Tarihte ve Günümüzde Ortadoğu'da Türkmenler
Yüklə 7,31 Mb. Pdf görüntüsü
|
176
askerlere, helikopterler de havadan destek vermiĢtir. PeriĢan ve bitkin haldeki savunmasız halk, havadan ateĢ altında Altunköprü‟ye ulaĢmıĢtır 75 .
Kerkük‟ün 44 km kuzeybatısına düĢen Altunköprü, Kerkük-Erbil karayolu ve demiryolu üzerinde önemli bir Türk beldesidir. Erbil‟e olan uzaklığı ise 50 km kadardır 76 . Türk nüfusunun çoğu, kasaba dıĢına göç etmiĢtir. Bu bakımdan en çok göç veren Türk yerleĢmelerinin baĢında yer alır. Bunun baĢlıca sebebi, uzun yıllar Bağdat yönetiminin bu Türk kasabasına herhangi bir yatırım yapmamasıdır. Ayrıca hiçbir ekonomik veya ticari yatırım da söz konusu olmamıĢtır 77 .
Altunköprü kasabasını ele geçiren Irak ordusu, kaçan peĢmergelere ulaĢamayınca, burada yaĢayan Türkler ile Tazehurmatı ve Kerkük‟ten kaçan Türk gençlerini gece vakti evlerden toplamaya baĢlamıĢlardır. Askeri güçlerin topladığı yüze yakın masum kiĢi, ayaklanmaya kalkıĢtıkları gerekçesiyle, sorgusuz sualsiz kurĢuna dizilmiĢtir 78 . Aralarında Altunköprü‟deki akrabalarının yanına misafir olarak gelen ve hiçbir Ģeyden haberi olmayan insanlar ile 7-8 yaĢlarındaki çocuklar da kurĢuna dizilmiĢtir 79 . Toplama kamplarına götürülenlerden ise daha sonra hiçbir haber alınamamıĢtı 80 . Altunköprü‟de halk, kendini güven altında görmeyince, daha kuzeyde olan Erbil‟e doğru yürümüĢ, bazı aileler ise daha kuzeye, Türkiye sınırlarına doğru yol almaya baĢlamıĢtır 81 . Irak kuvvetleri kısa zamanda Kerkük‟ün büyük bir bölümünü ve üç gün içinde de Dahok ve Erbil‟i, 1 Nisanda da Süleymaniye ve Zaho‟yu ele geçirmiĢtir 82 . Türk yerleĢim bölgelerinden Kifri, Tuzhurmatu, Kerkük, Altunköprü ve Erbil‟de yaĢayan halka yapılan bu saldırılar neticesinde yüz binlerce insan büyük bir panik içinde yollara koyulmuĢ ve bilinçli bir Ģekilde göçe zorlanmıĢtır 83 . 1991 yılının Nisan ayı baĢlarında Türkiye ve Ġran 75 B. N. ġimĢir, a.g.e., s. 207. 76 S. Saatçi, Altunköprü, s. 13. 77 S. Saatçi, Altunköprü, s. 31. 78 ġemsettin Küzeci, “Irak Türklerinin Uğradıkları Katliamlar”, Kerkük, Y. 1, S. 2, Temmuz 2005, s. 25. 79 Suphi Saatçi, Tarihten Günümüze Irak Türkmenleri, Ġstanbul 2003, s. 266. 80 ErĢat Hürmüzlü, Türkmenler ve Irak, Ġstanbul 2003, s. 68. 81 S. Saatçi, Tarihten Günümüze…, s. 266. 82 Türel Yılmaz, Türkiye‟nin Ortadoğu‟daki Sınır KomĢuları ile ĠliĢkileri (1970-1997), (GÜ. SBE, BasılmamıĢ Doktora Tezi), Ankara 1997, s. 231. 83 Ziyat Köprülü, “Türkmen Mültecilerin Dramı ve Göçün Getirdiği Yaralar”, Kerkük, S. 8, Ortadoğu'da Türkmenler (Irak-Ġran-Suriye) Sempozyumu / 177 sınırlarına ulaĢan Türklerden birçoğu yollarda hayatını kaybetmiĢ, 17.000 kiĢiye yakını ise Türkiye sınırında yağmur ve soğuk altında periĢan olmuĢtur. Daha sonra Türkiye, Irak‟tan kaçan Türk ve Kürt halklarına sığınma hakkı vermiĢtir. Böylece 15.000‟e yakın Türk, Türkiye‟nin ġemdinli, Yüksekova, Sivas, Kangal, Kayseri-GüneĢli ve Halkalı bölgelerine yerleĢtirilmiĢtir. Bu olaylar sebebiyle 7.000‟e yakın Türk de Ġran‟a sığınmıĢtır 84 .
yönetimi tarafından değil, Irak‟ın kuzeyinde etkin olan Barzani kuvvetleri tarafından da uygulanmıĢtır. Zira Erbil Ģehrinde 1991 yılı öncesinde, çoğu devlet dairelerinde Türkler yönetici durumundayken, daha sonra bunlar görevlerinden alınmıĢ ve Kürdistan Demokrasi Partisi (KDP) saflarına katılmaya zorlanmıĢlardır. Barzani, Türkleri KürtleĢtirmek ve Türk toplumunun siyasi hareketini baltalamak için her yola baĢvurmuĢtur. Türklerin uzlaĢmacı tutumu bile bu baskı ve zulme maruz kalmalarını engelleyememiĢtir. Bu baskılar eğitimden ticarete kadar her alanda uygulanmıĢtır 85 . Ayrıca, merkezi Irak hükümeti ile Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi arasında yaĢanan anlaĢmazlık azınlık toplulukları için adeta bir “insan hakları felaketi” olmuĢtur 86 . Nitekim Kürt idareciler, Kürtlerin çoğunlukta yaĢadıkları Kuzey Irak‟taki Türk varlığını kabul etmeye yanaĢmadıkları gibi, bu toprakların Türkler ile paylaĢımına da razı olmamıĢlardır 87 .
edenler taciz edilmiĢ ve çeĢitli baskılara maruz kalmıĢtır. Yasa, yönetmelik ve teamüllere aykırı bir Ģekilde iĢlerine son verilmiĢtir. Türk iĢadamı ve tüccarların ticaret yapmaları, Türk radyosunun dinlenmesi, Türk televizyonunun seyredilmesi engellenmiĢtir. Resmi kurumlarda baĢlayan siyasi tasfiye baĢka alanlara da kaydırılarak peyderpey toplum hayatının her alanına yayılmıĢtır. KDP, Türkleri KürtleĢtirmek ve Türk toplumunun siyasi hareketini pasifize ve izole etmek için her yola baĢvurmuĢtur 88 . Nitekim 1991- Nisan 1992, s. 16. 84 S. Saatçi, Tarihten Günümüze…, s. 268. 85 Harp Akademileri Komutanlığı, Irak‟taki Türk…, s. 17. 86 “Rights Report Criticizes Iraqi Kurds for Mistreating Minorities”, www.Turkofiraq.org, E.T.: 28.11.2010. 87 Ġbrahim Sirkeci, Turkmen in Iraq and International Migration of Turkmen, Global Strategy Institute, Ankara 2005, s. 10. 88 Ġlhan Yılmaz Cömert, Körfez SavaĢlarından Günümüze Türkmen Sorunu, (Dokuz Eylül Üniv. Yüklə 7,31 Mb. Dostları ilə paylaş:
|