Güney azərbaycan nəSRİ Başlanğıcdan bu günə qədər Antologiya
Yüklə 2,88 Mb. Pdf görüntüsü
|
111 Məhəbbət və nifrət – Mən heç əvvəldən də sənin onunla görüşməyinə razı de- yildim. Mənim bu nasistlərdən zəhləm gedir. İndi isə məni öl- dürsələr də, bu işə razı ola bilmərəm. Yox, razı ola bilmərəm! Sən o cinayətkarın oğluna harada rast gəldin? Heç olmazsa, ata nın, ananın xatirəsindən utan! Qızım, axı o insafsız faşist sənin atanı tankın altında əzdi, ananı həlak etdi, bütün bir kən- də od vurdu, məsum körpələri, günahsız qadınları qırdı. Lyu- da, allah xatirinə, o oğlandan əl çək, onu birdəfəlik unut, onun adını mə nim yanımda bir də dilinə gətirmə. Göz yaşları axıdan Lyuda yenə də atasının ölüm səhnəsini xatırlayırdı. Alovlanan o gözəl Ukrayna kəndi, hər tərəfdə güllə- lənib, qan laxtası içərisində uzanan cansız cəsədlər və həmin gü- nün dəhşətli iztirabları onun nəzərində yeni bir qüvvətlə can la- nır... Eyni zamanda, Alfredlə keçirdiyi günlər, xatirələr də Lyuda üçün əziz idi. İlk dəfə görüşdükləri o yağışlı gün, Moskva ça- yın da katerdə gəzdikləri gecələr, şəhərkənarı gəzintiləri, palatka qu rub meşədə tonqal başında gecələmələri, imtahana hazırlaş- ma la rı, qış və yay tətillərində Alfredi Berlinə yola salanda axıt- dığı göz yaşları, ona yazdığı həyəcanlı məktublar, gələcək arzu və düşüncələr də Lyudanın xəyalında canlanırdı. Məhəbbət və nifrət hissləri bir daha üz-üzə dayanır, onun qəlbində çırpışırdı. Birin cidə şairanə gözəlliklər, ümumbəşəri ideyalar, məsum və işıqlı arzular, müqəddəs və təmiz həyəcanlar vardı. İkincidə isə fəla kət, amansız dəhşətlər, ölüm və müharibə gözə çarpırdı. İşıq və zülmət qarşı-qarşıya dururdu. Bütün bunları xatirladıqdan sonra öz iradəsinə hakim kəsilmək iqtidarından məhrum olan qız “bəs mən nə etməliyəm?” – deyə düşünür, lakin bu suala heç bir ca vab tapa bilmirdi. Nəhayət, bu gün o, nənəsinə dedi: – Mən Alfreddən ayrıla bilmərəm. Mən onu sevirəm. Ona da ərə gedəcəyəm! Ürəyi kinlə alışan Vera Pavlovnanın dodaqları rəşəyə gəl- di, üzünün əzələləri titrədi. Qəzəbli baxışlarla nəvəsini süzüb susdu. Lyuda göz yaşlarını saxlamağa can atdığı bir halda: 112 Həmzə Fəthi Xoşginabi – O heç bir şeydə müqəssir deyildir, nənəcan! – dedi. – O, atası üçün cavabdeh deyildir. Bu hadisədən sonra o, bir dəfə məndən soruşdu: “Təqsirim nədir?” Mən ona cavab verə bilmə dim. Alfred də milyonlarla başqa insanlar kimi qana, qırğına, topların gurultusuna nifrət bəsləyir. Axı, biz onun- la torpağın bombalardan yandığı, qana boyandığı müharibə meydanlarında tanış olmamışıq, nənəcan, biz rəqs məclisində tanış olmuşuq. Biz birlikdə cavanların festivalında iştirak et- miş, sülh nəğmələri oxumuşuq. “Ölüm rəqsi” bizə yaddır. Biz vals oynayır, “Ave Mariya”ya, “Santa luçiya”ya qulaq asırıq. Biz xoşbəxt olmaq is tə yirik. Biz sevmək istəyirik! Mən ondan əl çəkməyəcəyəm. Atası üçün kimin haqqı vardır ki, onu itti- ham etsin? Sən, nənəcan, bil ki, mən onunla lap yerin altına da getməyə hazıram. Yox, sən məni başa düşə bilmirsən! Yox, sə- nin