Tofiq Xəzər
Yüklə 4,78 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 2017
E-antologiya: çağdaĢ filoloji materiallar
üstündəki» əzəmət çalındı, çağırıldı; ancaq yeriĢlərinə dar gələn dünyada qərib oldular.
Doğmalıq harayı Çağırdılar Qarakəllələri doğma iz, doğma yol, doğma meĢələr, bulaqlar, qayalar, əzəli Yurd adlanan Məkan. Dədə ölməyə yer axtarırdı. «Harada ölsəm, ora yurdumuzdu!» - dedi. «Yuxulardan haqqa sarı yol açıldı!» Ürəklərə kədər doldu, xiffət doldu, həsrət doldu: «göyçə- göyçə azman dağlar itirdim, od-ocaqlı yurdu qoydum o yerdə.» Tanındı yurd, əzəli tanımlıq duyğusu ürəklərə axdı. «Otlaqda otlar, güllükdə çiçəklər, meĢədə ağaclar, çayda balıqlar, dağlarda daĢlar ona tanıĢ gələ - gələ ətək boyu yamaclara sarı qalxırdı.» «... Bu dolama cığırları, bu göycə dağları, bərələri- bələnləri, arxac yerlərini harada görmüĢdü, anlaya bilmirdi.» Çağırdı Qarakəllələri ruhani bağlılıq hökmü: «Artıq Dədə otların, ağacların özünü yox, kökünü hiss eləyiri.
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 2017
E-antologiya: çağdaĢ filoloji materiallar
Torpaq Atlıları özünə çəkdi, Atdan düĢürdü, Dünyanın üstündən, dünyanın daxilinə endirdi, YurdlaĢmaq aqibətinə çağırdı.
Əzəli Ucalıq Qocalıq -Ucalıqdır. Həmin Ucalıqdan Dünyanın hər üzü görünür. Qədimlik çökür idraka və idrak iĢıqlanır. Qədimliyə tapınırlar, Qədimliklə tanınırlar Əsllər. Qədimliyin gözündə görürlər özələrini. «Damarları çıxmıĢ arıq bir qarıydı. Yüzü çoxdan keçmiĢdi. Tərpənməsəydi, sağlığına inanmaq olmazdı. Dipdiri gözləri yerin o üzündən baxırmıĢ kimi baxdığını doğrayıb tökürdü.» Qocalıqda ucalıblar qocalar, cavanlıqdan, yamanlıqdan uzaqlaĢıblar, doğrulublar, nurlaĢıblar; yerin altını da, üstünü də biliblər, yer altına getməmiĢdən qabaq... «Qarının üzü sərt idi, elə bil qarı öz içindən çıxıb, havaya, nəfəsə qarıĢıb gülümsənirdi, gözləri də ona görə yerin o üzündən baxan kimi görünürdü.»
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 2017
E-antologiya: çağdaĢ filoloji materiallar
mərifət, həqiqət qalırdı. «Al, bu undu, bərəkətimiz olsun. Birinci çörəyi bunnan biĢirin. Halal elə, haram qatma!» «Atın yamanı qannan, inəyin bərəkəti haramnan, damazlığı oğurluqdan uzaqdı!» «Sənə yad gözlər baxacaq, amma ruhuna yaxın qoyma, ruhunu təmiz saxla! «Kimin gözünə baxsan, ürəyini görəcəksən!» «Odun - ocağın, günün nuru, suyun aydınlığı ona görə yaranıb ki, ürəyimizi yuyaq!» Qoca fərəh qalır qocalardan. «Dağlar, daĢlar boĢ qalmıĢ kimi, qara zurnanın səsini udub səs-səsə verdi. Quzeydəki uçurum qorxulu - qorxulu uğuldadı, qayaların arasından dağ keçiləri qopdu, dırnaqlarının səsi böyüyüb - böyüyüb gurultuya döndü, bu səs ayaqlarının iziymiĢ kimi dallarınca sürüĢüb uzaqlaĢdı.» Qoca Yas qalır qocalardan: «Arvadla - gəlinlər, qızlar üç - üç, dörd - dörd cənazənin qabağına çıxıb əllərini yelləyə -yelləyə avazla ağlayıb oynaĢırdılar.» www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 2017
E-antologiya: çağdaĢ filoloji materiallar
həqiqət qocalmır.
Əzəli Qüdrət SəsliymiĢ, nəfəsliymiĢ Qarakəllələr! Səslərindən dağ- daĢ titrəyirmiĢ. Təbiətlə tən imiĢlər, Göy səsliymiĢlər Qarakəllələr. «Yeri - göyü qorxulu bir səs bürüdü, bu səs o qədər güclüydü ki, dağlar da duruĢ gətirə bilmədi, titrəyib üstündən daĢ saldı.» Səsli - səmirliymiĢlər Qarakəllələr! Nərəli, nəriltiliymiĢlər, düĢməni əsdirən! Yerə-göyə sığmayan Əzəli Qüdrət səslənərmiĢ nərələrindən, aqibətlərindən güclü. «Bəkilin səsi atlıların üstündən ildırım kimi keçdi. Kəndin qara daĢları titrədi, yerə qara torpaq ələndi. Atların qorxusundan az qaldı bağrı çatlasın, Ģahə qalxıb kiĢnədilər. Atlılar baĢlarını aĢağı əydilər ki, Bəkilin səsi baĢlarına dəyməsin! Qorxa-qorxa çəpərlərin dibinə yığıĢıb tamaĢaya duranlar Bəkilin səsindən yerə çökdülər.»
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 2017
E-antologiya: çağdaĢ filoloji materiallar
səbəbdən də dünyanı lərzəyə salır. Daxili dünyanın dərinliyində bulud kimi dolur səs və səda gələndə ĢimĢək kimi çaxır: «Birdən-birə Uğurun içi yay kimi dartılıb açıldı. BaĢını aĢağı salmıĢ, nələr olduğunu, nələr olacağını yaxĢı anlamayan Qarakəllə kiĢilərinin baĢı üstündə bağırdı: - Qalxın! Əyriqarın quzeyindəki sıldırımı uğultu bürüdü, qayalar zarıya-zarıya çatdadı, çatlamıĢ qayalar üĢənib dərələrə axdı, həyətlərdəki toyuq-cücəynən yerə yapıĢdı. Bu Uğurun aylarla-illərlə içinə yığıb qarsıya-qarsıya əzələ kimi bərkiyib düyünlənmiĢ bir səs idi ki, bir anı gözləyirdi.» Səslər səslərə calanır, səslər səslərdə böyüyür, yağı baĢına çırpılır. «Babam, vur gəldim! Atam, vur gəldim!» Səsləri də boyları kimi ucaymıĢ Qarakəllələrin, seçmə kökdən xəbər verirmiĢlər. «Enli yapıncıların içində, enli, boylu, buxunlu Qarakəllələr səsləriylə, görünüĢləriylə, gecələrin qara qorxusundan dinc çıxmıĢ, ərklə səhərin üzərinə lələyən tükləriylə günəĢdən tutmuĢ torpağacan arada nə vardısa
Yüklə 4,78 Mb. Dostları ilə paylaş:
|