524
HOŞGÖRÜ TOPLUMUNDA ERMENİLER
Tablo 1’de görüldüğü üzere, toplam 44 Türk erkeğe ait mal varlığı 131
120,5 kuruştur. Aynı sayıdaki Ermenilerin mal varlığı ise 73 557 kuruştur.
Toplam 15 Türk kadına ait mal varlığı 20 107,5 kuruşken, aynı sayıdaki
Ermeni kadının toplam mal varlığı 29 563 kuruş olmuştur. Türk erkek-
lerin terekelerindeki servetin yaklaşık % 64.46’sı gayrimenkûl ve alacak
kaleminde toplanmışken, Ermeni erkeklerde % 81.22’le gayrimenkûl ve
ev eşyasında bir yoğunlaşma vardır. Türk kadınlarda ise, % 51.49 ile ev
eşyası ve gayrimenkûl, Ermeni kadınlarda % 60.76 ile ziynet eşyası ile ev
eşyası başı çekmektedir.
Bu servetin büyükten küçüğe doğru sıralanması ile aşağıda Tablo 2
oluşturulmuştur:
Tablo: 2 Büyükten küçüğe Türk ve Ermenilerin servet sıralamaları
Sıra No
Türk Erkek
Ermeni Erkek
Türk Kadın
Ermeni Kadın
1
Gayrimenkûl
Gayrimenkûl
Ev eşyası
Ziynet eşyası
2
Alacak
Ev eşyası
Gayrimenkûl
Ev eşyası
3
Ev eşyası
Alacak
Giyecek
Giyecek
4
Borç
Giyecek
Ziynet eşyası
Nakit
5
Gıda maddesi
Binek ve yük hayvanı
Alacak
Gayrimenkûl
6
Giyecek
Nakit
Nakit
Alacak
7
Binek ve yük hayvanı
Borç
Binek ve yük hayvanı
Müteferrik eşya
8
Nakit
Müteferrik eşya
Müteferrik eşya
Binek ve yük hayvanı
9
Ziynet eşyası
Gıda maddesi
Gıda maddesi
Gıda maddesi
10
Müteferrik eşya
Ziynet eşyası
Borç
Kitap
11
At takımları
At takımları
Kitap
Borç
12
Kitap
Kitap
At takımları
At takımları
Tablo 2’de görüleceği üzere Türk ve Ermeni terekelerinde gayrimenkûl
kalemi birinci sırada iken, Türk kadın terekelerinde ev eşyası, Ermeni ka-
dınlarda ise ziynet eşyası birinci sıraya çıkmaktadır. Gayrimenkûller, daha
çok erkek terekelerinde toplandığından, erkek terekelerinde gayrimenkûl-
lerin birinci sırada bulunması, yani meblağların en yüksek olarak bu ka-
lemde toplanması doğal görülmektedir. Çünkü gayrimenkûl fi yatları, her
dönemde yüksek getirisi olan servet grubuna girmektedir. Gayrimenkûller,
Türk ve Ermeni kadın terekelerinde daha aşağıda bulunmaktadır.
525
Doç. Dr. Mehmet BEŞİRLİ
Türk ve Ermeni erkek terekelerinde kitaba sahip olma oranı son sıra-
larda yer almaktadır. Türk ve Ermeni kadın terekelerinde de at takımları
servet bakımından son sırada yer almakta ve bu birimde hiç meblağ bulun-
mamaktadır. Bu durum, yine kadınların cinsiyetlerine uygun olarak at ve
takımlarıyla ilgilenmemiş olması ile açıklanabilir. Ermeni kadın terekele-
rinde borç kalemi kısmında da hiç meblağ bulunmamaktadır.
2. Terekelerdeki Mal Grupları
a. Gayrimenkûller
İncelediğimiz tereke defterlerinde bulunan gayrimenkûller içinde ev,
dükkân, bağ ve bahçe bulunmaktadır. 44 adet Türk erkek terekesinde 41,
aynı sayıdaki Ermeni terekesinde 32 gayrimenkûl bulunurken, 15 adet
Türk kadın terekesinde 7 ve aynı sayıdaki Ermeni kadın terekesinde 4 gay-
rimenkûl bulunmaktadır. Başka bir deyişle 3 Türk ve 12 Ermeni erkek ile 8
Türk ve 11 Ermeni kadın terekelerinde hiç gayrimenkûl kaydı yoktur.
