Tarihte ve Günümüzde Ortadoğu'da Türkmenler
Yüklə 7,31 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 1. Saddam Döneminde Türkiye‟ye Yapılan Göçler (1979-2003)
- 1.1. Saddam Döneminde Göçün Genel Sebepleri ve Türkmenlerin Türkiye‟yi Tercih Nedenleri
162
Ortalama nüfusu 3-3,5 milyon civarında olan Irak Türkleri, Oğuz Türklerindendir 12 . Bu nüfusun 20.000‟ni Hristiyan‟dır 13 . Türkmenler için verilen sayılar, Irak yönetimlerince siyasî sebeplerle Ģüpheli kabul edilmiĢtir. Tıpkı Kürtlere yapıldığı gibi, Türklerin sayıları da az gösterilmeye çalıĢılmıĢtır 14 . Ülkenin en elit tabakasını teĢkil eden Irak Türkleri, ġii-Sünni çatıĢmalarında ve Kürt isyanlarında büyük zarar görmüĢlerdir. Özellikle Baas Partisi‟ne dayanarak yönetimi ele geçiren Saddam Hüseyin‟in gazabına en çok Türkler uğramıĢtır. 500.000‟den fazla Türkmen, AraplaĢtırma politikaları çerçevesinde güney bataklıklarına sürülmüĢtür. Ġran‟la yapılan savaĢta kasıtlı olarak Türkler ön saflarda savaĢa sürülünce, 200.000‟den ziyade Türkmen, Kürt adı alarak nüfus değiĢtirmiĢtir. Böylelikle 1 milyona yakın Türk, dıĢ göçlerin de etkisiyle, Irak Türklüğünden düĢürülmüĢtür 15 .
1. Saddam Döneminde Türkiye‟ye Yapılan Göçler (1979-2003) Baas Partisi yıllarca süren iç mücadelelerden sonra, 1968 yılında Hasan El Bekr‟in baĢkanlığında iktidara gelmiĢtir. Saddam Hüseyin El-Tikritî ise rejimin ikinci adamı olmuĢtur 16 . Saddam Hüseyin kısa süre sonra cumhurbaĢkanı yardımcılığına atanmıĢ 17 ve 1979‟da kansız bir saray darbesiyle kayınpederi Bekr‟i istifaya zorlamıĢtır 18 . Böylece, Irak‟ta en çok kan akan dönem de baĢlamıĢtır 19 . Bir parti diktatoryası olan Irak rejimi, Saddam‟ın 12 Orhan Ketene, “Turkmens, Turkmeneli and The Musul Region”, www.Türkmenofiraq.org, E.T.: 28.11.2010; Kemal Aytekin Akseli, Kuzey Irak Bölgesinin Etnik Yapısı ve Yer Altı Zenginlikleri ile Süper Güçlerin ve Diğer Bölge Devletlerinin Tarihten Günümüze Bölge Üzerindeki Etkileri ve Politikaları, (GÜ. SBE, BasılmamıĢ Yüksek Lisans Tezi), Ankara 1999, s. 23; Emrullah Er, “Konya HotamıĢ Türkmenlerinin Kültürel Yapısı Ġçinde Irak Türkmenlerinin Yeri”, KardaĢlık, Y. 7, S. 25, Ocak-Mart 2005, s. 58; Ahmet Muratlı, “Irak‟tan Türkiye‟ye Türkmen Göçü”, Uluslararası Göç Sempozyumu, Bildiriler, (8-11 Aralık 2005-Ġstanbul), Ġstanbul 2006, s. 127-129; Ġbrahim Sirkeci, “Türkmen Göçü: Türkiye‟ye, Irak‟a ve Türkmenlere Etkileri”, Sorunlu Bölgelerde Göç, Ankara 2008, s. 28. 13 G. Demirci, “Irak‟taki Türkler”, s. 103. 