Hazirlayanlar
Yüklə 3,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
336 HOŞGÖRÜ TOPLUMUNDA ERMENİLER Ermeniler ve soykırım üzerine geliştirilen siyasetler, halkların, mil- letlerin kafasını bulandırmak, kargaşa yaratmaktan öteye gitmemiş, kin ve nefret tohumlarını yaratmaktan başka bir işe yaramamıştır. Dünya kamuoyunda geliştirilen bu durum, insan, toplum ve millet du- yarlılığı olan bazı yazar veya araştırmacıları, konuyla ilgili araştırma ve incelemeler yapmaya yöneltmiş ve onları görüş bildirme konusunda teşvik edici bir işlev görmüştür. Son yıllarda Türkiye’de bu konuda gerek resmî gerekse özel ilgi yoluyla yapılan yayınların da dünyada geliştirilen bu du- rumun bir uzantısı olarak ortaya çıktığından hiç kuşku yoktur. Yanlı, duygulu ve çıkarcı yaklaşımlar, insanların ve toplumun hafıza- sında ancak karmaşaya, çelişkili durumlara neden olabilir. Hâlbuki hakikat tektir ve onu kabullenmekten başka insanların çaresi yoktur. Aksi takdirde insanların kendilerine zarar vermeleri, acı çekmeleri söz konusudur. İn- sanlar bu gerçeği, ağır bedeller ödeyerek anlamışlardır. İnsanların huzura ermeleri, iyi ilişkiler geliştirmeleri, bu gerçekçi yaklaşımlarının yüksekli- ğiyle orantılıdır. Bunu iyi anlamak gerekmektedir. Ne var ki, gerek Türkiye’de gerekse dünyada Türk-Ermeni ilişkile- ri ve soy kırımı iddiaları üzerinden yararlanmak isteyen sözde bilimciler, edebiyatçılar, siyasetçiler ve sairler vardır. Şu andaki nesiller, günümüzde bu örneklere şahit olmak bahtsızlığını yaşamaktadırlar. Özlem duydukları huzurlu ve müreffeh dünyalarına, bir de bu yönüyle zarar verildiğini gör- mektedirler. Dünyada ve Türkiye’de son yüzyıl içinde ortaya çıkan Ermeni soykı-
Osmanlı toplumunda Ermenilerin daha önceki asırlardaki durumlarının belirlenmesine yönelik ilgiyi harekete geçirip ortaya koyamadığı, araştır- ma ve incelemeleri teşvik edici işlevini ciddi anlamda yönlendiremediği, yayınlar yaratamadığı görülmektedir. Bu durum, Türkiye’de de bugüne kadar yapılan bilimsel yayınlarda ve toplantılarda açıkça fark edilebilmektedir. Son 35 yılda gerçekleştirildiği ve yayınlandığı anlaşılan çalışmalarda 3 görülmektedir ki, birkaçı müstes- PBS’e Bağlı 348 Kanalda Yayınlandı. İddialar Gerçek Gibi Gösterildi.”, Vatan, 19 Nisan 2006, Çarşamba, s.1, 14. 3 Türkiye ve dünyada son yıllarda Türk-Ermeni ilişkileri ve soykırımı üzerine basın ve yayın organlarına yansıyan iddialar ve tartışmaların bir sonucu olarak gerçekleştirilen çalışma ve yayınlar arasında, birçok örnek bulunmakla birlikte, bir fi kir vermek amacıyla şunlar belirtilebilir: Ali Balkan Metel, Ermeni Mezalimi ve Gerçekler, 3. Baskı, Yeni Batı Trakya Dergisi Yayınları, Seri No: 6, İstanbul (Tarihsiz), s.207; Dokuz Soru ve Cevapta Ermeni
337 Doç. Dr. İbrahim GÜLER na 4
durumları işlenmiştir. Son dönemlerde bazı kurum ve kuruluşlar tarafından gerçekleştirilen bilimsel toplantılarda 5 da durum pek değişmemiştir. Top- lantılarda da ağırlıklı olarak işlenen konular, Ermeni soykırımı iddiaları ve tehcir olayı üzerine odaklanmıştır 6 .
meni ilişkilerinin başlaması konuları ile XIX. yüzyılın ikinci yarısı ve XX. yüzyılın başında Ermenilerin durumunu ele alan bu çalışmalarda, XVIII. yüzyıl ve daha önceki Osmanlı Devleti dönemlerinde Ermenilerin toplum yapısı içindeki durumu hakkında bir takım kısa tespitler yapılmaktadır 7 .
