Hacı Xanəli Babayev azərbaycançiliq
Yüklə 0,86 Mb.
|
Fikrimi Əli Tudənin "Xalq dastandır, şəxsiyyət o dastanın varağı, Xalq zirvədir, şəxsiyyət o zirvənin bayrağı". sözləri ilə davam etdirərək qeyd etmək istəyirəm ki, bu gün o böyük şəxsiyyət haqqında hələ neçə ilə əvvəl gəldiyim qənaəti daha da möhkəmləndirərək, onları b ir qədər də qüvvətləndirmək imkanına malik olduğuma görə özümü xoşbəxt sayıram. Dahilər ona görə belə adlanırlar ki, onlardan bütün nəsillər nümunə götürür. Nəinki azərbaycanlılar, bütün dünya xalqları Heydər Əliyevdən nümunə götürürlər. O elə bir şəxsiyyətdir ki, onun yoxluğunu, eyni zamanda, varlığını həmişə hiss edəcəyik. Yəni elə insan var ki, fiziki ömrü bitdikdən sonra, mənəvi ömrü çox qısa olur. Ancaq, ümummilli lider Heydər Əliyevin fiziki ömrünü onun mənəvi ömrü yüz dəfələrlə üstələyib. Onun ideyaları həmişə yaşardır və Azərbaycan xalqı da bu ideyalar üzərində gələcək yaşam tərzini quracaq, inkişaf edəcək. 88
və inkişafında İslam amili 89
Təxminən 185 il öncə Qafqazda Şeyxülislam və Müfti vəzifələri təsis olunub. Həmin dövrə qədər İslam dininin Azərbaycanın həyatında yeri və rolu məsələsi ayrı mövzu olduğuna görə mən burada bu məsələlərə toxunmuram. Lakin müasir dövrdə, yəni XX əsrin 20-ci illərindən başlayaraq xalqımızın totalitar rejimin, sovet
imperiyasının tərkibində olduğu bir
dövrdə Azərbaycançılığın qorunması, yaşaması və gələcək nəsil üçün inkişaf etdirilməsində dinimizin tarixi missiya həyata keçirdiyini xüsusi qeyd etmək istəyirəm. Ateizmin və dinə qarşı müxtəlif ideoloji cərəyanların tüğyan etdiyi dövrdə müqəddəs islam dini Azərbaycanda milli koloriti, milli özünəməxsusluğu insanlarımızın ruhuna hopmuş bir əbədiyaşar ideologiya kimi qoruyub saxladı. 1918-ci ildə Azərbaycan Xalq cümhuriyyəti yarananda və 23 ay yaşadığı dövrdə həyatımızın bütün digər sahələri kimi ictimai-siyasi həyatda din
əhəmiyyətli, nəhəng güvvə kimi azərbaycançılığın və maarifçiliyin əsas mərkəzi istiqamətlərindən birini təşkil edirdi. 1991-ci ildə Azərbaycan yenidən dövlət müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra, dinin xalq, vətən, millət qarşısında tarixi rolu, xidmətləri, ölkədə gedən proseslərdə fəal iştirakı daha qabarıq biruzə çıxdı. Əslində bu milli dirçəliş, dinin rolunun artması ilə müşayiət olunurdu. Keçmiş totalitar rejim dövründə milli özünəməxsusluğu qoruyan ən vacib amillərdən olan dinimiz yeni şəraitdə Azərbaycan dövlətinin həyatının mühüm atributlarının fəal bir hissəsinə çevrildi. Yeni 91
