ÖZÜ VƏ ustadi haqda məlumat
Yüklə 5,35 Mb. Pdf görüntüsü
|
184
184
iran aşıqlarının dastanları
qoyacaq. Qurbani sazının zilini zil, bəmini bəm edib görək oğlanın adinı nə qoyacaq: Şeyx Heydərin, Aləm Şahın Oğlu gərək oyaq olsun. Zəfər çalsın, murad alsın, Qada-bala iraq olsun.
Kimdə varsa belə kamal, Nütfə pakdı, loqma halal. Tapacaqdır cahü-cəlal, Bəd nəzərdən uzaq olsun.
Burda Dədə Qurbani havanı dəyişir və götürüb görək oğlanın adinı nə havası ilə deyir:
Qurbaniyəm, haqqa sail, Nə veribsə, ona qail. Adin qoydum Şah İsmayıl, Şahlar şahı dayaq olsun.
Bu sözlər qurtarıb-qutarmamış Şah İsmayıl Qızıl taxtın üstündən dik qalxıb dedi: Ustad! Son çaldığın havanın adı nədir? İndiyə qədər belə bir gözəl və ürəyə yatan hava eşitməmişdim. Qurbani dedı: Bir havanı kı, Şah sevə, elə o havanın adı olar ”Şahsevəni” Bu ad qoyma məclisindən bir neçə ay sonra şeyx heydərə xəbər gəldı ozbəklər şərq tərəfdən şəhərlərə hucum gətiriblər və millətin olub qalanın talayıb aparıllar. Bunun muriydlərinə gün vürilər işiq vermillər. Hər gün bir dəstə adam gəlır şeyx heydərdən kömək istəyır. şeyx heydər
185
185
iran aşıqlarının dastanları
naçar qalıb əmır verdı butun yaxın məsləkdaşları ağllı kamallı muridlərı və bütün məsləhətçilərı,qoşun başçıları təbriz şəhərinin hökmüdarı "atabəg xan" gilan xanı şeyx cuneydin dayısı oğlu "əbulfəttah ishaqi" zəncan və xalxal şeyxlərı şeyx heydər xanımı aləmşah xanım və mədənı işlərının başçısı dədə qurbani bular yığıldılar bir məsləhət məşvərət məclisı təşkil elədilər. Və bu qərara gəldilərki atabəg xanı 7 min qoşununan göndə- sinlər ozbəkləri gerı qaytarsın. Atabəgin qoşununun gəlim xəbərini eşıdən ozbəklər qorxudan sərhədlərdən gerı oturmuşdular. Amma atabəgin və qoşununun təbrizdən çıxma xıbırını eşıdən daxili muxalıflər təbriz və ətraf şəhərlərdə usyana başlamışdılar. Və bu tərəfdəndə osmanlilar hərdən bir ğərb tərəfıdən şəhərlərə hucum Gətirırdilər. Bu ixtişaşları görən şirvanşahlar bu fikirə düşdülərkı şeix heydəri məğlub eləmək çox çətın olmuyacaq. Bu zaman şirvanşahların patışahı "fərrux yasar" bir məktub göndərdı bu məzmunanki şeix heydər ya mənə tabeh olacaqsan mənə hər il baco xərac verəcəksən ya yurduvu talan və özuvu həlak görəcəksən. Buların hansına razı san mənə cavab göndər. Bu məktubu oxuyan heydərın əndamına lərzə oturmuşdu. şeix heydər məktubun cavabını göndərmədı. Və bu məktubun nə olduğunuda məsləhətçilərinədə demədı.amma şirvanşahlar hərdən bir şəhərə hucum çəkirdilər,millətı qirıb talayıb var yoxunu qəniymət aparırdılar. Bir gün şeyx heç bir kəsə məsləhət eləmədən əmir verdı 12 min qoşun hazırlandı şırvan şahların üstünə hucum etməgə. Bu cəngə heçkim etiraz etmədı. Amma bu xəbəri eşıdən dədə qurbani özünü verdı saraya , şeix heydərə xəbər verdilər dədə qurbani səni görmək 186
186
iran aşıqlarının dastanları
istəyır.gəlsın dedı,qurbani gəldı ,şeyx dedı qurbani xeyır olsun nədı mətləb murad ?qurbani dedı şeix heydər şirvanşahların üstünə qoşun çəkmək istəyırsən ? dedı qurbani mən istəmırəm fərrox yasar belə istəyır.qurbani dedı şeyx mən bu cəngidə heç bir xeyır görmürəm. Burda qardaş qırğını var. Bu işi danışıqınan həll edək. Qurbani bilirdi fərrux yasar torpaq ya mal dövlət tamahında deyıl .heydər-in anasi xədiycə bəgumu fərrux yasarda istəmişdi ona verməmişdilər onun aciğin çixmax niyətindeydi .bunu qurbani bilirdi amma heydərə diyə bilm-irdi.qurbani iki yolun arasinda qalmişdi .qurbani hərnə üstü örtülü dedi Şeyx razi olmadı , qurbani dedı şeyx dayan sənə bir neçə sözüm var onu deyım qəbul eləməsən özun bilərsən. Burda götürüb görək qurbani nə deyır..
