Hisse 01 uz qabigi
Yüklə 7,1 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Topologiyanın optimallaşdırılması
Titrəmədən izolyasiya 274
Aktiv izolyasiyada dəfetmənin buraxıcı qabi- liyyəti bu düsturla hesablanır: V d =F/P. Burada, F ətraf mühitdə mövcud olan yay və ya sön- dürmə qüvvəsinin (F=cx+bx) amplitudasıdır, P eksentrikliyi e olan →disbalans kütləsinin (m)
ω bucaq sürəti ilə fırlanmasından yaranan harmonik həyacanlandırıcı qüvvənin (P= m ⋅ω 2 ⋅ e) amplitudasıdır (şəkil 3). Passiv izolyasiyada buraxıcı qabiliyyət (V d
nötələrinin ətraf mühitin təsirindən həyacan- lanmasının amplitudasına (u) nisbəti kimi tapılır (şəkil 4).
modeli
Şəkil 4. Pasiv izolyasiya üçün bir gedişli sınaq modeli
Rəqslərdən izolyasiya qurğunun məxsusi tezliyindən aşağıda olan sahədə ( ω 0 / ω <0,7 ) daha effektiv olur. Çünki, bu sahədə rəqslərin buraxma qabiliyyəti V d
ω 0 / ω >1 olan sahələrdə sistemin disbalans baxımından sərt işləməsi üçün ω 0
ω >1,4 şərti ödənməlidir. Bu hala aşağı dövrlər sayında (həyacanlanma tezliyi 4÷6 Hs) işləyən maşınlarda can atılır. Kritik tezlikdən yuxarıda işləmə halında hə- yacanlandırıcı qüvvələr zəiflətmədən ətrafa ötürülə bilir. Maşınların işləmə tezliyini rezo- nans sahədən uzaqlaşdırmaq məsləhət görülür. Əgər bu çətin olarsa, onda rezonans amplituda rəqs söndürücüləri ilə zəiflədilir.
(alm. die Schwingungsisolierung, ingl. Vibration Isolation)
Toxuma dəzgahı saplardan istifadə edərək müxtəlif növlü tekstil parçaların hazırlanma- sında istifadə olunan əsas maşınlardan sayılır. Toxuma dəzgahlarının sinifləşdirilməsi sapla- rın hazırlanmasından asılı olaraq 2 növlü olur- lar: parçanı fasiləli hazırlayan və parçanı fasi- ləsiz çoxyerli hazırlayan. Konstruksiyasına gö- rə müstəvi və dairəvi (yalnız xüsusi mate- rialların tikişində istifadə olunur) olurlar. Ən geniş yayılmış müstəvi dəzgahlardır. Parçanın toxunması, növü və məqsədindən asılı olaraq toxuma dəzgahları pambıq, ipək, yun, şüşəli, metallı və s. parçalar üçün təyinatlanırlar. Dəz- gahlar ensiz (parçanın eni 100 sm ola bilir) və enli olaraq yüngül, orta və ağır parçaların toxunmasında tətbiq tapır. İlmək hazırlama mexanizminə görə dəzgahlar eksentrik (sadə ilməklilər üçün), arabacıqlı (xırda naxışlı parçalar üçün) və Jakkard (iri və mürəkkəb naxışlı parçalar üçün) tipli hazırlanırlar. Dəzgahın işləmə prinsipi şəkil 1-də veril- mişdir. Əsas işçi üzvlər –remizka (fransızca „remise“ — əvvəlki vəzyiyyətə qaytarma de- məkdir), sap dolağı yerləşmiş gəmicik və da- raqdan ibarətdir. Dolaqdakı sap yönəldici diyircəkdən keçir və üfüqi vəziyyət alır. Bu əsas saplar verici dolaq (1) və material dolağı (14) arasında tarım çəkilir. Verici valdan gələn əsas saplar dilimli deşiklərdən (4) və remizikaların (14) gözlü- yündən keçirilirlər. Sapların bir hissəsi yuxa- rıya hərəkət edən remizkadan, digər hissəsi isə aşağıya hərəkət edən remizkadan keçirlər. Remizkalar müxtəlif istiqamətlərə hərəkət etdikdə əsas saplar arasında yan tərəfdən keçid
Toxuma dəzgahı 275
yaranır. Bu keçiddən sap dolağına malik gəmicik digər tərəfə atılır və köməkçi sap irəli- geri hərəkət edən daraqla (6) qatlanmış ma- teriala sıxılır. Bu proses zamanı bir-birinin arasından keçən əsas və köməkçi saplar ilmələr yaradaraq bir-birinə bağlanırlar. Prosesi bir müddət təkrar etdikdən sonra parça yaranır və o döşlükədən dönərək, yönəldici valın kömə- yi ilə material dolağına verilir. İlişmiş saplar yol boyu daha da sıxılaraq möhkəm parça əmə- lə gətirir. Remizkaların ardıcıllığını dəyiş- məklə müxtəlif ilməli (→ilmə) parçalar hazır- lamaq olur. Daraqların dişinin sayı və dişlər arasındakı boşluqdan keçən sapların sayı parçanın qalınlığını və möhkəmliyini müəyyən edir.
