Tarihte ve Günümüzde Ortadoğu'da Türkmenler
Yüklə 7,31 Mb. Pdf görüntüsü
|
172
istasyon inĢaatı bitince bütün bu evler, Araplara verilmiĢ ve Kerkük‟ün AraplaĢtırılması planında bir adım daha ileriye gidilmiĢtir 56 .
SavaĢı‟nda ön cephelerdeki birliklere ağırlıklı olarak Türk gençleri gönderilmiĢtir. SavaĢa gitmek istemeyenler veya gönülsüz davrananlara Ġran yanlısı yaftası vurulmuĢ ve bunun da cezası idam olmuĢtur. Pek çok aile yerlerinden ve yurtlarından edilerek, Irak‟ın güneyinde bilmedikleri iklim Ģartlarında yaĢamaya ve çalıĢmaya zorlanmıĢlardır. Güneydeki çorak topraklarda ve çöl ikliminde ne yapacaklarını bilemeyen binlerce Türk ailesi, çareyi Saddam rejiminin zulümlerinden kaçmakta bulmuĢ ve baĢta Türkiye, Ġran Suriye olmak üzere bazı Avrupa ülkelerine göç etmiĢlerdir 57 .
aydınları tutuklanmıĢ, insanlık dıĢı iĢkencelerle öldürülmüĢ veya idam edilmiĢtir. Bu dönemde çok sayıda, subay, öğretmen, öğrenci, teknisyen, mühendis, polis ve çiftçi suçsuz yere idam edilmiĢtir 58 . Ayrıca, zaman zaman Irak‟ta ilan edilen genel aflardan Türkler hiçbir zaman yararlandırılmamıĢtır. Hapishanelerde iĢkence sonucu kötürüm kalan Türk mahkûmlar bile bu afların kapsamına alınmayarak ölüme terk edilmiĢlerdir. Bu Ģekilde Irak zindanlarında yaĢamlarını yitiren Türkler arasında Enver Neftçi, Fatih ġakir ve Bahattin Kocava gibi önemli Ģahıslar vardır 59 . Irak-Ġran SavaĢı sürecinde bile Türklerin idam edilmelerine ve tutuklanmalarına ara verilmemiĢtir. Türklerin birçoğu Ġran cephesinde, diğer kısmı ise idam sehpalarında can vermiĢtir. Ġdamların sayısı 300‟ü aĢmıĢ, tutuklananların sayısı ise tespit edilememiĢtir 60 . Baas yönetimince Türkler hakkında çıkarılan yasalara veya Saddam‟ın imzasıyla yayınlanan CumhurbaĢkanlığı kararnamelerine dayanılarak getirilen kısıtlama ve yasaklar konusunda çoğu zaman aĢırı ve ölçüsüz uygulamalara gidilmiĢtir. Öyle ki, insan haklarının en önde gelen ve insanoğlunun en kutsal ve doğal hakkı sayılan yaĢama hakkından bile Irak Türklerinin mahrum
56 Harp Akademileri Komutanlığı, Türkiye-Irak ĠliĢkilerinin Dünü, Bugünü, Yarını, s. 103; B. N. ġimĢir, a.g.e., s. 197. 57 B. Kürekçi, a.g.t., s. 39; T. Silleli, a.g.t., s. 103. 58 Harp Akademileri Komutanlığı, Irak‟taki Türk…, s. 102-103. 59 Ġ. Kerkük, “Ġnsan Hakları…”, s. 119. 60 Mahir Nakip, “Kuzey Irak Türkleri, YaĢadıkları ve Ġçinde Bulundukları Durum”, (Haz.: Mustafa Kahramanyol), Yakın Tarihimizde Türklere KarĢı ĠĢlenen Katliam ve Sürgünler, Ankara 2005, s. 30; Suphi Saatçi, “Mazlum Irak Türkmenleri Desteklenmelidir”, Türk Yurdu, C. 13, S. 65, Ocak 1993, s. 12.