14 Zubaida Umar, “UnutulmuĢ Azınlık, Irak Türkmenleri (I)”, Kerkük, (Çev.: Mehmet Çağrı), Y. 2, S. 7, Ocak 1992, s. 17. 15 Nefi Demirci, Dünden Bugüne Kerkük (Kerkük‟ün Siyasi Tarihi), Ġstanbul 1990, s. 12-13. 16 L. Yahya-K. Wendl, a.g.e., s. 97. 17 Kıvanç Galip Över, Vaat EdilmiĢ Topraklarda Ölüm Kokusu, Papirüs Yayınevi Ġstanbul, s. 27-28. 18 Doğu Ergil, Körfez Bunalımı, Ankara 1990, s. 11. 19 M. Demirel, a.g.t., s. 66. Ortadoğu'da Türkmenler (Irak-Ġran-Suriye) Sempozyumu / 163 önderliğinde tek önder sultasına dayanan acımasız bir polis devletine dönüĢmüĢtür. Otoriter devlet, totaliter devlete doğru değiĢmiĢ ve bu evrimin itici gücü Ģiddet ve terör olmuĢtur 20 . Bu nedenle Irak‟tan Türkiye‟ye yapılan göçlerin büyük çoğunluğu Saddam Hüseyin yönetimindeki süreçte gerçekleĢmiĢtir. Irak rejiminin 1976 yılından itibaren, gerek Körfez bölgesinde yarattığı uluslararası krizler, gerekse ülkede yaĢayan azınlık gruplara yönelttiği toplu imha, sürgün vb. uygulamalar dünya kamuoyunun tepkisini çekmiĢtir 21 . Bu süreçte Kuveyt halkı ile Irak Kürtlerinin yanında yer alan dünya kamuoyu, göçe zorlanan, iĢkence gören, idam edilen, insan hakları çiğnenen Irak Türklerini görmezden gelmiĢtir 22 . Saddam‟ın totaliter yönetiminin sıkıntılarını, göçmenleri fiilen kabul etmek durumunda kalan komĢu ülkeler çekmiĢtir. YaĢanan bu göç olaylarından etkilenen Türkiye yüz binlerce insana ev sahipliği yapmak durumunda kalmıĢtır.
Osmanlı Devleti‟nin dağılma sürecinde, Avrupa kapitalizmi bakımından hayati önem taĢıyan Ortadoğu, Avrupa‟nın etkisine daha fazla maruz kalmıĢtır. Ortadoğu‟ya yönelik emperyalist politikalar neticesinde, bölgede kargaĢa ve huzursuzluk ortaya çıkmıĢ, bu ise bölge insanının baĢka ülkelere göçüne zemin hazırlamıĢtır. Iraklılar her dönemde yurtdıĢına göç etmiĢlerdir, ancak göçlerin en yoğun olduğu süreç Saddam idaresindeki yıllar olmuĢtur. Saddam Hüseyin döneminde Irak‟ta yaĢanan Türkmen göçlerinin nedenlerini Ģu Ģekilde özetlemek mümkündür: Can ve mal güvenliğinin olmaması, demokratik çoğulcu ve insan haklarına saygılı bir rejimin bulunmaması. Türker‟in memuriyetlere alınmaması ve
devlet üniversitelerinden adil bir Ģekilde yararlanamamaları. Irak parlamentosunda Türklerin nüfus oranlarına göre temsil edilmemeleri. Türk bölgelerinde vali, belediye baĢkanı ve diğer kamu görevlerinde Türk kökenli yöneticilerin
20 D. Ergil, a.g.e., s. 11. 21 Güçlü Demirci, “Irak Türklerinin Demografik Yapısı”, Türkler, (Ed.: Hasan Celal Güzel vd.), C. 20, Ankara 2002, s. 615. 22 G. Demirci, “Irak Türklerinin…”, s. 615. Yüklə 7,31 Mb. Dostları ilə paylaş:
|