ürəyin daş imiş, nənə! – deyib Lyuda göz yaşlarını axıtdı. – Bəs sən? Sən də məni başa düşə bilmirsən! – Vera Pav- lovna bağırırdı. – Bəs mənim oğlum? O da sevirdi. O da hə yat qürurdu. O da ölümə qarşı nifrət bəsləyirdi. Axı, mən anayam. Mənim müqəddəs analıq haqqımı kim tapdalaya bilər, kim?! Mən də öz məhəbbətimi unuda bilmirəm. Mən öz nifrətimi də unuda bilmirəm! Mən müharibə dəhşətlərini unuda bil- mərəm!.. Lyuda nə deyəcəyini kəsdirə bilmirdi. O, nənəsinin üzünə baxdı. Vera Pavlovnanın iri, parıltılı gözlərindən süzülən baxış da amansız və sirayətedici bir təsir vardı. Yəqin Lyuda da nənə sinin baxışındakı bu ifadəni başa düşdü. Bu baxışdan həm mə həbbətin, həm də nifrətin insan qəlbi üzərindəki haki- miyyəti ay dınca gözə çarpırdı. Lyudaya elə gəldi ki, bu nifrət özü də tü kənməz bir məhəbbətdən doğmuşdur. Qız həyəcanlı bir səslə nə nəsinə müraciət etdi: – Nənəcan, mən səni başa düşürəm, – dedi. – Ancaq bir yax şı fi kirləş. Mən Alfredi təhqir edirəm! Onu sevirəm. Ona yazı ğım gəlir! 113 Məhəbbət və nifrət Lyuda sözünü davam etdirə bilmədi. Divara söykəndi. Onun köksü atılıb düşürdü. Ona nə isə demək istəyirdi. Lakin nə desin? O zaman müharibə meydanlarının tozunu udan, qan və ba rıt qoxusundan məst olan hanslar alfredlərin gələcək taleyi barə sində fi kirləşirdilərmi? Onlar insan qəlbinin kin və nifrət üçün deyil, ancaq məhəbbət üçün yarandığını başa düşürdülər- mi? Yox, başa düşmürdülər. Azğın çaylar daşaraq yer qatlarını tit rətdiyi və hər şeyi məhv etdiyi kimi, hansların apardığı müha- ribə də həm mövcud, həm də gələcək nəsillərin bütün müqəd- dəs ar zularını məhv etmək məqsədini güdürdü. Lakin məgər gələcək bu kimi müharibələrdən asılıdır? Lyudaya elə gəlirdi ki, hərbin dəhşətləri nə qədər sarsıdıcı olsa da, işığın zülmətə qalib gəldiyi dövrdə, ancaq işıqlıqda görünən, səadət və azadlı- ğın təntənəsini tərənnüm edən arzularla yaşamaq olar. Davam edən mənalı sükut içərisində Lyuda düşünür, yenə də düşünürdü. Müharibəyə nifrət edildiyi bir halda onun qoyub getdiyi fəlakətlərə, nakamlıqlara da nifrət etməmək olmaz. Lyu- da keçmiş dəhşətlərin qarşısında diz çökmək istəmirdi. O hazır- kı işıqlı həyatın, insan arzularının çiçəkləndiyi indiki həyatın nəşə lərini, öz sevgisini keçmişlərə qurban vermək istəmirdi. – Nənəcan, – deyə Lyuda sükutu pozdu. – Mən onu sevi- rəm. Nə keçmiş, nə də gələcək bu ixtiyarı mənim əlimdən ala bilməz. Başa düş məni! Axı, bu ixtiyarı mənim əlimdən kim ala bilər? Hərbi şinel geymiş bir soldatmı? Müharibəmi? Yox, nənə can, xalqlar qoymazlar ki, müharibə bir daha təkrar olun- sun. Sən mənim hissiyyatıma toxunma! Alfred öz faşist ata- sı üçün cavab deh deyildir. O da müharibəyə qarşı nifrət edir. İndi namuslu al manlar müharibənin nə demək olduğunu yaxşı başa düşürlər. Nə nəcan, sən bizə mane olma! Lyuda yalvarıcı baxışlarını nənəsinə dikdi. Nənəsi isə: “Sus, sus!” – deyə bağırdı. “Mən səni dinləmək istəmirəm!..” – deyib Lyuda özünü çarpayıya tulladı... Yüklə 2,88 Mb. Dostları ilə paylaş:
|