Tarihte ve Günümüzde Ortadoğu'da Türkmenler
Yüklə 7,31 Mb. Pdf görüntüsü
|
166
vazgeçmiĢtir. Ancak akabinde alınan kararlarla okullarda ve diğer kurumlarda Türkçenin kullanılması ve Türk kültürünü yansıtan haklar yasaklanmıĢtır 34 .
planlı bir program dâhilinde güney illerine göç ettirilmeleri kararlaĢtırılmıĢtır. Bu amaçla Türkler için 20.000 konut yaptırılmıĢ ve Kerkük‟ten buraya Türklerin göç ettirilmesi planlanmıĢtır. Ancak Ġran-Irak SavaĢı‟nın gidiĢatı nedeniyle bu giriĢimden vazgeçilmiĢ, AraplaĢtırma politikaları çerçevesinde Kerküklü Türklerin arazileri istimlak edilerek, o bölgelere güneyden getirilen Araplar yerleĢtirilmiĢtir 35 . 8 Nisan 1984 tarih ve 418 nolu karar ile de Kerkük‟te Türklerin gayrı menkul satın almaları yasaklanmıĢtır. Daha sonra, 27 Eylül 1984 tarihinde alınan 1081 nolu Devrim Komuta Konseyi kararı ile Irak‟ın güneyinden yüzbinlerce Arap vatandaĢın, Türk bölgelerine yerleĢmeleri kararlaĢtırılmıĢtır. Bu kararın uygulanması için Araplara karĢılıksız teĢvik primleri verilmiĢ ve arazi dağıtılmıĢtır 36 . 1980‟li yıllardan sonra Irak‟tan yaĢanan göçlerde büyük bir artıĢ görülmüĢtür. Bunun en baĢta gelen sebebi Saddam Hüseyin‟in baskı ve zulümleri iken, Irak-Ġran SavaĢı‟nın da etkileri büyük olmuĢtur. KargaĢa ve güvensizlik ortamından dolayı Türklerin bir kısmı Türkiye‟ye göç etmiĢtir. 1980-2003 yılları arasında yaklaĢık 50.000 kiĢi Türkiye‟ye göç etmiĢtir 37 . Irak‟tan yurtdıĢına göç eden Türkmenlerin en çok tercih ettikleri ülke Türkiye olmuĢtur. Türkmen göçmenlerin Türkiye‟yi tercih etmelerinde; tarihsel „anavatan‟ algılamasının yanında, Türkiye‟deki eğitimin Türkçe olması, iĢ imkânlarının çokluğu, etnik ve dini ayrım gibi gayri insani uygulamaların olmaması, Iraklı Türklerin çok sayıda tanıdığının Türkiye‟de olması, coğrafi yakınlık, kültürel benzerlik gibi nedenler sayılabilir.
34 ORSAM, “Irak Türkmen…”, s. 47. 35 Davut Hut-Zekeriya KurĢun, “Kerkük‟ün Sosyal ve Demografik Yapısı”, Global Strateji Dergisi, S. 1, Ġlkbahar 2005, s. 3; Birol Kürekçi, Körfez SavaĢı Sonrası Iraklı Türklerin Türkiye‟ye Göçü ve Entegrasyonu, (MÜ. Ortadoğu AraĢtırmaları Enstitüsü, BasılmamıĢ Yüksek Lisans Tezi), Ġstanbul 2009, s. 38. 36 Aydın Beyatlı, “Dünden Bugüne Iraklı Türklerin Ġnsan Hakları Beyannamesi”, Misak-ı Millî ve Türk DıĢ Politikası‟nda Musul, Kerkük ve Erbil Meselesi Sempozyumu, 28 Ocak 1997- Konya, Ankara 1998, s. 43; Bilim AraĢtırma Vakfı, Musul-Kerkük ve Türkmenler Ġçin Gerçek Çözüm, Ġstanbul 2003, s. 65¸ Ziyat Köprülü, “Irak Türkleri ve Ġnsan Hakları Ġhlalleri”, Türk Yurdu, C. XIII, S. 65, Ocak 1993, s. 25. 