“H.Əliyev
adına
NEZ-in
yenidənqurulması
və
modernləşdirilməsi” layihəsi, Faza-2 çərçivəsində qurğuların
tikintisi
və
istismarı
üzrə
Ətraf
Mühitə
Təsirin
Qiymətləndirilməsi
EKOLOGİYA İDARƏSİ
94
8.3. Ekoloji monitorinq
Layihə üzrə Ətraf mühitin monitorinqi obyektləri “H.Əliyev adına NEZ-in yenidənqurulması və
modernləşdirilməsi” layihəsi çərçivəsində qurğularının layihəsinin tikintisi işlərin potensial təsir mənbələridir
(nəqliyyat vasitələri, personal və s.).
Hazırda təcrübədə müxtəlif monitorinq fəaliyyəti növləri vardır və onların hər biri müəyyən dərəcədə ƏMTQ
araşdırmasına uyğundur. Əsas növlər aşağıda qısaca təsvir olunur:
İlkin Vəziyyətin Monitorinqi: İşlərə başlamazdan əvvəl (auditdən əvvəlki araşdırma) təklif olunan
layihə ərazisini əhatəsində ilkin ekoloji parametrlər üzrə araşdırma aparılmalıdır. Bunun ardınca
aparılan müşahidələr vaxt keçdikcə bu parametrlərdə baş verən dəyişiklikləri ilkin məlumatlarla
müqayisə etməklə qiymətləndirə bilər. İlkin vəziyyətin monitorinqi ARDNŞ-nin Ekologiya İdarəsi
tərəfindən artıq yerinə yetirilmişdir.
Təsirlərin Monitorinqi: Podratçı və Sifarişçi tərəfindən ƏMTQ-nin yerinə yetirilməsini nəzarətdə
saxlanılacaqdır. Bunu Sifarişçi və ya razılıq əsasında podratçı təşkil edir.
Uyğunluğun Monitorinqi: Monitorinqin bu forması layihənin tövsiyə edilən ekoloji mühafizə
standartlarına uyğun olmasını təmin etmək üçün müntəzəm müşahidələr aparılır, yaxud xüsusi
ekoloji keyfiyyət göstəricilərini və ya çirklənmə səviyyələrini fasiləsiz olaraq qeydə alınması
metodundan istifadə edir.
Monitorinq müntəzəm olmalı və layihənin icra müddətində aparılmalıdır.
Layihə üzrə Ekoloji Monitorinq keçirilməsinin məqsədlərinə aşağıdakılar daxildir:
Layihənin hər hansı qısa və ya uzun müddətli ekoloji və sosial təsirlərinin müəyyən edilməsi üçün
məlumat bazasının yaradılması.
Ekoloji nəzarət tədbirləri və ya təcrübələrindən hər hansı biri qəbul olunmuş standartlara nail ola
bilməzsə, erkən göstəricinin təmin edilməsi.
Layihənin yerinə yetirilməsinin və yumşaltma tədbirlərinin səmərəliliyinin müşahidə olunması.
ƏMTQ tədqiqatında fərz olunmuş ekoloji təsirləri dəqiqləşdirmək.
Layihənin
normativ tələblərə, standartlara və hökumət siyasətlərinə uyğunluğunu müəyyən etmək.
Gözlənilməz problemlər və ya qeyri-məqbul təsirlər ortaya çıxarsa düzəldici tədbirlər görmək.
Ekoloji yoxlamanı mümkün etmək üçün məlumatlar təmin edilməsi.
Müəyyən olunmuş internet saytı vasitəsilə müşahidə məlumatlarının real zaman rejimində təmin
olunması.
Yerli icma nümayəndələri ilə görüşlər və əməliyyatların inkişafı barədə məlumatlandırma.
Şikayətlərin qeydiyyatı və cavabların verilməsi, razılılaşma yollarının müəyyən edilməsi.
8.4. Hesabat vermə
Layihə dövründə “H.Əliyev adına NEZ-in yenidənqurulması və modernləşdirilməsi” layihəsi çərçivəsində
podratçısının Sağlamlıq, Əməyin Təhlükəsizliyi və Ətraf Mühit (SƏTƏM) üzrə Nümayəndəsi cari və yekun
Ekoloji Monitorinq hesabatı hazırlayıb təqdim edir. Hesabat H.Əliyev adına NEZ-nə təqdim edilir. Yekun
Hesabatın surəti ETSN-də təqdim edilir.
Ekoloji Keyfiyyət Hədlərinin Aşılması barədə Aralıq Bildirişlər
Tədbirlər planına uyğun olaraq, ekoloji keyfiyyət hədləri aşıldıqda SƏTƏM Nümayəndəsi “NEZ”-ni və
Azərbaycan ETSN-ni dərhal müvafiq qaydada xəbərdar etməlidir. Bildirişin ardınca “NEZ”--nə və
Azərbaycan ETSN-nə araşdırmaların nəticələri, təklif olunan tədbirlər və görülmüş tədbirlərin
müvəffəqiyyəti barədə məlumatlar və lazım olan izləmə təklifləri verilməlidir.
