Tofiq Xəzər
Yüklə 4,78 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 2017
E-antologiya: çağdaĢ filoloji materiallar
DöyülmüĢ, söyülmüĢ, «ruhu yerindən oynadılmıĢı» balaca Ġmir Heç kəsin görmədiyini görür, bilmədiyini bilir. Əslində, bu görüm, bilim- hamının görümüdür, bilimidir, Ġmirə bəxĢ olunub, Ġmirdə cəm olunub. Ġmir - nəslin, kökün əzəli yaddaĢıdır, dünəndən doğan, sabaha aparan. Həkk olunub Ġmirin yaddaĢında Qarakəllə aqibəti, səksəkəsiylə, ölümüylə, təhlükəsiylə birgə və sehirli bir güzgüyə çevrilib, olacağı göstərən. Qırılanların, əksilənlərin yaddaĢıdır Ġmir: bu yaddaĢ məĢəqqəti hamıdan tez duyur. Qırılanların, əksilənlərin çağırıĢıdır Ġmir; bu səbəbdən də o, hamıdan əvvəl xəbərdar eləyir təhlükədən adamları. Əzəli yaddaĢ - hadisələri saxlayır, həm də qabaqlayır: «Altı yaĢlı Ġmir bir il idi ki, yuxusunda burulğana düĢürdü. Göydümü, suydumu, quruydumu, haraydısa bir quyunun ağzıyla, min cür boya bir-birinə qarıĢa-qarıĢa Ġmir də içində yumurlanıb - yumurlanıb dərd oynayırdı. Nəsə deĢilirdi, bir-birinə qarıĢa-qarıĢa burulan rənglərin qanı axırdı, Ġmir yavaĢ-yavaĢ yerindən dururdu, yatağından qalxırdı, iri-iri açılan gözləriylə yox, bütün canıyla görə-görə dünyanın üstüylə addımlayırdı. Bu göylü, sulu, quyulu yaddaĢda, dünyaüstü xatirədə aqibət yaĢayırdı- uca, məğrur, müsibətli.
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 2017
E-antologiya: çağdaĢ filoloji materiallar
Ġmir dünəni görür və dünənin iĢığında bugünə çıxır, sabaha boylanır. 6 yaĢlı Ġmirin əsrlərə bərabər yaddaĢ ömrü var və bu ömür dərddən yoğrulub. Dərd, məlal, Ģikəstlik həssaslaĢdırıb Ġmiri, məĢəqqətli müdriklik düĢüb Ġmirin çatdaq çiyninə, yuxusunu qarıĢdırıb, dincliyini aparıb. «Ġmir gördü ki, yam - yaĢıl, yep - yekə, böyük göy üzüdü, yaĢıl - yaĢıl qaraltılarla qarıĢıb uçur. Su kimidimi, hava kimidimi, quĢdumu, necədisə, yumĢaq - yumĢaq, sərin - sərin böyük göy üzündə süzməkdəydi. Otların arasında özünü gördü. Yuvasının üstündə çırpınan quĢ kimi öz üzərində çırpınırdı.» Havalı Ġmir sabahlarını yuxuda görür, tanıĢ gəlir Ġmirə gördükləri nə varsa, içərisindən keçir hamısı, gerçəkləĢir gördükləri. Əvvəldən görür qanlı izləri... «Dəli Domrulun kəsdiyi itlərdən biri Ġmirin qolunu gəmirməkdəydi. Hürü qarı Ġmirin ayaqlığında gözlərini yumub əllərini qaranlıqda allaha sarı uzatmıĢdı. www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 2017
E-antologiya: çağdaĢ filoloji materiallar
boĢalmaqdaydı» Ġmir son yuxusunda balıq görür, soyuq balıq gözləri zillənir üzünə, soyuqluqdan üĢüyür Ġmir, soyuqluq çökür ümidinə və ölü balıq görür həqiqətdə...
Dünyanın üstüylə gedənlər At üstündə yeriyirlər Qara kəllələr. Dağlara, daĢlara, yollara atlanırlar; ölkələrə, məmləkətlərə doluĢurlar; paralanırlar, parçalanırlar; məmləkət-məmləkət azalırlar, dünyaya yerləĢmirlər və dünyada yerləri olmur. MeĢələrlə, çaylarla, ordularla alaylarla qarĢılaĢırlar, xəlqi talelərindən uzaqlaĢırlar. Dünyanın üstüylə yeriyirlər, dünyanın daxilindən uzaq düĢürlər. «Ġllər boyu atlı, dəvəli, inəkli, qoyunlu yol gəlməkdə olan bu köç haradan gəlirdi, neçə min idi ki, yol gəlirdi, niyə gəlirdi? Qurulu dövlətmi yıxıb gəlirdi bu köçün adamları, yoxsa dövlətmi qurmağa gəlirdi ki, belə azman, belə göylərdən, yellərdən qorxmaz, belə bir, belə qayım, belə bütöv.»
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 2017
E-antologiya: çağdaĢ filoloji materiallar
olurdular, özlərinə gərək olmurdular, dünyalaĢırdılar - yurdlaĢmırdılar, həmdəmləĢirdilər - doğmalaĢmırdılar. «Dövlətdən dövlət görüb, quruluĢdan quruluĢ görub, neçə sultan yorub, yola salıb. Qorxuların, ölümlərin gözünün içinə baxa-baxa, hiylələri, bicliyi yaranmamıĢ duya-duya, anlardan, ömürlərdən, vaxtını özündən irəlidə dünyanı qocala-qocala, yaĢlana-yaĢlana, otura-otura qoyub Ģahlardan, sultanlardan, ölkələrdən sərhədlərdən uzaqlaĢırdılar.» Uzaqlığa qoĢulurdular Qarakəllələr, uzaqlıq çağırırdılar Qarakəllələr, yaxınlıqdan uzaq olurdular; çox yerdə Ocaq qalayırdılar bir yerə kül tökmürdülər, fəlakət yazırdılar baxtlarına. «Dünyanın beli uzunu səfərlərə çıxmıĢ yüz min, min-min Qarakəllə kimi köklər idi ki, bir millət adına sığıĢmadılar; hər kök ayrıca bir millət havasıyla qılınc qurĢadı. Hərənin öz kökü özünə millət oldu. Elə bu cur də yüz-yüz, min-min millət kimi bir-birinin üstündən keçib getdilər, sular yerin yatağına axdığı kimi, hansı kök gücsüz göründü, ora üz tutdular. Yollara, torpağa hopa-hopa azaldılar.»
Yüklə 4,78 Mb. Dostları ilə paylaş:
|