Şəkil 1. Toxuma dəzgahının işləmə prinspi 1-verici dolaq, 2-əsas saplar, 3- dayaq diyircəyi, 4- lamellər, 5-üst diyircəyi, 6-daraq, 7-gəmicik, 8- döşlük, 9-yönəldici diyircək, 10- vallayıcı, 11- material dolağı, 12- döyücünün valı, 13-döyücünün yanlığı, 14-remizka, 15-gözlük, 16-döyücü
Köməkçi sapların gəmiciklə verilməsi za- manı yaranan çatışmamazlıqları (gəmiciyin ağır olması, dəzgahın aşağı məhsuldarlığı) ara- dan qaldırmaq üçün gəmiciksiz dəzgahlar iş- lənib geniş tətbiq olunmuşdur. Bu dəzgahlar öz konstruksiyasına görə yuxarıda izah olunan dəzgahlardan fərqlənirlər. Eninə istiqamətdə sap daşıyan gəmicik əvəzində dəzgahın yan tərəfində sap dolaqları oturdulur. Köməkçi sap dolaqdan götürülərək pnevmatik, hidravlik, rapirli və pnevmorapirli üsullarla remzikaların yaratdığı gözlüklərdən sürətlə (20÷25 m/san) atılır. Sap əks tərəfə çatdıqda və tarım cəkil- dikdən sonra kəsilir. Sap daşıyıcısının çəkisi çox kiçik olur (40 q-a qədər), ona görə də bu dəzgahların məhsuldarlığı adi dəzgahlara nisbətən 2,5 dəfəyə qədər artıq olur. Gəmi- ciksiz dəzgahlarda istənilən saplı parçaların toxunması mümkündür. (alm. die Webmaschine, ingl. Loom)
lıqlı vəziyyətini və onlar arasında mövcud olan münasibəti təsvir edir. Topoloji münasibətlər kimi, “qonşuluq”, birlik”, daxildə və ya xaricdə”ni göstərmək olar. → CAD sistemlərində topologiya funksiyası eyni ailəyə aid olan səthləri birləşdirərək on- ların müxtəlif məqsədlər üçün (məsələn: frezləmədə, ölçmədə) tətbiq olunmasına xid- mət edir. Topologiyanın yaradılması üçün bir- ləşəcək səthlərin qovuşması səlis olmalıdır. Onların arasında boşluqların olması səthlərin dəqiq birləşdirilməsinə mane olur. Bundan əlavə səthlərin təyin olunduğu sərhəd boyunca keçid zamanı iki səthin toxunanı üst-üstə düşməlidir. Topologiyanın xarici konturunu ona daxil olan səthlər təyin edir. Topoloji parametrlər parametrik modelin quruluşunu müəyyənləşdirir. O, topologiyaya daxil olan konstruksiya elementlərini idarə edir. Burada Bul cəbrindən istifadə etməklə elementlər arasında əlaqə yaradılır.
(alm. die Topologie, ingl. Topologie )
Topologiyanın optimallaşdırılması maşınla- rın konstruksiya edilməsində verilmiş fəza da- xilində hissələrin kütlələrinin optimal pay- lanmasıdır. Praktikada bu üsuldan konstruk- siyaetmədə istifadə olunaraq, ilkin layihə- ləndirmə mərhələsində hissələrin düzülüşü üçün təkliflər işlənir. Konstruktor öncə veril- miş fəza və sərhəd şərtlərini (yükləmə, bər- kitmə) müəyyən edir. Əldə olunan düzülüş →sonlu elementlər modelinə çevrilir. Bundan əlavə topolji oprtimallaşdırmada ma- terial da ön planda dura bilər. Layihələndirmə mərhələsində hissənin hər bir sonlu elementinə bir sıxlıq inikas etdirilir. Bu xassələrdən his- sənin möhkəmlik xassələrinin hesablanma- sında istifadə olunur. Hər bir elementin məxsus olduğu sıxlığın hissənin xassəsinin dəyiş- məsindəki rolu araşdırılır və beləliklə hissə- Yüklə 7,1 Mb. Dostları ilə paylaş:
|