Haç ve Hilal Altında Ortaçağda Yahudiler

Haç ve  H ilal Altı n da Ortaçağda Yah u d i l e r  3 2 3  
22 
İngilizce çevirisi, Stillman, 
fews of arab Lands, 
115-118 içinde. Moshe 
Gil'in bu pasajla ilgili revizyonist önerisi 
dini, dayn 
(borç) olarak seslen­
dirir ve böylece, dini hoşgörü yargısını belgeden çıkarır "Constitution 
of  'Medina," 
63. 
Fakat  Uri  Rubin,  Stillman'ın  çevirisinde  yansıtılan 
egemen yorumu inandırıcı bir şekilde savunur. Rubin, "The 'Constitu­
tion of Medina'" 160. 
23 
Ibn Kayyım el-Cevziyye, 
Ahkam ahi el-dhimma, 
ed. Suphi Salih, Kısım 
1 (Beyrut, 1983), 238 vd. 
24 
William C. Jordan, "The Last Tormentor of Christ: An Image of the 
Jew in Ancient and Medieval Exegesis,, Art, and Drama," 
fewish Quar­
terly Review, 
78 (1987), 21-47; idem, "the Erosion of the Stereotype of the 
Last 
Tormentor ofÇhrist" fewish Quarterly Review, 
81 (1990), 13-14. 
25 
Stillman, 
fews of Arab Lands, 
129-130. Banu Nadir Yahudi kabilesinin 
Medine'den kovulmasının arka planı olarak, dini hareketine son ver­
mek amacıyla bir damdan aldıkları taşları Muhammed'in kafasına ata­
rak onu öldürmeye çalışan kabile mensubu bazı Yahudilerle  ilgili  bir 
öykü anlatılır (El-Vakidi, 
Kitab el-maghazi'de): 
Bu tür kalkışmalar başa­
rısız olsa da, Hıristiyan-Yahudi dinsel çatışmasının aksine, İslam dini­
nin kurucusunu öldürme niyetleri, Yahudilere yönelik İslami polemik­
te önemli bir rol oynamadı. 
26 
Şaşırtıcı değil; yirminci yüzyıl Arap antisemitizminde bu tema belir­
ginlik kazanır. 
27 
Jeffrey Burton Russel, 
A History of Medieval Christianity: Prophecy and 
Order 
(New York, 1968), 27-31. 
2s 
Bkz. Bölüm 3. 
29 
Sure 3: 65, 67, 68. Muhammed Marmaduke Pickthall'ün çevirisi The 
Meaning  of  the  giorious  Koran  (New  York,  tarihsiz),  67'de.  Bundan 
böyle Kuran'dan bütün İngilizce aktarmalar bu baskıdan. 
30 
James Kritzeck, 
Sons of Abraham: Oıristians and Moslems 
(Baltimore, 
1965), 29. 
31 
Rudi  Paret,  'Toleranz und Intoleranz im 
İslam,"Saeculum 
21  (1970), 
349-350. 
32 
Simon, 
Verus Israel, 
80-82; Gager, Arigins of Anti-Semitism, 217-220. 
33 
Bölüm 9'da tartışılacak. 
34 
Yahudi  Yeni  Yılı'nın  paşlama  töreni  Rosh  Hashanah'ı  izleyen On 
Günlük Nedamet'in sonundaki Kefaret Günü orucunu model alan. 

---

3 24  Mark R.  Cohen 
35 
M. J. Kister,  "Haddithu an beni  israila wa-la haraja: A Study of an 
Early Traditon," 
Israel Oriental Studies 
2 (1972), 215-219. Kister, 
an 
söz­
cüğünü, "den" ya da "adına" -yerine "hakkında" ya da "ilgili" anlamında 
yorumlar, 
lıaddatlıa 
fiiliyle birlikte kulanıldığında an'ın daha sağduyulu 
anlamı (hem Michael Cook hem Haggai Ben-Shammai'nin bana gös­
terdiği  gibi).  Buradaki  amaç bakımından,  bunun önemi yok.  Ayrıca 
bkz. Georges Vajda,  "Juifs et musulmans selon le hadit," 
]oumal asia­
tique 
229 (1937), 115-120. 
36 
Musevilik ile gelişmiş İslam arasındaki benzerlikler için bkz. E. I. J. 
Rosenthal, 
]udaism and Islam 
(Londra, 1961), kısım 1. 
37 
Tam dabu terimin uygunsuzluğu, İslam ile Hıristiyanlık arasındaki 
ciltler dolusu farkı anlatır. 
38 
Be-huqqoteilıem lo telekhu, 
"onların şeriahna uyma"; Levitucus 18: 3. 
39 
Vajda, "Juifs et musulmans seion le hadit," 62-63. 
40 
Ibn Taymiyya, 
Kitab iqtida el-şirat el-mustakim mulıalafat askab el-cahim, 
ed. Ahmed  Hamdi imam  (Cidde, 1980), 59; 1950 Kahire balkısına  da­
y
anan 
İngilizce  çeviri,  Muhammed  Ömer  Memon, 
Ibn  Taymiyya's 
Struggle against Popular Religion (LaheıJ. 
1976), 133. 
4ı 
Ibn Taymiyya, 
Kitab iqtida el-şirat el-mustakim, 
206; İngilizce çeviri 207. 
. 
42 
Ondördüncü yüzyıl sonlarına kadar kilise yasalarına,  göre,  Hıristi­
yanla, Yahudi törenlerine, sünnetlerine ve cenazelerine zaman zaman 
kahlıyor ve yardım ediyorlardı. Gilbert Dahan, Les intellectuels chreti­
ens et les juifs au moyen age (Paris, 1990),  178-179. Bu görüngü, erken 
modem dönemden beri biliniyor. 
3-
HIRİSTİYANLIKT A YAHUDİLERİN HUKUKSAL KONUMU 
ı 
Southem, 
The Making of the Middle Ages 
(New Haven, Conn., 1953), 75. 
2 
Kisch, The Jews in Medieval Germany: A Study of Their Legal and 
Social Status, 2. basım (New York, 1970; 1. basım 1949). 
3 
Ortaçağ-Hıristiyanlığında  hukukla  ilgili kısa bir  inceleme  için bkz. 
Norman Zacour, 
An Introduction to Medieval Institutions (Toronto, 
1969), 
136-152. 
4 
Yahudilerle ilgili Hıristiyanlık Öncesi Roma yasaları için bkz. 
Andent 
Roman Statutes, 
çv. 
alan Chester Johnson et al., ed. Clyde Pharr (Austin, 
Tex,, 1961), indeks. 
5 
Bu açıklamadan  ötürü  Arnnon  Linder'e  müteşekkirim.  Ayrıca  bkz. 

