115
Arvadına başqa sözlər desə də, ürəyində Duruqanın gələcəyi
üçün qorxur, yaman qorxurdu.
- Şəfəq, Duruqan böyüyəndə çox mərd olacaq.
- Sənin kimi?
- Bəs necə, hələ məndən də qabağa gedəcək.
- Doğrudan?
- Fikir vermişəm, yoldaşlarının arasında mərdliyi,
qoçaqlığı ilə seçilir.
Belə söhbətləri tez-tez təkrar edirdi Məmmədbəy. Bəlkə
bunları deməklə özünə təskinlik verirdi. Ürəyinin alovunu
çıxarırdı? Ya bunları tez-tez dilinə gətirməklə Tanrıdan belə
istəməsini o böyük Yaradanın yadına salırdı. Bunlar haqqında
Şəfəqnur da çox düşünürdü. Axı uşağa, özü də oğlan uşağına
nə qədər keçidən, quzudan, dovşandan, çaqqaldan nağıllar
danışmaq olardı? Uşaqların eşitdikləri nağılların işığında yol
getmələrini, o nağıllardakı igidlərin surətini daxildə yaşaya-
yaşaya böyüdüklərini bilirdi. Bir ana və bir müəllim kimi. Elə
ona görə də uzaq sabahların gəlməsindən əndişələnir,
Duruqanın belə uşaq, yeniyetmə qalmasını sadəlövhcəsinə arzu
edirdi.
Günlər isə durmadan ötüb keçirdi.
***
Bu ağ qatar nə qatar idi belə? Dağ demirdi, daş demirdi
şütüyüb keçirdi. Hərdən ağ qatarın ağ qanadları da olurdu. Ağ
qanadlar açılıb genişlənir, ağ qatarı qaldırıb göyün üzünə,
buludların yanına çıxarırdı. Ağ qanadlı ağ qatar ağappaq
buludların arasından keçib gedir, hərdən ulduzlara dəyib, yenə
buludların üstünə enirdi. Bir neçə dəfə bunlar təkrar olunandan
sonra, elə bil, ağ qanadlı ağ qatar göylərdən küsür, inciyir, yenə
yerə qayıdıb, əvvəlki yerində, buz kimi soyuq relslərin üzərində
116
yoluna davam edirdi. Qatarın sürətlə şütüyüb getdiyi yolların
ətrafında elə gözəl mənzərələr vardı ki, adam bu gözəlikdən
dəli olmaq həddinə çatırdı.
O da bu ağ qatarın ağ libasa bürünmüş sərnişinlərindən
biri idi. Başını tez-tez qatarın açıq pəncərəsindən eşiyə uzadır,
bir xeyli baxır, ürəyi şövqdən bayılmaq dərəcəsinə çatırdı. Və o
huşunu itirib qatardan yerə düşməmək üçün geri çəkilirdi. Ağ
oturacaqda oturur, gözlərini qapayırdı. Bir müddət beləcə
dayanırdı, ürəyi sakitlik tapıb öz ritminə düşəndən sonra
gözlərini açırdı. Yenə başını eşiyə uzadırdı… Gözəlliyə
baxırdı… Qatar yenə qanadlanıb asimana yüksəlirdi… Yenə
yerə
qayıdırdı…
Yenə,
yenə…
Hamısı
dönə-dönə
təkrarlanırdı… Və birdən… Göydən, ağ buludların arasından
qara, qapqara, uzun bir sədd enib düz qatarın qarşısında
dayandı. Qatar sürətlə getdiyindən nəfəs dərib, dayana bilmədi,
bütün gücüylə qara səddə çırpıldı. Ağ qatar şüşə kimi çilik-çilik
olub dağıldı. Ağ libaslı adamların səsi, harayı bir-birinə qarışdı.
Səddə çırpılan qatarın qara küləyi onu götürüb uzaqlara atdı. O
bir müddət özünə gələ bilmədi, ona elə gəldi ki, nə qolu
yerindədi, nə də qıçı. Elə bildi ölüb, o da bir qıraqda, haradasa
yuxarıda dayanıb, öz ölmüş cəsədinə baxır. Sonra gördü yox,
ölməyib, diridi, qolları da yerindədi, ayaqları da. Ancaq canının
hər yanından qan fışqırıb axırdı. Amma canından axan qan
onun gördüyü qana bənzəmirdi. Qan duru deyildi, al da
deyildi, göydən gəlib ağ qatarın qabağında dayanan qara səddin
rəngindəydi. Və qanını belə qara görəndə qışqırmaq istədi.
Anasını köməyə çağırmaq üçün dikəlib, oturmaq istədi. Lakin,
nə qışqırmağa heyi qalmışdı, nə də dikəlib oturmağa. Onda
bildi ki, o doğrudan da ölüb…
Ayılıb bir neçə anlıq harada olduğunu bilmədi. Düşündü,
daşındı, yatağının içində çabaladı və bundan sonra anladı ki, nə
ağ qatara minib, nə ağ qatarın içində ağ buludların yanına
117
gedib, nə də ağ qatar qara səddə çırpılıb. Bildi ki, bunların
hamısı gördüyü yaxşı və pis yuxunun içindəymiş.
Əl-qolunu tərpətdi. Əl-qolu sağ-salamat yerindəydi. Və
Duruqan üz-gözünün tərini silib, güzgünün qabağında dayandı.
Deyəsən, yaxşı yuxunun pis sonluğu onun rəngini qaçırmışdı.
Geyinib o biri otağa keçəndə mətbəxdən boylanıb ona
baxan Lyudmila xalanı gördü.
- Oğlum, yuxuya qalmısan. İstədim oyadım, qıymadım.
Gəl yeməyini ye, tez get.
Lyudmila xala onların evlərinə baxan qulluqçu idi. Neçə
vaxt idi ki, onların evlərində olurdu. Çox səliqəli, nəzakətli və
şirindil qadın olduğundan Duruqan onu çox sevirdi.
Ona olan istəyinin başqa bir tarixçəsi də vardı.
Atası rayon qadını olan bir xanımı evlərinə qulluqçu
götürmüşdü. Çox mərifətli xanım olsa da, Duruqan onu
xoşlamırdı. Onun üstündə tez-tez anası ilə mübahisəsi düşürdü.
- Ana, atama de, bu geri qalmış qadını evimizdən rədd
eləsin.
- Yenə başladın?
- Xahiş edirəm, ana.
- Bu qadının nəyi sənin xoşuna gəlmir, Duruqan? Əli
təmiz, səliqəsi, qanacağı da öz yerində...
- Yox, ana, istəmirəm onu. Uşaqlar ondan danışanda,
mənə gülürlər. Gülməklərinin səbəbini bilirəm. Düşünürlər ki,
atam nazir müavini, anam məktəb direktoru olsa da, zəmanədən
geri qalmışıq. Tanıdığım uşaqların hamısının evində xidmət
edən qulluqçular başqa millətdəndirlər. Ya rus, ya erməni, ya
da yəhudi. Biz niyə onlardan götürmürük? Eşitdiyimə görə,
keçmişdə də bizim varlı adamlar öz dayələrini, qulluqçularını
başqa millətlərin nümayəndələrindən götürərdilər.
- Bala, o vaxt zəmanə başqa zəmanə idi. Qadınlarımız
oxumurdular, savadsız idilər. İndi isə, maşallah, qadınlarımız
Dostları ilə paylaş: |