Hər bir yerfili üçün yazılmış kitab
partiyasının sədri olmuşdur. Gözəl ar
Yüklə 5,68 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Talış kəndi haqqında
87 Quba rayon Müsavat partiyasının sədri olmuşdur. Gözəl ar zulu, mənəviyyatı maddiyyatdan üstün tutan Mirzəxan müəllim erkən mənəviyyat dünyasına qovuşmuşdur. Sovet hakimiyyəti illərində Dərk kəndindən də xeyli köçənlər olmuşdur. Cərrah Mahmudov Əlisəfa, Politexnik institutun müəllimi Xanbabayev Əmrulla, İnşaat universiteti nin müəllimi Rafiq Mahmudov, Rabitə texnikumunun direk toru Əmirşah Əliyev, Bakı plan-iqtisad Texnikumunun müəllimi Qardaşəliyev Ayətşah, əməkdar müəllim Ələnurov Ələnur və başqalarını misal göstərmək olar. Dərklilər arasında musiqiyə meyilli adamlar da olmuşdur. XX əsrin əvvəllərində aşıq Hacverdi Babalı olmuşdur. Res publikada tanınan məşhur müğənni, abır-həyası və istedadı ilə seçilən Zülfiyyə Xanbabalının babası İsabala dərklidir. Dərk sözünün mənası haqqında fikirlər müxtəlifdir. Azər- baycan toponimlərinin ensiklopedik lüğətlərində (1999, 2007) Dərk sözü bənd, barı mənasında, yaxud bənd, körpü məna- sında izah edilir. Guya Dərkə bəzən Dərgəvar da deyir lərmiş ki, bu da bəndin qarşı tərəfi mənasındadır. Məncə, bu sözün mənasını başqa dillərdə axtarmaq lazım deyil. Kəndin yanındakı yüksəklik Sirt adlanır. Bu da türk dilində çiyin mənasındadır. Həqiqətən də o yüksəklik çiyin kimi kəndin şərqində uzanmışdır. Dərkdə yer adlarının əksəri türk dilindədir. Odur ki, Dərk sözünü öz bildiyimiz dərk etmək kimi də başa düşmək olar. Talış kəndi haqqında Talış kəndi Baba çayın axarınca Dərkdən bir kilometr aşa ğıda, qayaların arasında yerləşir. Kəndin adı bu yerin ilk saki ninin kimliyini bildirir. Maraqlıdır ki, nə bu kəndin ərazisində, nə də sakinlərinin dilində talışca söz yoxdur. Əksinə, qonşu Yerfi kəndində yer adlarında ərəb, fars mənşəli sözlər varsa da, Talışda olan adlar daha çox türk mənşəlidir. Görünür ki, Talışda məskunlaşma Yerfi və Dərkə nisbətən sonra baş ver mişdir. (Bax: şəkil 5) 88 Mənbələrin verdiyi məlumatlara görə, talışlar Azərbaycanın ayrı-ayrı ərazilərinə XV əsrin ikinci yarısından, Səfəvi qızıl başların hakimiyyət uğrunda Ağqoyunlu dövləti ilə müba- rizəsi dövründə Səfəvilərə hərbi qüvvə sarıdan kömək etməsi ilə əlaqədar olaraq yayılmışlar. Qeyd edək ki, Talışda yaşa yanlar sünni məzhəbidirlər. Ümumiyyətlə, dağlıq ərazilərdəki kəndlərdə şiəlik yayılmamışdır. Talış kəndi uzun müddət Buduq naiblərinə məxsus olmuş dur. T.Mustafazadə “Quba xanlığı” kitabında yazır: ” Buduq naiblərinə irsi məxsus olan iki kənd Talış və Buduq kəndləri də xəzinənin xeyrinə heç bir vergi və mükəlləfiyyət yerinə yetirmirdilər (səh. 67). Talış kəndinin yaxınlığında bir pir var. Ona Molla Xəlfə baba deyirlər. Molla Xəlfə baba Şamaxının Talış Nuru kəndin- dəndir. Talış Nuru kəndində Molla Xəlfə babanın əqrəbasından qalmaqdadır. Güman ki, Molla Xəlfənin bura gəlişi bu kənddə dostu və ya əqrəbasından olması ilə bağlıdır. Bu pirə ziyili olan adamlar gəlir. Pirin üstündəki kolların tikanlarından qo parıb ziyilə taxırlar. Bir neçə gündən sonra ziyillər tökülür. Ona görə də bu pirə Ziyil piri də deyirlər. Talış kəndinin nurani şəxslərindən biri Hacı Məmmədəlidir. Deyilənə görə kəramətli şəxs olmuşdur. Yaşlı talışlılar söyləyir ki, bir gün Hacı Məmmədəli məsciddə camaatla namaz qılır mış. Səcdəyə gedənlər qalxanda görürlər ki, hacı səcdədə qa lıb. Hacı səcdədən gec qalxar. Namaz bitdikdən sonra soru şarlar ki, ay hacı, nə olmuşdu ki, səcdədə qaldın? Hacı deyər: –Sərkar kişinin dərz kirşəsi aşırdı, məni köməyə çağırdı. Onun kirşəsinə dayaq oldum. Eşidənlər arasında inanmayan, şəkk edənlər də olur. Həmin adamlar Sərkarı axtarırlar. Sərkar işdən gələndə onu sorğu-suala tuturlar. Məlum olur ki, həqiqətən onun kirşəsi aşası olub, o anda “Ya hacı baba, sən kömək ol” demişdir. Kirşəni Sərkar salamat gətirə bilib. Şübhəsiz, bunu təsadüf hesab edib o vaxt inanmayanlar olub, bu gün də olacaq. İnsan xilqəti belə yaranıb. Yasin surəsinin otuzuncu ayəsində Allah inamı zəif insanlara deyir: Şəkil 1. Y erfi kəndi Şəkil 3. Qay adalı kəndi Şəkil 5. T alış kəndi Şəkil 6. Mirzəxan bulağı Şəkil 7. Oydəh şəlaləsi Şəkil 8. Vərov bulağı Şəkil 9. Xalq rəssamı Maral Rəhmanzadənin 1967-ci ildə çəkdiyi “Y erfi” rəsmi Yüklə 5,68 Mb. Dostları ilə paylaş:
|