Qərarlaşmış rəqslərdə cərəyan şiddəti üçün yaza bilərik:
Burada
Cərəyan şiddəti üçün
Burada - cərəyan şiddəti ilə tətbiq olunan gərginlik arasında fazalar fərqidir
Beləliklə, xarici periodik dəyişən qüvvənin və ya xarici periodik dəyişən e.h.q.-nin (və ya gərginliyin) təsiri ilə yaranan rəqslər məcburi mexaniki və ya məcburi elektromaqnit rəqsləri adlanır. Məcburi rəqslərin tezliyi xarici məcburedici faktorun tezliyi ilə üst-üstə düşür.
Dəyişən cərəyan
Dövrədə xarici dəyişən məcburedici e.h.q. – nin tezliyi ilə baş verən məcburi rəqslərə dəyişən cərəyan deyilir.Tutaq ki, dəyişən e.h.q. (yaxud dəyişən gərginlik) aşağıdakı qanunla dəyişir.
Dövrədə aktiv müqavimət R, tutum C və induktivlik L olan hal üçün Om qanunu bizə bəllidir.
Xüsusi hallara baxaq.
1.Dövrədə yalnız aktiv müqavimət var.
Vektor diaqramının mahiyyəti
Aktiv müqavimət üçün vektor diaqramı
2. Dəyişən cərəyan dövrəsində yalnız sarğac olan hal
Sarğac üçün vektor diaqramı
3. Kondensator dəyişən cərəyan dövrəsində
Kondensator üçün vektor diaqramı
4.Ümumi hal.
Gərginliklərin rezonansı.
Tam dövrə üçün Om qanunundan alırıq ki, cərəyan şiddətinin amplitudu aşağıdakı şərt ödənəndə öz maksimum qiymətini alır.
L - = 0 və ya 2 = =
Xarici mənbəyin tezliyinin ω elektrik dövrəsinin məxsusi tezliyi ilə üst-üstə düşəndə cərəyanın amplitudunun yüksəlməsi hadisəsi gərginliklərin rezonansı adlanır.
Rezonans halında
Iрез =
Rezonans tezliyində RLC konturun müqaviməti minimum olur.
Dostları ilə paylaş: |
