O‘ zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi far g‘ ona davlat universiteti
Yüklə 451,48 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ekspert baholash metodi.
- O‘z-o`zini kuzatish metodi.
| Intervyu metodi.
Psixologiya fanidagi bu metod sotsiologiyada keng ko`llaniladigan anketa metodidan farq qiladi. Xuddi suhbat metodi kabi intervyu metodi ham so`roq-javob metodiga tegishlidir. Ko`pincha intervyu uchun savollarni sotsiologik anketalar tipiga o`xshatib, ya’ni ko`p masalalar yuzasidan ko`plab javoblar olishni ko`zlab tuziladi. Intervyu metodiga bunday tarzda yondashish tadqiqotning faqat birinchi bosqichiga, muammo bilan dastlabki tanishish bosqichiga to`g‘ri keladi. Biroq bilimlarni va o`rganilayotgan psixik xususiyatlarni strukturasini hisobga olib tuzilgan savollar o`rganilayotgan xususiyatlar strukturalari hamda darajalarini bundan keyin aniqlash uchun juda qimmatli natijalar berishi mumkin. Ekspert baholash metodi. Bu metod shaxs psixologiyasida keng qo`llaniladi. Ekspertlar sifatida tekshirilayotgan kishilarni yaxshi biladigan shaxslar – bolalar bog‘chasi va maktab-internatlarning tarbiyachilarini, sinf rahbarlari, ishlab chiqarish-texnika bilim yurtlarining masterlari, ishlab chiqarishdagi masterlar, ilmiy jamoa rahbarlari, harbiy komandirlar, administratorlar, sport trenerlari qatnashishlari mumkin. Ekspert baholarni ko`proq xususiyatlarning sifat jihatidan namoyon bo`lishlarini tasvirlash emas (buni ekspertlar bilan qilinadigan keyingi suhbatlarda o`tkazilsa ancha foydaliroq bo`ladi), balki o`rganilayotgan xususiyatlarning ifodalanishini miqdoriy baholash tarzida, ya’ni u yoki bu xususiyat yoki xulq-atvor elementlari darajalarini baholash tarzida o`tkazilsa maqsadga muvofiq bo`ladi. Ekspertlar umumlashtirish bilan bog‘liq bo`lmagan xulq-atvor elementlarining ancha-muncha mayda qismlari ifodalanganligini qayd qilishi lozim. Umumlashtirish – ekspertning emas, balki tadqiqotchining ishidir. O‘z-o`zini kuzatish metodi. XVIII-XIX asrlar empirik psixologiyasi tomonidan kamsitilgan bu metod so`nggi yillarda yana ma’lum ahamiyatga ega bo`lib bormoqda. Chunonchi, suhbat va so`roq-javob metodlarini o`z-o`zini kuzatish metodi orqali olingan ma’lumotlarsiz qo`llab bo`lmaydi. Buni suhbat va shaxsiy savol-javob o`tkazish uchun savollar tuzishda hisobga olish zarur. Lekin o`z-o`zini kuzatish, garchi psixologik tadqiqotlarning asosiy metodi bo`lmasa-da, mustaqil ahamiyatga ega bo`lishi mumkin. O‘z-o`zini kuzatish metodi psixik holatlarni, ya’ni tetik kayfiyatni, achchiqlanishni, ishchanlikni, kasb bilan bog‘liq bo`lgan sermahsul ishlarni o`rganishda ayniqsa foydali bo`lishi mumkin. Yüklə 451,48 Kb. Dostları ilə paylaş:
|