Tofiq Huseynzade--seir--kitab 1111. indd
Yüklə 21,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
Xəyal cığırı – I cı̇ld 129
«İstər» adli şeirində (1967 dekabr) şair bütün canlilarin son- suz yaşamaq həvəsindən, ölməzlik, daim var olmaq arzularin- dan danişir:
T.Hüseynzadənin «Mənim arzum» adli şeiri də (1967 de- kabr) eyni ülvi hissləri, motivləri ehtiva edir:
«Gənclik» adli şeirində (1967 dekabr) şair, həyatinin gənc- lik çağlarinin əbədi var olmasini arzu edir:
Şairin «Yaşamaq istəyirəm» (1967 oktyabr) şeirində, mənə- vi dünyasinin sərhədləri onun xəyalinda canlandirdiği fiziki öm- rünə siğmir, qələmi ilə əbədiyyətə qovuşub, həyatda özündən sonra bir yadigar qoymaq arzusu ilə ölümə qarşi üsyan qaldirir:
Tofiq Məhəmməd oğlu Hüseynzadə 130
«Qalmamışdır əlimdən, Həyata bir yadigar. Barı, ölsəm qələmdən, Qoy deyim ki, adım var. «Ölüm! Çəkil», – deyirəm: «Yaşamaq istəyirəm!»». Hələ 23 yaşinda ikən qələmə aldiği «Ömrümüz gödəlsə də» adli şeirində (06.10.1969) sabahki taleyini, əslində qeyb alə- minə dair məlumati, yəni 60 il yaşayacağini gənc yaşindan du- yur, bu ömrünün, sanki, haqli olaraq məzmununa görə 200 illik ömrə bərabər olduğunu bildirir, eyni zamanda bu ömür yaşi ilə barişmir və daha uzun bir həyat yaşamaq arzularini səsləndirir:
«Di gəl yüz il yaşama» (1979 may) adli şeirində də yaşa- mağa, həyata olan sonsuz məhəbbətini gözəl sətirlərə inci kimi düzür:
«Əsrimizin rənginə Ağ günü nur çilədik. Keçmişlərdən bu günə Bir yolluq köç eylədik. Xəyal cığırı – I cı̇ld 131
Bəxt yazmaq bizə qalsa, Di gəl yüz il yaşama! Sevgim, məhəbbətim də Qanadlandı uçmağa. Güc-qüvvət, qüdrətim də Yeni yollar açmağa... Ölümdə insaf olsa, Di gəl yüz il yaşama! Hələ, neçə diləklər Əl eyləyir uzaqdan, Sevgi dolu ürəklər Uzaq qardan, sazaqdan. Ömrümü bahar alsa, Di gəl yüz il yaşama!». «Demişdim, qocalmaram!..» adli şeirində (1967 sentyabr) illər ötdükcə fiziki ömrünün keçdiyinə baxmayaraq, xəyalinin daim gənc yaşadiğini bildirir:
Şairin «Hələ yol gedirəm» adli şeirinin (1968 fevral) əsas məzmunu, həyatda əsl məqsədinin böyük əsərlər yaratmaqla ürəkləri fəth etmək arzusu ilə bağlidir: Tofiq Məhəmməd oğlu Hüseynzadə 132
«Belədir əzəldən arzum, muradım, Neçə dastan qurum, dastan yaradım, Gəzsin ürəklərdə, dillərdə adım, Neçə ki, dünyadan köçməmişəm mən». Tofiq Hüseynzadə ulu babasi Miskin Abdal kimi həyata, dünyaya sufiyanə, hikmətli baxişlari ilə dünyanin faniliyi, eyni zamanda, Allahin dünyani əzəli hikməti və hökmü ilə ilahi qanu- nauyğunluqlar əsasinda yaratmasini dərindən dərk edərək, bütün həyati proseslərə ilahi hikmət prizmasindan, mənəvi ucaliqdan baxmaği bacarir, ölümü də insan ruhunun əbədi yolçuluğunda, ömür yolunda bir keçid qapisi kimi qəbul edir. Şair, 07.07.1970-ci il tarixdə qələmə aldiği «Yaxşi ki...» adli şeirində deyir:
«Yaşamaq şirindir» adli şeirində (07.10.1969) də o, insan həyatinin misilsiz dəyərini önə çəkir, hər şeyin sonunun ölümə məhkum olduğunu, həyatin da məhz müddətli, sonlu olduğuna görə şirin olduğunu təsvir edir:
«Yaşamaq şirindir. Kim bilir bunu?! Bilməyən, başına qan alıb, gəzir. Məhkumdur ölümə hər şeyin sonu, Hər şeyin başında bir ölüm gəzir. Xəyal cığırı – I cı̇ld 133
Əvəzsiz, qiymətsiz yarandı deyə, Şirindir dünyada ömür hər şeyə». «Məzar daşi» adli şeirində (16.04.1971) o, insanin ölümün- dən sonra sanki, torpaqlari yararaq «məzar daşi» qismində «dağ kimi ucaldiğini» çox gözəl poetik təsvirlərlə vermişdir: «Məzar daşı – baş daşı, İnsanın min niskili, İnsanın min göz yaşı... Arzu, əməl, xəyallar Daşa dönüb, qalıbdır. Ancaq yenə, insanlıq Yararaq torpaqları, Dağ kimi ucalıbdır». «Daş karxanasi» adli şeirində (31.01.1972) də o, insanlarin uca dağlari, daş karxanalarini dağidib, kəsərək kiçik daş kərpic- lər halina salsalar belə, sonunda, yenə də həmin daşlardan uca dağ kimi binalar tikdiklərini – «əzəli dağ olanlarin, yenə də dağ kimi ucaldiqlarini» son dərəcə gözəl poetik dillə çatdirir: «Dağ kimi də ucalar Əzəli dağ olanlar». Yaxud, o, 21.12.1968-ci il tarixdə yazdiği «İnsan yaranma- yib ki...» adli şeirində insanin «tarixin nağilçisi» kimi ömr et- məsini, dünyanin faniliyi, ölümün də təbii qanunauyğun hadisə olmasi ilə bağli fəlsəfi təxəyyülünü belə canlandirir:
Yüklə 21,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|