Tarihte ve Günümüzde Ortadoğu'da Türkmenler
Yüklə 7,31 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 1.3.1. Türk YerleĢim Bölgelerinde Katliamlar ve Göçler
174
Devlet dairelerine iĢleri düĢen Türkler, devamlı hakaret ve aĢağılanmaya maruz kalmıĢ, haklarını aramaya kalkıĢanlar hiçbir zaman dertten kurtulamamıĢtır. Haksızlığa uğrayan Türkleri savunmaya çalıĢan avukatlar bile takibata maruz kalmıĢ ve bazen de mesleklerinden olmuĢlardır. Birçok avukat Türklerin haklarını savundukları için ülkeyi terk etmeye mecbur edilmiĢtir. Devlet politikası haline getirilen bu baskı ve zulümler neticesinde Irak‟ta yaĢamak, Türkler için adeta imkânsız hale gelmiĢ, yüzlerce Türk ailesi, bin yıllık ecdat topraklarını terk ederek ve ölümü göze alarak, baĢka diyarlara göç etmiĢtir 66 . Çoğu zaman sonu ölüm ve sefaletle sonuçlanan bu göç macerasının ilk durağı Türkiye olmuĢtur. Ülkede Türk varlığını yok etmek için uygulanan yoğun asimilasyon politikaları giderek etnik temizlik boyutuna varmıĢtır. Sadece Kerkük‟ten uzaklaĢtırılan Türklerin sayısı 2002 yılında 1.000 aileyi aĢmıĢtır. Bunların yerine Arap aileler yerleĢtirilmiĢtir 67 . Kuzeyde güvenli bölgeye göç ettirilen Türkler de son derece zor Ģartlar altında yaĢamıĢtır. Aileler, can güvenliği ve barınabilecekleri bir yer bulabilmek ümidi ile yasa dıĢı yollardan sığınmacı kabul eden ülkelere gitmek için teĢebbüste bulunmuĢ ve bunun sonucunda birçoğu hayatını kaybetmiĢtir 68 .
geçiĢinde, Irak‟ta siyasi baskıların artması ve 1980‟de Ġran-Irak SavaĢı‟nın baĢlaması etkili olmuĢtur. Ġstanbul‟da yaĢayan Türklerden pek çoğu, 2003‟te Saddam Hüseyin‟in devrilmesine kadar devam eden baskı ve savaĢ dönemi süresince ailelerini ziyaret edememiĢlerdir. 1990‟lı yılların baĢlarında gelerek Ġstanbul‟a yerleĢen Türkmenler; Türk toplumuna etnik ve kültürel yakınlıkları, yüksek eğitim seviyeleri, meslek sahibi olmaları ve rahatlıkla vatandaĢlık edinebilmeleri sayesinde sorunsuzca adapte olmuĢlardır. Ġstanbul‟da uzun süredir yaĢayan, çoğu Türk vatandaĢlığına geçmiĢ bu kiĢiler, giderek Türk orta sınıf yaĢam tarzını benimsemiĢ ve Türklerin Ġstanbul‟daki geleneksel yerleĢim gölgeleri olan Fatih, Aksaray, Fındıkzade dıĢında yeni mahallelere taĢınmaya baĢlamıĢlardır. Kadıköy‟den Kartal‟a, Bakırköy‟den Sarıyer‟e kadar çeĢitli semtlerde oturan bu kesmin, iç göçle Anadolu‟dan Ġstanbul‟a gelmiĢ gruplardan çok fazla bir farkı yoktur 69 . 66 Ġ. Kerkük, “Ġnsan Hakları…”, s. 122-123. 67 Bilim AraĢtırma Vakfı, a.g.e., s. 66. 68 Bilim AraĢtırma Vakfı, a.g.e., s. 68. 69 Didem DanıĢ, “Iraklı Göçmenler”, ĠstanbullaĢmak: Olgular, Sorunsallar, Metaforlar, (Haz.: Pelin DerviĢ vd.), Ġstanbul 2009, s. 120.
Ortadoğu'da Türkmenler (Irak-Ġran-Suriye) Sempozyumu / 175 1.3.1. Türk YerleĢim Bölgelerinde Katliamlar ve Göçler Kerkük sadece Saddam‟ın AraplaĢtırmak istediği bir bölge değildir. Aynı zamanda Kürtlerin de ele geçirmeye çalıĢtıkları verimli ve zengin bir coğrafyadır. Kerkük‟ü ele geçirmek isteyen Kürt peĢmergeler, 18 Mart 1991 günü Kerkük‟ü iĢgal ederek hükümet güçlerini Ģehirden çıkarmıĢlardır. Böylece karĢılarında duracak asker ve polis gücü kalmamıĢtır. Bunun üzerine bir hafta süreyle yağma, kundaklama, yangın ve saldırılar yaĢanmıĢtır 70 . ġehri alt üst eden peĢmergeler öncelikle Kerkük nüfus dairesi ile tapu dairesini ve diğer resmi binaları ateĢe vermiĢ ve birçok sahipsiz ev, bina ve iĢ yeri yağmalanarak talan edilmiĢtir 71 . Irak ordu birlikleri, Irak-Ġran SavaĢı‟nda kendilerine ihanet ettiklerini düĢündükleri Kürtleri cezalandırmak için harekete geçmiĢ, Türklerin önemli bir ilçesi olan Tazehurmatu‟ya girmiĢ ve olaylarla ilgisi olmayan, halkı rastgele kurĢuna dizerek “Türk‟ün binlerce yıllık izlerini silmek üzere” tarihi Türk eserlerini yıkmıĢlardır 72 . Daha sonra, 26 Mart 1991 tarihinde Kürt asilerini imha etmek gerekçesiyle Kerkük Ģehrini topa tutmuĢlardır. Ġki koldan sivil ve silahsız halkın üzerine yürüyen birlikler geliĢigüzel ateĢ açmıĢtır. Rastgele dövülen Ģehrin ateĢ altında kaldığını gören Kerkük halkı, can kaygısıyla ve panik içinde toplu halde göçe baĢlamıĢtır. Yüzlerce aile Kerkük‟ü terk etmiĢ, kuzeye doğru kaçarak Erbil‟e, oradan da Türk sınırına doğru ilerleyip Türkiye‟ye sığınmayı hedeflemiĢlerdir 73 .
Amerikan DıĢiĢleri Bakanlığı, Saddam Hüseyin‟in yerleĢim birimlerine karĢı giriĢtiği kıyımı uydudan belgeleyerek, bu konuda geniĢ bir rapor hazırlamıĢtır. Bu rapora göre, Saddam Hüseyin Kerkük‟teki 3.000‟den fazla Kürt ve Türk köyünü yerle bir ederek halkı göç etmeye zorlamıĢtır 74 .
aldıktan sonra, kuzeye yönelmiĢ ve Kerkük‟ten kuzeye doğru kaçıĢan sivil halk kitlelerinin peĢine düĢmüĢtür. Bu masum insanları karadan kovalayan
70 Suphi Saatçi, Altunköprü, Irak Türkleri Kültür ve YardımlaĢma Derneği, Ankara 2004, s. 40. 71 S. Saatçi, Hasretin Adı…, s. 22. 72 ġemsettin Küzeci, Kerkük Soykırımları 1920-2003, Ankara 2004, s. 186. 73 B. N. ġimĢir, a.g.e., s. 207. 74 SavaĢ Süzal, “Saddam Depremi”, Sabah, 16 Eylül 1999. Yüklə 7,31 Mb. Dostları ilə paylaş:
|