Gömrük işi Hazırladı: L. M. Hüseynova

81 
 
məhsullar  emalı  davam  etmək  məqsədi  ilə  xaricdə  emal  xüsusi  gömrük  prosedurunun 
şərtlərinə müvafiq olaraq gömrük ərazisindən kənara müvəqqəti təkrar ixrac edilə bilər. 
Xaricdə emal xüsusi gömrük proseduru və onun əhatə  dairəsi (200).        
Xaricdə emal xüsusi gömrük proseduru altında yerləşdirilən daxili mallar emal üçün 
gömrük  ərazisindən  müvəqqəti  ixrac  edilir.  Bu  mallardan  əldə  edilən  emal  məhsulları 
müvafiq  icra  hakimiyyəti  orqanının  müəyyən  etdiyi  hallarda  və  qaydada  idxal  gömrük 
rüsumlarından  və  vergilərdən  tam  və  ya  qismən  azad  edilməklə  sərbəst  dövriyyəyə 
buraxılır.  
Aşağıdakı daxili malların xaricdə emalına icazə verilmir: 
-  ixracı  idxal  gömrük    rüsumlarının  və  vergilərin  geriyə  qaytarılmasına  və  ya 
qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş hallarda onlardan azad olunması ilə nəticələnə biləcək 
mallar;  
-  təmiri  üzrə  əməliyyatların  aparıldığı  hallar  istisna  olmaqla,  ixracdan  əvvəl  son 
istifadə  ilə  əlaqədar  gömrük  rüsumlarından  və  vergilərdən  tam  və  ya  qismən  azad 
edilməklə sərbəst dövriyyəyə buraxılmış mallar;  
-. ixrac edilməsi ixrac üzrə gömrük ödənişlərinin geriyə qaytarılması ilə nəticələnən 
mallar. 
 Ödənişsiz təmir edilmiş mallar və əvəzləyici məhsullar kateqoriyasına aid etmədiyi 
və  advalor  gömrük  rüsumunun  tətbiq  edildiyi  hallarda  idxal  gömrük  rüsumlarının  və 
vergilərin  məbləği  gömrük  ərazisindən  kənarda  həyata  keçirilmiş  emal  əməliyyatlarına 
çəkilən  xərclər  əsasında  hesablanır.  Bu  hesablamanın  aparılması  qaydasını  müvafiq  icra 
hakimiyyəti orqanı müəyyən edir. 
Gömrük  orqanı  müvəqqəti  ixrac  edilmiş  malların  emal  olunduqdan  sonra  gömrük 
ərazisinə  təkrar  idxal  edilərək,  sərbəst  dövriyyəyə    buraxılması  müddətini  müəyyən  edir. 
Bu  müddət  2  (iki)  ildən  artıq  olmamalıdır.  Mallar  bu    müddət  ərzində  təkrar  idxal 