Ortadoğu'da Türkmenler (Irak-Ġran-Suriye) Sempozyumu / 173 bırakıldığı bilinmektedir. Bunun en kanlı örnekleri, 1991 yılında Körfez SavaĢı‟nın akabinde Altınköprü ve Tuzhurmatu ilçelerinde yaĢanmıĢtır. Irak kuvvetlerinin anılan bölgelerde Türk ahaliye karĢı yaptıkları katliamlar vahĢet derecesine varmıĢtır. Yüzlerce masum Türk, çoluk-çocuk, genç-yaĢlı ayrımı yapılmaksızın Ģehir meydanında kurĢuna dizildikten sonra toplu mezarlara gömülmüĢtür 61 . Bu tür uygulamalar Türkmenlerde psiko-sosyal bir travmaya neden olmuĢ ve halkın göç eğilimini artırmıĢtır. Yönetimin attığı her türlü adım endiĢeyle karĢılanmıĢ, huzursuzluk içerisinde yaĢayan birçok insan yaĢam alanını yurtdıĢına göç ederek değiĢtirmiĢtir. Irak Türkleri kitlesel olarak I. Körfez SavaĢı döneminde baĢka ülkelere göç etmiĢlerdir. Bu eğilim Irak‟ta savaĢlar ya da saldırıların olduğu dönemlerde daha da belirginleĢmiĢtir. Türkiye‟nin 1991 yılında Körfez SavaĢı sırasında koalisyon kuvvetleri ile birlikte hareket etmesi, Türkiye ile olan yakınlıklarından dolayı, Irak‟taki Türklerin güvenliğini tehlikeye sokan en önemli etkenlerden biri olmuĢtur. Bu risk karĢısında Türkler çareyi Irak‟tan göç etmekte bulmuĢtur. Türk göçlerinin % 20‟si 1990 öncesi ve % 45 civarında bir kısmı 1997 sonrasında gerçekleĢmiĢtir. Ġlk geniĢ çaplı dıĢa göç Körfez SavaĢı‟yla, diğeri ise Çöl Tilkisi Operasyonu ve Irak‟ta yaĢanan saldırılarla iliĢkilendirilebilir 62 . Irak Türkleri için 1980-2000 yılları arası karanlık bir dönem olmuĢtur. Irak‟ın içine düĢtüğü savaĢlara ve ambargolara rastlayan bu dönemde Baas rejiminin zulümleri, korumasız ve çaresiz Türk toplumunu periĢan etmiĢ, çoğu yerlerinden yurtlarından çıkarılarak sürülmüĢtür. Bu dönemde Türklerin can ve mal güvenliği kalmadığı gibi, Türkçe isim, Ģarkı, türkü, Türk geleneklerine göre düğün ve diğer kültürel faaliyetler, doğrudan ayrılıkçı eylem olarak yargılanmıĢtır 63 . Ġsminde Türk kelimesi geçen dernek ve benzeri kuruluĢlar derhal kapatılmıĢtır. Ayrıca, 1990 anayasasında Irak‟ta yalnız Araplar ve Kürtler tanımlanmıĢ ve tanınmıĢtır 64 . Maruz kaldıkları bu tür baskılar nedeniyle çok sayıda Türk, yaĢadıkları toprakları terk etmiĢ, bu da Irak‟taki Türk nüfusun azalmasına yol açmıĢtır 65 . Türklerin boĢalttıkları yerlere ise Araplar yerleĢtirilmiĢtir.
61 Ġ. Kerkük, “Ġnsan Hakları…”, s. 118. 62 Ġbrahim Sirkeci, Irak‟tan Türkmen Göçleri ve Göç Eğilimleri, Ankara 2005, s. 32. 63 B. N. ġimĢir, a.g.e., s. 193. 64 M. Sılay, a.g.m., s. 8. 65 Mehmet Özdemir, “Türkmenler Ġçin Ne Yapılmalı?”, Kerkük, Y. 9, S. 26, Eylül 1999, s. 17. Yüklə 7,31 Mb. Dostları ilə paylaş:
|