---

Haç ve H i lal Altı nda Ortaçağda Yahudiler 3 2 5  
Bchreckenberg, 
Die  christlichen  Adversus-Judaeos  Texte  und  ihr  literari­
sdıes und historisdıes  Umfeld 
(1-11. 
jh.), 
gözden geçirilmiş 2. basım, 216 
(fertullian, 220'den sonra öldü), 258 (imparator Septimus Severus, 193-
211). 
6 
Bkz. Menahem Stem, 
Greek and Latin Authors on /ews and Judaism, 
3 cilt 
(Kudüs, 1974-1984), 3: indeks. 
7 
Josephus'un 
Antiquities'inde 
korunmuş.  Bkz. 
Ancient Roman Statutes, 
127.  Buyruk  şöyle  devam eder:  " ... kutsal adaklarına  dokunulmayacak 
ve Kudüs'e gönderilecek ve  Kudüs'ün mali görevlilerine ödenecek; ve 
... Sebt günü ya da arife gününde saat  dokuzdan sonra sarayda  görün­
me yükümlü!Ukleri olmayacak." 
s 
Hadrianik fermanların, Bar Kokhba ayaklanmasından önce 
mi 
yoksa 
sonra mı geldiği konusunda tarihçiler anlaşmazlık içindedirler. 
9 
Shlomo  Simonsohn, 
The apostolic See  and the /ews: History 
(f oronto, 
1991), 94-95. 
ıo 
Greklerle ilgili olarak bkz. Elias Bickerman, 
From Ezra to the Last of the 
Maccabees (New 
York, 1962), 20. 
11 
İmparator Constantine zamanına (312-337) tarihlenen yasalar, konu­
lara göre kronolojik olarak düzenlenmiş. 
12 
Linder, 
The 
Jews in Roman Imperial Legislation 
(Detroit, 1987; Kudüs'te 
yayımlanan İbranice orijinali; 1983). Bu kitapta sadece İngilizce baskımı 
aktarıyorum.  Bu  bölümdeki  tartışmanın  çoğu,  Linder'in  ayrıntılı  su­
numunu  izliyor.  Yasalardan  alıntılar,  Clyde  Pharr'ın  İngilizce  basım 
The 
Tlıeodosian Code and Novels and the Simondian Constitutions 
(Prince­
ton, 
N. 
]., 
1952)'dan alındı. 
13 
Tekrar nedeniyle, 68  aktarmada 45 yasa görünüyor. Bunların birço­
ğu, genel konular üzerine kitaplara dağılmıştır. Örneğin askeri konula­
ra ayrılan Kitap 7, sinagogların askerler tarafından izinsiz kullanılmak­
tan 
korunması gerektiğini emreder (CTh 7. 8. 2, Theodosian Code, 165). 
Kitap 2'de yargı prosedlirü üzerine bir yasa, Yahudi yargı özerkliği ko­
nusunda  Roma'run tutumunu  belirtir:  "Onların  hurafeleri"yle  ilgili  ol­
mayan  konular,  Roma  mah..,kemelerinde  görüşülecektir  (dolayısıyla 
salt dini konular Yahudi yargıçlara bırakılır). Sivil davalarda, Yahudi­
ler karşılıklı rıza ile, kararları Romalı yetkililer tarafından kabul edilen 
Yahudi yargıçların hakemliğine baş-ıvurabilirler (CTh 2. 1. 10, Theodo­
sian Code, 39). 

---