General Drectorate of The State Archives Directorate Of Ottoman Archives, Armenians in Ottoman Documents (1915–1920), Ankara 1995, s.641; Georges de Maleville, 1915 Os- manlı-Rus Ermeni Trajedisi (Fransız Avukatın Ermeni Tezleri Karşısında Türkiye Savun- ması), Çeviren Necdet Bakkaloğlu, Toplumsal Dönüşüm Yayınları, 1. Baskı, İstanbul 1998, s.146 + 5 Harita; Neriman Hasanaliyev, Rusya’nın Van ve Erzurum’daki Başkonsolosu Mayevski’nin Hatıraları (Türklere Ermeni Mezalimi veya Ermenilerin Türklere Mezalimi), Türkiye Türkçesine Aktaran Enver Uzun, Trabzon 2001, s.35; Necdet Sevinç, Arşiv Bel- geleriyle Tehcir-Ermeni İddiaları ve Gerçekler, İkinci Baskı, Milenyum Yayınları, İstanbul 2004, s.396. 4 Bahaeddin Yediyıldız, “XVI-XIX. Yüzyıllarda Ermeniler’in Türk Toplumu İçindeki Yeri”, Tarih Boyunca Türklerin Ermeni Toplumu ile İlişkileri Sempozyumu (8–12 Ekim 1984, Er- zurum), Ankara 1985, s.141–147; Yücel Özkaya, “Arşiv Belgelerine Göre XVIII. ve XIX. Yüzyıllarda Osmanlı İmparatorluğu’nda Ermeniler’in Durumu”, Tarih Boyunca Türklerin Ermeni Toplumu ile İlişkileri Sempozyumu (8–12 Ekim 1984, Erzurum), Ankara 1985, s.149–158; Yusuf Oğuzoğlu, “XVII. Yüzyılda Türkler’in Ermeni Toplumu ile İlişkileri Hakkında Bazı Bilgiler”, Tarih Boyunca Türklerin Ermeni Toplumu ile İlişkileri Sempoz- yumu (8-12 Ekim 1984, Erzurum), Ankara 1985, s.265-270. 5 Örneğin, Iğdır’da 1995’te düzenlenen toplantı (Iğdır “Tarihi Gerçekler ve Ermeniler” Uluslararası Sempozyumu, 24–27 Nisan 1995, Iğdır, Iğdır Valiliği Kültür Yayınları, No: 1, Ankara 1997, s.239) ile Kasım ayında son günlerde İstanbul Üniversitesi’nin İstanbul’da gerçekleştirdiği (Türk-Ermeni İlişkilerinde Yeni Yaklaşımlar Uluslararası Sempozyumu (15–17 Mart 2006, İstanbul) toplantısında katılımcı araştırmacıların ele aldığı konuların ağırlık noktasını son yüz yıldaki Türk-Ermeni ilişkileri ve soykırımı iddiaları teşkil etmiş- tir. 6 Bu yönüyle bakıldığında, Kayseri’de Erciyes Üniversitesi tarafından 20–22 Nisan 2006’da düzenlenen “Osmanlı Toplumunda Birlikte Yaşama Sanatı: Türk-Ermeni İlişkileri” konulu I. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Sempozyumu (EUSAS)’ Türk-Ermeni ilişkileri ve soy kırımı iddiaları ile tehcir olayında eksik kalan konuları giderme yolunda atılmış bir adım olarak görülebilir. 7 Bu konuda örnek olarak şu çalışmaları incelemek bize bir fi kir verebilir: Hamza Bektaş, Ermeni İsyanları, Göç Ettirilme Nedenleri ve Uygulamada Devletin Rolü, Trabzon Beledi- yesi Kültür Yayınları No: 64, Trabzon 1988, s.14–31; Erdal İlter, Ermeni Kilisesi ve Terör, Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları, Sayı 3, Ankara 1996, s.25–30; Şenol Kantarcı-Kamer Kasım-İbrahim Kaya ve Sedat Laçiner, Er-
Yüklə 3,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|