|
![](/i/favi32.png) O‘zbеkiston rеspublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti a. T. Mardonova pul va banklarKreditning pullarni muomalaga chiqarish va ularni naqdlashtirishpul va banklarKreditning pullarni muomalaga chiqarish va ularni naqdlashtirish
funktsiyasi asosan Markaziy bankning qayta moliyalash siyosati orqali amalga
oshiriladi. Ma'lumki, Markaziy bank muomaladagi pul massasini solish maqsadida
qayta moliyalash stavkalari asosida tijorat banklariga kreditlar beradi, berilgan
kreditlar iqtisodiyotdagi pul massasini oshirish bilan birga, Markaziy bank
tomonidan kreditlar ko‗rinishida muomalaga chiqarilgan naqdsiz pullarni u yoki bu
yo‗l bilan naqdlashtiradi.
Kredit pul kapitalini jamg'arish va markazlashuvini jadallashtirish
funktsiyasi
yordamida yirik ssuda kapitalini tegishli fondlarda jamg'aradi.
Jamg'armalar yordamida mamlakatlar, hududlar, mintaqalar, qit'alar yoki ayrim
kompaniyalarda mablag'larning markazlashuvi ro‗y beradi. Kredit mablag'larining
markazlashuvi hududning iqtisodiyoti va moliya – kredit tizimi rivojlangan
joylarda yuz beradi.
Kreditning ob’yekti
- bu (kreditor) qarz beruvchidan qarz oluvchiga
beriladiganvaqtincha bo‗sh bo‗lgan qiymatdir. Boshqacha aytganda kredit aynan
qaysi maqsad uchun berilsa, shu kredit obyekti hisoblanadi. Qishloq xo‗jaligida
banklar dehqonchilik va chorvachilik harajatlari - mineral o‗g‘it, yoqilg‘i va
moylash materiallari va boshqa xarajatlar kreditlanadi. Kredit munosabatlarining
sub‘yektlari bo‗lib qarz beruvchi banklar, moliyaviy muassasalar va qarzdor (qarz
oluvchi)lar hisoblanadi.
Boshqacha aytganda
kreditlash sub’yektlari
bo‗lib davlat korxona va
tashkilotlari, qurilish tashkilotlari, savdo tashkilotlari, fermer xo‗jaliklari, yakka
mehnat faoliyati bilan shug‘ullanuvchi tadbirkorlar, qo‗shma korxonalar, mikro
firmalar, birlashmalar, tijorat banklar va boshqalar hisoblanadi.
Yuqoridagi subyektlar kredit oluvchi sifatida faoliyat ko‗rsatsa, tijorat
banklari yoki boshqa kredit muassasalari kredit beruvchi sub‘yekt sifatida
namoyon bo‗ladi.
Dostları ilə paylaş: |
|
|