Glapova zuxraning zoologiya fanidan tayyorlagan

2. 4. O’rta Osiyo suv havzalarida uchraydigan sutemizuvchilar sinfi 
vakillari. 
Sutemizuvchilar sinfiga 4000-4500 ga yaqin tur kiradi. O`zbekistonda 7 ta 
turkumga kiruvchi 108 ta tur sutemizuvchilar uchraydi. Sutemizuvchilar sinfi 
birbiridan keskin farq qiladigan 2 ta kenja sinfga bo`linadi: 1. Ateriyalar (Atheria) 
kenja sinfi; 2. Teriyalar, ya`ni tirik tug’uvchilar (Theria) kenja sinfi. Ateriyalar kenja 
sinfi o`z navbatida 2 ta infrasinfga bo`linadi: 1. Sodda yoki dastlabki darrandalar - 
Prototheria (qirilib ketgan trikonodontlar va kloakalilar turkumlari ) infrasinfi. 2. 
Alloteriyalar - Allotheria (qirilib ketgan ko`p bo`rtiqlilar turkumi) infrasinfi. 
Teriyalar kenja sinfiga esa 3 ta infrasinf kiradi: 1. Uch bo`rtma-tishlilar – Pantotheria 
(qirilib ketgan) infrasinfi. 2. Tuban darrandalar - Metatheria (xaltalilar turkumi) 
infrasinfi. 3. Yo`ldoshlilar - Eutheria yoki Placentalia (hozirda yashab turganlari 17-
23 ta turkumga va qadimgi qirilib ketganlari 12 ta turkumga bo`linadi) infrasinfi.
Nutriyalar (Myocastoridae) oilasi vakillari yarim suv hayvonlari hisoblanadi.
Ular Janubiy Amerikada tarqalgan. MDHda nutriyalar, asosan Kavkazortida va 
Rossiyaning ko`plab viloyatlarida iqlimlashtirilgan. Tipik vakiliga nutriya 
(Myocastor coypus) kiradi.

---

27 
XULOSA 
Xulosa qilib aytganda O’rta Osiyo hududining suv muhitida barcha umurtqali 
hayvonlarni uchratish mumkin. Baliqlar orasida asosan suyaqli baliqlar sinfi O’rta 
Osiyo hududida tarqalgan. Ulardan karpsimonlar turkumining vakillarida zog’ora 
baliq va laqqa baliqni misol qilib keltirishimiz mumkin. Suvda va quruqlikda 
yashovchilarning vakillaridan esa dumsizlar turkumiga mansub baqa va 
qurbaqalarni keltirishimiz mumkin. Sudralib yuruvchilardan esa suv ilonni misol 
ilishimiz mumkin. Qushlardan esa o’rdaklar, g’ozlar, botqoq qushlari, 
laylaksimonlar turkumi, meshkopchilar oilasi va boshqa qushlarni misol qilib 
ko’rsatishimiz mumkin. Sutemizuvchilardana esa O’rta Osiyoda faqat nutriyani 
uchratishimiz mumkin. U asosan mo’ynasi uchun ovlanadi.