Tablo 1’de görüldüğü üzere, Türk erkek terekelerinde toplam terekenin
% 37.24’ünü, Ermeni erkek terekelerinde ise % 51.90’ını gayrimenkûller
oluştururken, bu oran Türk kadın terekelerinde % 25.29 ve Ermeni kadın
terekelerinde ise, % 2.82’dir.
Tablo 2’de ise, Türk ve Ermeni erkek terekelerinde gayrimenkûl de-
ğerleri, genel terekeler içinde birinci sırada yer alırken, Türk kadın tere-
kelerinde ikinci, Ermeni kadın terekelerindeki sıralamada beşinci sıraya
düşmekte, buna mukabil ziynet eşyası birinci sıraya çıkmaktadır.
Tablo: 3 Gayrimenkûllerin terekelere göre dağılımı ve değerleri
Sıra
no
Gayrimenkûller
Türk-Erkek
Ermeni Erkek
Türk-Kadın
Ermeni-Kadın
Değeri
Kuruş
Yüzdesi
Değeri
Kuruş
Yüzdesi
Değeri
Kuruş
Yüzdesi
Değeri
Kuruş
Yüzdesi
1
Ev
28 035
% 58.76
22 500
% 58.93
4.116
% 80.92
-
% 0
2
Bağ
8 195
% 17.17
15 680
% 41.06
370
% 7.27
835
% 100
3
Dükkân
8 140
% 17.06
-
% 0
600
% 11.79
-
% 0
4
Bahçe
3 341
% 7.00
-
% 0
-
% 0
-
% 0
Toplam
47 711
% 100
38 180
% 100
5086
% 100
835
% 100
526
HOŞGÖRÜ TOPLUMUNDA ERMENİLER
Tablo 3’te görüldüğü üzere, Türk erkek terekelerinde gayrimenkûl-
ler içinde evlerin oranı % 58.76 ve Ermeni erkek terekelerinde % 58.93
olurken, Türk kadın terekelerinde evlerin oranı % 80.92’dir. İncelenen 15
Ermeni kadın terekesi içinde gayrimenkûl olarak ev bulunmamaktadır.
Türk erkek terekelerinde bağın oranı % 17.17, Ermeni erkek terekele-
rinde % 41.06 olurken, Türk kadın terekelerinde % 7.27 ve Ermeni kadın
terekelerinde ise % 100’e ulaşmaktadır. Başka bir deyişle Ermeni kadın
terekelerindeki gayrimenkûllerin tamamı bağ kalemine aittir.
Gayrimenkûller içinde dükkânın payı Türk erkek terekelerinde %
17.06, Türk kadın terekelerinde ise % 11.79’dur. Ermeni erkek ve kadın
terekelerinde dükkân kaydı bulunmamaktadır.
Bahçe ise, toplam gayrimenkûller içinde Türk erkek terekelerinde %
7 iken, Ermeni erkek, Türk ve Ermeni kadın terekelerinde bu gayrimenkûl
kalemi yoktur.
Tablo: 4 Büyükten küçüğe gayrimenkûllerin sıralamaları
Sıra No
Türk Erkek
Ermeni Erkek
Türk Kadın
Ermeni Kadın
1
Ev
Ev
Ev
Bağ
2
Bağ
Bağ
Dükkân
-
3
Dükkân
-
Bağ
-
4
Bahçe
-
-
-
Tablo 4’te görüleceği üzere, Türk erkek ve kadın terekeleri ile Erme-
ni erkek terekelerinde eve sahip olma oranı gayrimenkûller içinde birinci
sırada iken, Ermeni kadın terekelerinde bağ birinci sıraya yükselmektedir.
Türk ve Ermeni erkek terekelerinde bağ ikinci sırayı işgal ederken, Türk
erkek terekelerinde dükkân üçüncü ve bahçe dördüncü sıradadır.
b. Menkul Mallar
Tablo 1’de görüleceği gibi, menkûl mallar içinde nakit, alacak, borç,
binek ve nakliye hayvanları, ev eşyası, giyim eşyası, ziynet eşyası ve de-
ğerli mallar, at takımları, kitap, gıda maddesi, müteferrik eşya yer almak-
tadır.
Dostları ilə paylaş: |