37 Marino Busdachin, “BM‟de Temsil Edilmeyen Halklar”, Uluslararası Göç Sempozyumu, Bildiriler, 8-11 Aralık 2005-Ġstanbul, Ġstanbul 2006, s. 59. Ortadoğu'da Türkmenler (Irak-Ġran-Suriye) Sempozyumu / 167 Ayrıca Türkiye‟deki hukukî mevzuat da Türk soyluların Türkiye‟ye göçlerini kolaylaĢtırmıĢtır. Zira bu mevzuatta Türkiye‟de ikâmet, çalıĢma izni ve vatandaĢlık gibi meselelerde Türk soylu yabancıların diğer ülke vatandaĢlarına nazaran daha avantajlı oldukları bilinmektedir. Mesela Türk VatandaĢlığı Kanunu‟na göre; yabancı bir ülke vatandaĢının Türk vatandaĢlığına geçebilmesi için Türkiye‟de 5 yıl ikâmet etmesi ve çalıĢması Ģartı aranırken, Türk soylu yabancılar için bu süre 2 yıl olarak belirlenmiĢtir. Ayrıca, zaman zaman Türkmenler için çıkarılan kararlar da, Türkmenlerin ikâmet ve çalıĢma izni almasını kolaylaĢtırmıĢtır. Türkiye, Türkmenlerin ülkede barınmasını sağlayacak kolaylaĢtırıcı adımlarla bir anlamda Türkmenleri kollamıĢtır. Mesela, Türkiye‟de vatandaĢlık, ikâmet ve çalıĢma izni almak için gerekli olan “Türk Soyluluk Belgesi”, Türkmen kuruluĢların kefaletiyle DıĢiĢleri Bakanlığı tarafından verilmiĢtir. Türk soylular, yasadıĢı yollarla gelseler bile, Türkiye‟de yaĢayan bir Türkmen‟in kefaletiyle Türkiye‟de kalabilmeleri mümkün olmuĢtur. Bu noktada özellikle 1991‟den sonra Türkiye‟ye gelen ve Kızılay‟ın kurduğu kamplarda kalan Türkmenler, Türkiye‟deki Türkmen vakıf ve dernekleriyle Türk vatandaĢı olan Türkmenlerin bireysel çabaları neticesinde ikamet ve çalıĢma izni alabilmiĢlerdir. Örneğin 1994‟ten sonra 6.500 kadar Türkmen,
ve çeĢitli dönemlerde çıkan yasalarla Türk vatandaĢı olmuĢlardır. Benzer Ģekilde, 2005‟te Irak seçimlerinden önce çıkan karar doğrultusunda, Türk soylu belgesiyle baĢvuru yapan Türkmenlere ikâmet izni verilmiĢ ve bu izinler sonraki dönemlerde uzatılmıĢtır 38 . Türkmenler bu yasal avantajların yanı sıra, millî duygularının, aile ve akrabalık bağlarının güçlü olması gibi nedenlerle kendilerine yakın hissettikleri Türkiye‟yi tercih etmiĢlerdir 39 .
zorlukları aynı dili konuĢtukları bölgelere göç ederek aĢma gayreti içerisinde olmuĢlardır. Türkiye‟nin seçilmesinde etkili olan temel faktörlerden biri bu
38 23 ġubat 2009 Tarih ve 14699 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı “ÇalıĢma Ġzninden Muaf Tutulacak Türk Soylu Yabancılara Dair Yönetmelik” de bu konudaki baĢka bir örneği oluĢturmaktadır. Bahsedilen karara göre; 7 Mart 2009 tarihinden önce ikâmet tezkeresi almıĢ olup Türkiye‟de ikâmet eden, kamu düzeni, milli güvenlik ve Türk devletinin dıĢ politikası açısından mahzuru bulunmayan, Batı Trakya, Irak, Doğu Türkistan, Afganistan ve Bulgaristan uyruklu Türk soylu yabancıların çalıĢma izninden muaf tutularak yasal olarak çalıĢabilmelerine olanak tanınmıĢtır. Bilgay Duman, “Türkiye‟ye Yönelik Türkmen Göçü ve Türkiye‟deki Türkmen Varlığı”, ORSAM, Rapor No: 19, Eylül 2010, s. 10. 39 B. Duman, Türkiye‟ye Yönelik..., s. 12. Yüklə 7,31 Mb. Dostları ilə paylaş:
|