“H.Əliyev
adına
NEZ-in
yenidənqurulması
və
modernləşdirilməsi” layihəsi, Faza-2 çərçivəsində qurğuların
tikintisi
və
istismarı
üzrə
Ətraf
Mühitə
Təsirin
Qiymətləndirilməsi
EKOLOGİYA İDARƏSİ
95
8.5. Ekoloji və sosial şikayətlər
Şikayətlər tədbir görülmək üçün Sağlamlıq, Əməyin Təhlükəsizliyi və Ətraf Mühit (SƏTƏM) üzrə
Nümayəndəyə ünvanlanmalıdır. (SƏTƏM) üzrə Nümayəndə hər hansı şikayət qəbul olunduqdan sonra
aşağıdakı proseduraları tətbiq etməlidir:
1. Şikayəti qeydiyyata almalı və qəbul olunduğu tarixi şikayət məlumatları bazasına daxil etməli,
həmçinin NEZ-i dərhal məlumatlandırmalıdır,
2. Şikayətin doğruluğunu araşdırmalı və onun görülən layihə işlərindən qaynaqlandığını
qiymətləndirməlidir,
3. Şikayət doğrudursa və işlərlə əlaqədardırsa, NEZ ilə məsləhətləşmə əsasında yumşaltma tədbiri
müəyyən etməlidir,
4. Podratçının müəyyən olunmuş yumşaltma tədbir(lər)i ilə bağlı cavabını və yenilənmiş vəziyyəti
nəzərdən keçirməli,
5. Əgər lazım olarsa, vəziyyəti dəqiqləşdirmək üçün əlavə monitorinq və yoxlama aparılmalıdır və
şikayətə səbəb olan vəziyyətlərin yenidən yaranmamasını nəzərdən keçirilməlidir.
“H.Əliyev adına NEZ-in yenidənqurulması və modernləşdirilməsi” layihəsi çərçivəsində
qurğuların tikintisi və istismarı üzrə Ətraf Mühitə Təsirin Qiymətləndirilməsi
EKOLOGİYA İDARƏSİ 96
Cədvəl 8.1. “H.Əliyev adına NEZ-in yenidənqurulması və modernləşdirilməsi” layihəsi çərçivəsində qurğuların tikintisi -
Hazırlıq mərhələsi
Məsələ
Yumşaltma / İdarəetmə
İnstitutsional
Məsuliyyət
Qiymət qeydləri
1.Ekologiya ilə
Əlaqədar Razılıqlar,
İcazələr və Lisenziyalar
Azərbaycan ETSN-də ƏMTQ-nin razılaşdırılması
“H.Əliyev adına
NEZ” və
Podratçı
Rəsmi haqlar
Layihə Qiymətlərimə
özünə daxil edəcəkdir.
2.ƏMİP Təlimi
Podratçı sahəsində çalışan işçilər üçün “H.Əliyev adına NEZ” qane
edən Sağlamlıq, təhlükəsizlik, Ekologiya və irs üzrə maarifləndirmə
təlimləri təşkil etməli və öz işçilərini bu ƏMİP-in məzmunu
ilə ya
yazılı, ya da şifahi şəkildə tanış etməlidir.
“H.Əliyev adına
NEZ” və
Podratçı
Layihə büdcəsinə daxil edilmişdir
3.Müqavilə sahələri
SƏTM üzrə Nümayəndəyə podratçılara
müqavilə müddəti ərzində
onların ixtiyarında olacaq sahə mütləq göstərməlidir.
“H.Əliyev adına
NEZ” və
Podratçı
Layihə büdcəsinə daxil edilmişdir
4.Həssas Ətraf Mühit
Layihə işləri zamanı həssas ərazilərdə davranış barədə tədris
təlimləri kəşfiyyat işlərə başlamazdan öncə, Fəsil 5-də təqdim edilmiş
məlumatlar əsasında aparılacaqdır.
“H.Əliyev adına
NEZ” və
Podratçı
Layihə büdcəsinə daxil edilmişdir
5.İrs Əraziləri
Layihə sahəsi irs ərazilərindən kənarda yerləşir.
“H.Əliyev adına
NEZ” və
Podratçı
Layihə büdcəsinə daxil edilmişdir
6.Ərazinin Salınması
Ərazi Planı: “H.Əliyev adına NEZ-in yenidənqurulması və
modernləşdirilməsi” layihəsi çərçivəsində qurğunun tikintisi və
istismarı layihəsinin tikintisi işlərə başlamazdan qabaq Podratçı
aşağıdakılar da daxil olmaqla sahəsinin yerləşmə planını təsdiq
olunmaq üçün EM-nə göndərməlidir:
Əraziyə giriş.
Material və avadanlıq saxlanılan bütün ərazilər (o
cümlədən yanacaq
və kimyəvi maddələr kimi təhlükəli maddələr üçün saxlanma
əraziləri).
Təhlükəsizlik tələbləri (o cümlədən müvəqqəti və daimi hasarlama və
“H.Əliyev adına
NEZ” və
Podratçı
Layihə büdcəsinə daxil edilmişdir