaman sevgili peyğəmbərimiz öz əshabları ilə bərabər Mədinəyə mühacirət etməyə məcbur olmuşlardı. Haman o çətin vaxtlarda belə peyğəmbərimiz öz əshabları ilə bərabər vətənə dönəcəklərinə, həm də müzəffər olaraq dönəcəklərinə heç bir zaman şübhə etmədilər: çünki, işləri haqq işi, ədalət işi idi. Əfəndilər, mən də bütün legionerlərimizin və mühacirlərimizin sevgili Azərbaycana dönəcəyinə, həm də müstəqil qalibiyyətlə dönəcəyinə bir an belə şübhə etmirəm; çünki, haqq və ədalət bizimlədir. Mən bu müharibədən vətənə sağlam və qalibiyyətlə dönəcəyimizə ona görə inanıram ki, artıq bizim təşkilatımız möhkəm və sarsılmaz olmuşdur. Var olsun işbirliyi - əlbirliyi! Yaşasın qalibiyyət!” (8) Qurultayda çıxış edənlərdən leytenant Süleymanov Karpatlardakı azərbaycanlılar adından qurultay nümayəndələrini səmimiyyətlə salamladı və dedi: “Məqsədimiz birdir. Vətən xilası! Bu xilas vətən azadlığı uğrunda çalışan azəri türklərinin əlbirliyi ilə qazanılacaqdır”. (8) Qurultayın axşam toplantısında isə Zülqədər bəy Parisdəki mühacir azərilər adından Milli Azərbaycan Qurultayına salam gətirmiş olduğunu bildirdi. Zülqədər bəy nitqinə davam edərək dedi: “Vətəndən uzaqda keçən 23 illik bir zamanda onu unutduğumuz bir an olmadı. Vətənin də, bizlərin də xilas ümidi sizlərdə, siz legionerlərdədir. 23 ildən bəri gözləri yolda qalan bizlər, sizdən, siz azəri türk gənclərindən ümid gözləyirik. Bu inamımızda yanılmayacağıq. Yaşasın istiqlal!” (8) Noyabrın 6-da axşam toplantısındakı çıxışlardan sonra, qərar oxundu və bir səslə qəbul edildi. Toplantı gənc şair Ə. Şirvaninin “İstiqlal” və Daşqının “Vətən qəhrəmanına” şerlərini oxumalarından sonra aşağıdakı andın bütün qurultay nümayəndələri tərəfindən qəbul edilməsi ilə yekunlaşdı: “Milli Birlik Məclisi üzvü sifəti ilə vətənimizin düşməndən xilası və milli istiqlalımızın yenidən bərpası yolunda, millətin şərtsiz hakimiyyətinə qeyri-müvafiq bir məqsəd təqib etməyəcəyimə və istiqlal prinsiplərindən ayrılmayacağıma söz verir, şərəfim, namusum üzərinə and içirəm”. (8) 1943-cü ilin noyabrın 7-də səhər vaxtı qurultay nümayəndələri Berlin şəhərindəki şəhid əsgər abidəsi üzərinə gül çələngi qoydular. Yüzlərlə legioner, müasir geyimli azərilər ilk qarın düşdüyünə baxmayaraq, dərin bir hörmət duyğuları içərisində dayanmışdılar. Hər kəs, yüksək rütbəli alman zabitləri və mayor cənablarının şəhid əsgər abidəsinə gətirdikləri çələngi gözləri ilə müşaiyət edirdilər. Mərasim çox maraqlı keçdi. Qurultayın 7 noyabr axşam toplantısı daha parlaq və təntənəli surətdə davam etdirildi. Axşam toplantısında bir çox yüksək rütbəli əsgər və xüsusi dəvətlilər içərisində general-leytenant Helmic, ober-leytenant Ridel, ober-leytenant Bohme, böyük müfti Əminəl Hüseyn cənabları da vardı. Abbas bəy qurultay nümayəndələrini və dəvətliləri almanca təbrik etdikdən sonra, Azərbaycan legionu üzrə təmsilçi ober-leytenant Bohme çıxış etdi və sonra mayor Fətəlibəyli öz siyasi nitqini rusca söylədi. Ober-leytenant Bohme beynəlxalq və tarixi hadisələrdən bəhs etdikdən sonra bolşevizmə qarşı əlbir aparılan mübarizələrdən və bu mübarizələrdə azadlıqsevən ayrı-ayrı millətlərin, o cümlədən azəri türklərinin iştirakından danışdı: “Avropa qitəsinin mühafızəsinə yaxından kömək etmək üçün bir çox dövlətlər Almaniya ilə birləşdilər. Bu dövlətlər sırasında Qafqaz xalqları, azərbaycanlılar da vardır. Azərbaycan xalqı tarix boyu irsi xasiyyətə dönmüş mübarizələrdə öz vətənləri uğrunda varlıqlarını və qanlarını tökmüşlər. Alovlu vətən məhəbbəti, xalq sevgisi siyasi azadlıq uğrunda əsrlər boyu mübarizə edən bu xalq, almanlar tərəfinə keçdikdən sonra da alman əsgərləri ilə çiyin-çiyinə Stalinə qarşı ciddi mübarizəyə başladılar. İndi Azərbaycan legionunun təşkilindən 19 ay keçir. Bu vaxt içərisində “N” qədər səhra taburu təşkil olunmuş və şərqə tərəf istiqamət əmri almışlar. Birinci dörd tabur 1942-ci ildə Qafqaza göndərildi. Onlar cəbhədə yaxşı vuruşdular. Bu taburların mənəviyyatının olduqca yüksək olduğunu komandanların göstərişlərindən də təyin etmək mümkündür. Vətən sevgisi və geri çəkilmə legionerlərimiz üçün olduqca çətin idi. Onlar vətənlərinə yaxın yerləri buraxıb geriyə dönmək istəmirdilər. Lakin, onlar yenə də geri çəkilmə Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|