H,N. Rzayev tarix el/nhri namizədi, Bakı Avrasiya Universiteti beynəlxalq
Yüklə 3,7 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Diplomatik nümayəndəlikhrin binalarmm toxunulmazliğt və onların daxili mühafizəsinin statusu.
kömək edir. Bu isə diplomatiya hüququnun adi və müqaviləvi normalarının yaranmasına gətirib çıxarır. Milli qanunvericilik məhkəmə presedenti, diplomatik təcrübə beynəlxalq hüququn formal mənbələri deyil, lakin beynəlxalq hüquq normalarının yaranması prosesində əhəmiyyətli rol oynayır. Dövlət tərəfindən hüquqi tənzimlənmənin əhəmiyyəti beynəlxalq hüquqi doktrinasında həmişə öz lazımi qiymətini tapmır. Diplomatiya hüququ, xüsusilə də diplomatik nümayəndəliklərin və onların personalının statusunun xarakteristikası üzrə işlərdə əsas diqqət, bir qayda olaraq diplomatiya hüququnun mənbələrinə yetirilir. Dövlət tərəfindən hüquqi tənzimlənmə məsələlərinə isə az yer verilir. Bu statusun aydınlaşdırılması zamanı dövlətlərin məhkəmə və diplomatik təcrübəsini, həm də milli qanunvericiliyinin normalarının hesaba almadan bu işin tədqiqi dəqiq və tam olmazdı. Qəbul edən dövlət xarici diplomatik nümayəndəliklərin və onların personalının statusunun bu və ya digər xüsusiyyətlərini özü müstəqil müəyyən edir. Bilavasitə dövlət tərəfindən hüquqi tənzimlənmə yolu qəbul edən dövlətə bütün xüsusiyyətləri kompromis xarakteri daşıyan beynəlxalq hüquq normalarından daha dolğun əks etdirməyə, həmçinin dövlətin öz maraq və ehtiyaclarını nəzərə almağa imkan verir. Azərbaycan Respublikasında baş verən dəyişikliklər xarici diplomatik nümayəndəliklərin və onların personalının statusunun dövlət tərəfindən hüquqi tənzimlənməsinə əsaslı surətdə təsir etmişdir. Azərbaycan Respublikasında daxilən sahə üzrə əsas qanunvericilik aktları, Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası, Azərbaycan Respublikasında xarici dövlətlərin diplomatik nümayəndəliklərinin və konsulluq idarələrinin vəziyyəti haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu və “Diplomatik xidmət haqqında'" Azərbaycan Respublikasının Qanunudur. Diplomatik nümayəndəliklərin və onların personalının statusunun dövlət tərafındən hüquqi tənzimlənməsində Prezidentin Fərmanları, Milli Məclisin bu sahədə qəbul etdiyi digər qanunvericilik aktları. Nazirlər 69 Kabinetinin sərəncamları, dövlət və hökümət başçılarının bəyanatları da mühüm əhəmiyyət kəsb edir. 2002-ci ilin noyabr ayında Azərbaycan Prezidentinin Fərmanı ilə “Diplomatik dərəcələr haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu təsdiq olunmuşdur. Bu Qanun 4 fəsildən ibarətdir. Fəsillər müxtəlif maddələrə bölünür. Bu müddət ərzində həmin qanunda bəzi dəyişikliklər edilmişdir. O cümlədən diplomatların həmin qanunda 2-ci fəsilin 8-ci bölməsində “diplomatik rütbələr maddəsində 8.1 göstərilən diplomatik xidmət əməkdaşlarına tutduqları vəzifə və ixtisasları nəzərə alınmaqla” aşağıdakı diplomatik rütbələr verilmişdir: Bildiyimiz 11 rütbə əvəzinə indi 9 rütbə müəyyən edilmişdir.
3.
4. 5.
müşavir 6 . 7.
3. 9.