Şeyxım bu döyüşdə fateh deyılık Öldürəndə bizık öləndə bizik Üz – üzə tənbətən gəlsək təkbətək Öldürəndə bizık öləndə bizik
Cəngə çağırsada o fərrux yasar ona tay olmasın bizim hökmüdar qarşı – qarşı gılıb qılınc vıranlar Öldürəndə bizık öləndə bizik
Qurbaniyəm həq qapısın çalmışam Istəgimı dərgahından almışam Iki yolun arasında qalmışam Öldürəndə bizık öləndə bizik
187
187
iran aşıqlarının dastanları
Bu sözlərı şeyx heydər eşıtdı amma fikrınndən dönmədi.əmır verdı 12 min qoşun şirvan şahların ustünə hucum elədilə bu cəng 6 ay davam etdı. 40 min şirvan şahlardan qırıldı neçə min şeyx heydərın qoşunundan qırıldı. şirvan şahların şahı fərrox yasar dərbənd və dağıstan türklərının ox atanlarına əmır verdı uzaxdan şeyx heydərı oxunan vırdılar və şeyx heydər həlak oldü. Bu xəbərı eşıdən aləm şah tez əmır verdı bir məsləhət məşvərət məclisı quruldu. Bu məclısdə hərə bir məsləhət verdı. Dədə qurbani dedı mənim bir məsləhətim var.ismaili göndərək gilanda "lahycan" şəhərinə şeyx cüneydin dayısı uşaxlarının yanına ismail orda gizlində qalsın cün ismail sağ qalsa sonra onun əlinən genə səfəvilərin dövlətı qurular. Və fərrox yasara da bir məktub göndərək bu məzmundakı şeyx heydər və oğlanları sültanəlı və ibrahim ölüblər və ismail da itgin düşüb. Cəng dayandırılsın və danışıqlara üstünlük verilsın. Elə elədilər bir məktub yazdılar və əlvənd mırza bu məktubu gətırıb fərrox yasara verdı. Fərrox yasar gəlib gördü məktubda yazılanların həqiyqətı var heydər ölüb, sevindıgındən heydərın oğlanlarının sorağını tutmadı. Istədigi baco xəracı alıb qayıtdı. Bundan sonra gənə iranda hərco - mərcilık başlandı. Genə güclü – gücsüzlərı basıb kəsirdı.qəddarlar quldurlar meydanda at oynadırdılar. Amma bu tərəfdəndə aləmşah xanım ,dədə qurbani ,atabəg bəy, Hüseyn bəy, əlvənd mirza, şeyx əbulfətah ishaqi tez – tez ismailə baş .Çəkirdılər və lazımı olan tapşırmaları məsləhətlərı öyrətmələrı bir birlərindən əsirgəmirdilər. Bu ayrılıq 5 il davam etdı. Bu fasilədə daxilı düşmənlər sultanəlini zəhrınən həlak etdilər. Ibrahimdə bir çarəsiz xəstəlıgə Yüklə 5,35 Mb. Dostları ilə paylaş:
|