tarixi şəraitdə dinin azərbaycançılığı, m illi-m ənəvi dəyərləri, maarifçiliyi və özünüdərki inkişaf etdirmək kimi tarixi missiyası başlandı. Azərbaycan dövlətçiliyinin bərpasında aşkar-gizli təsiri olan dinimiz ümummilli lider Heydər Əliyevin müdrik siyasəti nəticəsində daha səmərəli fəaliyyət mərhələsinə qədəm qoydu. Heydər Əliyevin başladığı və indi də davam etdirilən siyasəti isə, öz növbəsində, müstəqil respublikamızın dirçəlm əsinə, inkişafına və yeni-yeni uğurların əldə edilməsinə təkan verir. Ölkəmizdə baş verən qlobal proseslər, inkişaf və milli özünüdərk amilinin güclənməsi isə bizdə inam yaradır ki, yaxın gələcəkdə Azərbaycan nəinki Şərqdə, həm də Qərbdə rəqabətə davamlı bir dövlətə çevriləcək. Böyük öndər vaxtında hiss etmişdi ki, çağdaş dünyada gedən bütün qlobal proseslərdə planetin sivil bir ölkəsi olaraq Azərbaycan bu və digər formada iştirak etməsə, yaxın gələcəkdə bir millət kimi yer üzündə sürətli və irimiqyaslı dəyişiklər fonunda silinmə təhlükəsi ilə üzləşə bilər. Xeyli müddətdir ki, ölkəmiz antiterror koalisiyasının üzvü kimi beynəlxalq miqyasda ən təhlükəli bəlaya çevrilən terrorizmə qarşı mübarizənin fəal iştirakçısıdır. Milli və bəşəri dəyərləri daim yüksək tutmaqla ümid edirik ki, Qarabağ münaqişəsi də yaxın gələcəkdə ədalətlə, Azərbaycanın ərazi bütövlüyü çərçivəsində həll olunacaq. Təbii ki, həm də məhz bu problem ölkəmizin beynəlxalq aləmdə gedən ən son hadisələrdə fəal iştirakını zəruri edir. 92 Qeyd etdiyim kimi, milli tariximizin Heydər Əliyev mərhələsi müstəqil Azərbaycanımızın intibahına təkan verən ən şanlı səhifələrdəndir. Xalqımız, xüsusən də Heydər Əliyev ideyalarını yaşadan yeni nəsil bunu heç vaxt unutmur. Çünki, son yüzilliyin keşməkeşli yaşantıları Heydər Əliyevin prinsipial siyasi xəttinin, reallıqlara söykənən addımlarının düzgünlüyünü aydın dərk etməyə imkan verir. Eyni zamanda, bu dahi şəxsiyyətin bütün çıxış və fikirlərində onun milli-mənəvi dəyərlərin rolunu xüsusi nəzərə aldığının da şahidi oluruq. Heç kəsə sirr deyil ki, ötən əsrin, yəni XX əsrin 90-cı illərinə qədər,
bir sözlə
Azərbaycan Xalq
cümhuriyyətinin süqutundan sonrakı təxminən 70 ildə m əhz din və ədəbiyyatımız, yaradıcı həyatımız Azərbaycan xalqını labüd məhvdən, milli özünüdərkdən uzaq düşməkdən, yadlaşmaqdan, assimilyasiya kimi fəlakətlərdən xilas etdi. Milləti, xalqı, sözün həqiqi anlamında, qoruyan mənəvi-maarifçilik amili oldu. Bunun da əsasını, şübhəsiz ki, ədəbiyyatımızla yanaşı xalqın öz keçm işinə, ad ət-ən ən əsin ə, m ənəvi varlığına qayıdış istəyi təşkil edir. Qeyd etmək lazımdır ki, azərbaycançılığın, maarifçiliyin və milli özünüdərkin mərkəzində din, ədəbiyyat və digər faktorlarla yanaşı rəhbər anlayışı da xüsusi mövqe tutur. Fikrimi Qafqaz müsəlmanlarının XI qurultayında möhtərəm Şeyximiz Hacı Allahşükür Paşazadənin sözləri ilə əsaslandırmaq istəyirəm. "Bu bir həqiqətdir ki, hər bir dövlətin durumu bilavasitə onun başçısının şəxsiyyətindən, rəhbərlik 93
Yüklə 0,86 Mb. Dostları ilə paylaş:
|