Fövqəladə və Səlahiyyətli səfir. Beynəlxalq təşkilatlarla iş üzrə müşavir-səfirin müavini. Səfir-elçi Beynəlxalq təşkilatlarla iş üzrə müşavirin müavini Yerləşmə ölkəsində yaşayan azərbaycanlılarla iş üzrə 1-
ci katib 2-
ci katib 3-
cü katib
Attaşe 2003-cü il mart ayının vəziyyəti üçün Azərbaycan Res- publikasının Prezidentinin Fərmanı ilə Azərbaycan Respublikasının xarici ölkələrdəki səfirlərinin vəzifə maaşları aşağıdakı kimi müəyyən edilmişdir: Yaponiyada Fövqəladə və Səlahiyyətli səfir üçün aylıq əmək haqqı - 4000 dollar. ABŞ, Almaniya, Av.striya, Böyük Britaniya, Fransa, Belçika, Rumıniya və Polşa ölkələrində - 3500 dollar. BMT-də daimi nümayəndəmizin (səfir-nümayəndənin) maaşı Nyu-Yorkda və Cenevrədə - 3500 dollar. NATO-da - 3500 dollar, “Sülh naminə tərəfdaşlıq” Proq- ramında və Avropa şurasında - 3500 dollar.
Avropa Birliyində səfirlər - 3500 dollardır. Türkiyə, Küveyt, Pakistan, Çin, Misir, Səudiyyə Ərəbistanı, BƏƏ və İranda Fövqəladə və Səlahiyyətli səfir üçün - 3000 dollar maaş və s. əlbətdə, bu müvəqqəti xarakter daşıyır. Respublikamızım maddi imkanları artdıqca bu maaşlar da müəyyən edilmişdir. Diplomatik sənədlərin içərisində Milli Məclisin - qanunverici orqanın. Prezident aparatının - ölkə başçısının (icraedici orqanın), hökümət başçısının və xarici əlaqələrlə birbaşa məşğul olan Xarici İşlər Nazirliyinin sənədləri mühüm diplomatik sənədlər sayıla bilər. Müxtəlif instansiyalarda söhbətlər və görüşlərdən keçmiş hər bir gələcək səfir ən əvvəl, hətta, ölkə başçısının onun namizədliyini bəyənməsinə baxmayaraq, bu haqda fərmanı gözləyir. Milli Məclisin təsdiqindən sonra ölkə başçısı fərman verir. Bunun üçün aşağıdakı diplomatik sənədlər zəruridir: 1.
2.
Kimin orada səfir təyin edilməsi haqqında fərman 3.
Təyin olunan təzə sətirə verilən dərəcə haqqında fərman Diplomatik nümayəndəliklərin və onların personalının statusunun dövlət tərəfindən hüquqi tənzimlənməsi son illər daha yüksək səviyyədə həyata keçirilir.
Bir ölkədə başqa ölkəyə işə yollanan şəxsin həmin ölkədə beynəlxalq normalara müvafiq olaraq müəyyən diplomatik güzəşt və səlahiyyətləri olmalıdır. Bu güzəşt və immunitetlər hələ orta əsrlərdə Venesiya tacirlərinin arxasınca Şərq ölkələrinə gedən konsullar hələ o vaxtlar (XII-XIII əsrlərdə) öz dövlətləri tərəfindən olduqları ölkədə müəyyən güzəştlərlə təmin olunmuşdular. Bu güzəştlər o zamanlar iki ölkə arasındakı razılığa əsaslanırdı. Sonralar, xüsusilə Napoleon müharibələri dövründə Avropa ölkələrində işləyən diplomatik nümayəndəliklər belə güzəştlərə ehtiyac duydular. O zaman 1815-ci ildə Vyana Konqresi, daha sonra 1818-ci il Aahen bəyannaməsi bir sıra diplomatik dərəcələr üçün 71 Yüklə 3,7 Mb. Dostları ilə paylaş:
|