---

82 
 
edildikdə, idxal gömrük rüsumlarından və vergilərdən müvafiq icra hakimiyyəti orqanının 
müəyyən  etdiyi  qaydada  tamamilə  və  ya  qismən  azad  olunurlar.  Prosedur  sahibinin 
əsaslandırılmış  müraciəti  olduqda,  bu  müddət  növbəti  1  (bir)  ilədək  uzadılır.  Malların  
xaricdə  emal  xüsusi  gömrük  proseduru  altında    yerləşdirilməsi  qaydalarını  müvafiq  icra 
hakimiyyəti orqanı müəyyən edir. 
Xaricdə emal edilərək gömrük ərazisinə qaytarılan malların müqavilədən irəli gələn 
zəmanət  öhdəlikləri,  yaxud  istehsal  və  ya  material  qüsurları  ilə  əlaqədar  gömrük 
ərazisindən  kənarda  ödənişsiz  təmir  edildiyi  müvafiq  sənədlərlə    təsdiq  edildikdə,  onlar 
idxal gömrük rüsumlarından və vergilərdən tam azad edirlər. 
Standart  mübadilə  sistemi  çərçivəsində  idxal  edilmiş  məhsul  (əvəzləyici  məhsul), 
Gömrük Məcəllənin maddələrinə müvafiq olaraq emal məhsulunu əvəz edə bilər.  
Gömrük  orqanları  standart  mübadilə  sistemindən  istifadəyə  emal  əməliyyatları 
qüsurlu daxili malların təmiri ilə əlaqədar olduğu hallarda icazə verirlər. 
Əvəzləyici  məhsullar  təmirə  məruz  qalan  qüsurlu  mallarla  eyni  keyfiyyətə,  eyni 
texniki  göstəricilərə  və  xarici  iqtisadi  fəaliyyətin  mal  nomenklaturası  üzrə  eyni  rəqəmli 
koda  malik  olmalıdırlar.  Qüsurlu  mallardan  ixracdan  əvvəl  istifadədə  olunmuşdursa, 
əvəzləyici məhsullar da istifadə edilmiş olmalıdırlar. 
Əvəzləyici məhsul qanundan irəli gələn öhdəliklər, müqavilədən irəli gələn zəmanət 
öhdəlikləri,  yaxud  istehsal  və  ya  material  qüsurları  ilə  əlaqədar  olaraq  ödənişsiz  təmir 
edilmişdirsə, gömrük orqanları yuxarda qeyd olunan tələbdən imtina edirlər. 
Emal  edilmiş  məhsullara  tətbiq  olunması  nəzərdə  tutulan  müddəalar  əvəzləyici 
məhsullara  da  şamil  edilir.  Qüsurlu  malların  ixrac  edilməsindən  əvvəl  əvəzləyici 
məhsulların idxal edilməsinə şəxsin müraciəti əsasında, müvafiq icra hakimiyyəti orqanının 
müəyyən etdiyi qaydada icazə verilir. Bu halda şəxsdən göstərilən miqdarda təminat alınır.  

---

83 
 
Qüsurlu  məhsullar  əvəzləyici  məhsulların  sərbəst  dövriyyəyə  buraxılması  üçün 
verilmiş bəyannamənin gömrük orqanları tərəfindən təsdiq  edildiyi tarixdən sonrakı 2 (iki) 
ay  müddətində  ixrac  edilməlidir.  Qüsurlu  məhsullar  göstərilmiş  müddət  ərzində  üzrlü 
səbəblərə  görə  ixrac  edilə  bilmədikdə,  gömrük  orqanları  şəxsin  əsaslandırılmış  müraciəti 
ilə bu müddəti 2 (iki) ayadək artırırlar. 
Maddə 167. İcazələrin və lisenziyaların verilməsi  
Malların emal və ya xüsusi istifadə xüsusi gömrük proseduru altında yerləşdirilməsi 
müvafiq  icra  hakimiyyəti  orqanı  tərəfindən  müəyyən  edilmiş  qaydada  verilən  gömrük 
orqanının icazəsi ilə həyata keçirilir. 
Malların  saxlanc  xüsusi  gömrük    proseduru  altında  yerləşdirilməsi  müvafiq  icra 
hakimiyyəti orqanından lisenziya almış şəxslərin təsis etdiyi müvəqqəti saxlanc və gömrük 
anbarlarında həyata keçirilir.  
Qanunvericilikdə  başqa  hallar  nəzərdə  tutulmamışdırsa,  bu  icazə  və  lisenziya 
aşağıdakı şəxslərə verilir: 
- rezidentlərə; 
-  gömrük    əməliyyatlarının  qanunvericiliyin  tələblərinə  uyğun    aparılacağına 
zəmanət  təqdim  edən  və  gömrük  borcunun  yarandığı  və  yarana  biləcəyi  hallarda  onun 
ödənilməsinə təminat verən şəxslərə; 
-  müvəqqəti  idxal  və  ya  daxildə  emal  xüsusi  gömrük  prosedurları  altında 
yerləşdirilmiş  mallardan  müvafiq  olaraq  istifadə  edən,  yaxud  emal  əməliyyatları  aparan 
şəxsə.  
İicazə şəxsə aşağıdakı şərtlərlə verilir:  
-  gömrük  orqanlarının  xüsusi  gömrük  prosedurlarına  nəzarəti  həyata  keçirmək 
imkanı olduqda;  

---