Hollandiya! Səciyyəvi Holland memarlığı
Yüklə 284,9 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Holland tacirləri.
- Şöhrət və nüfuz.
- Azadlığı formalaşdıran.
- Sülh naminə fəaliyyət
- Əsas ədliyyə orqanı
- On beş hakim
- Hollandiya konstitusiyası deyir ‘Beynəlxalq hüququ qaydaları təbliğ et’
22 23 Beynəlxalq sülh və təhlükəsizlik | Dünya səyahətçiləri və vasitəçiləri Niderland beynəlxalq dünyagörüşünün dərin kökləri var
Biz 17-ci əsrdən başlayaraq dünya okeanlarına və materiklərinə səyahətlər edirik. Hollandlar hələ də onları müdafiə edən dambalardan daha irəliyə baxmağa meyil edirlər. Biz həvəsli bütün dünyanı gəzirik, lakin dünyanın qalan hissəsini də vətənimizə gətirməyi xoşlayırıq. Lakin bizim digər ölkələrə və insanlara dərin kökləri olan marağımız tək mədəniyyət və səyahətlə məhdudlaşmır. Niderland həmçinin stabil ticarət mühiti və beynəlxalq sülh və təhlükəsizlik üçün çox çalışır. Şöhrət və nüfuz. Niderlandın silahlı qüvvələri Avropanın ən müasir və ən yaxşı təchiz edilmiş ordularından biri olsa da, hollandlar sülhsevər və dinc xalqdır. Bununla belə, əsrlər boyu biz də müharibələrlə üzləşmişik. 16-cı əsrdə biz ispanlara qarşı üsyan etmişik, 17-ci əsrdə ingilislərlə dənizdə ticarət uğrunda döyüşmüşük. Tariximizin uğursuz səhifələri də var. Holland qul alveri 19-cu əsrin sonlarına qədər davam etmişdir və 20-ci əsrin ortalarında biz İndoneziya ilə silahlı münaqişəyə qatılmışdıq.
21-ci əsrdə Hollandiya nümunə göstərməyə çalışır. Biz BMT layihələrində fəal iştirak edirik, bir neçə beynəlxalq məhkəmə və tribunal bizim ölkəmizdə yerləşir və biz beynəlxalq cavabdehlik və öhdəlikləri bilirik. Hollandiya konstitusiyası, hətta hökumətdən beynəlxalq normativ qaydaları inkişaf etdirməyi tələb edir. Hollandiya hökuməti, həmçinin əməkdaşlığın inkişafına və hərbi əməliyyatlara nisbətən böyük miqdarda vəsait xərcləyir. Hazırkı hərbi əməliyyatlar, əsasən, sülhü bərpa etməyə və ya silahlı münaqişədən sonra ölkələrin dirçəldilməsinə yönəlmişdir. Azadlığı formalaşdıran. Üzləşdiyimiz problemlərlə, yəni iqlim dəyişikliyi, enerji təchizatı və beynəlxalq təhlükəsizliklə əlaqədar digər Avropa ölkələri ilə əməkdaşlıq Niderland üçün getdikcə daha vacib əhəmiyyət kəsb edir. Biz fərdiyyətçi olsaq da, həyatımızı istədiyimiz kimi yaşamaq üçün azadlıq tələb etsək də, bərabərliyə çalışırıq və əməkdaşlığa üstünlük verməyimiz və ümumi razılığa gəlmək üçün zəifləməyən cəhdlərimizlə tanınmışıq. Photo: Nationaal Archief | 24 25 | | Beynəlxalq sülh və təhlükəsizlik Sülh naminə fəaliyyət Əslində dəyişikliklər diktə edir di ki, Niderland bundan sonra digər ölkələrin bir-birinə və öz əhalisinə hörmətlə yanaşmalarına nail olmaq üçün əlindən gələni etsin. Bu da yerinə yetirilir - Haaqada olan bütün hakimlər, vasitəçilər və inspektorlar vasitəsi ilə Niderland konstitusiyada verilmiş bu məqsədə - tək ölkədə deyil, bütün dünyada sülhə, ədalətə və təhlükəsizliyə nail olmağa çalışır. Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi siyasi təbiətli münaqişələr istisna olmaqla, ölkələr arasında olan münaqişələri həll etməyə cavabdehlik daşıyır.
Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi Birləşmiş Millətlər Təşkilatının əsas məhkəmə orqanıdır. Onun vəzifəsi səciyyəvi beynəlxalq münaqişələrə baxmaq, hüquqi mübahisələri həll etmək və hüquq normalarını aydınlaşdırmaqdır. Məhkəmə, həmçinin məsləhətçi rolunu oynayır. O, Baş assambleyaya, Təhlükəsizlik şurasına və BMT təşkilatlarına məsləhətlər verir. Siyasi mübahisə, hüquqi mübahisə və maraqların toqquşmasını bir-birindən fərqləndirmək heç də asan deyil. Yoxlanılmış qaydaya əsasən, hər hansı mübahisənin hüquqi mübahisə hesab edilməsi üçün baxılan məsələ hüquq normaları ilə əlaqədar olmalıdır.
BƏM doqquz il müddətinə təyin edilən on beş hakimdən ibarətdir. Məhkəmənin pre- zidenti və vitse-prezidenti üç il müddətinə təyin edilir. Hakimlər ölkələr tərəfindən təyin olunur və BMT Baş assambleyası və Təhlükəsizlik şurası tərəfindən seçilir. Hər hansı bir ölkədən heç vaxt birdən artıq hakim olmur. Məhkəmənin əməkdaşları da beynəlxalq tərkibə malikdir və Məhkəmə iki rəsmi dildə - ingilis və fransız dillərində fəaliyyət göstərir. Tərcümələr məhkəmənin daimi işçiləri olan (rəsmən and içdikdən sonra cəlb olunan) tərcüməçilər tərəfindən yerinə yetirilir. Niderland dünyanın yeganə ölkəsidir ki, konstitusiyası xüsusi olaraq dövlətdən beynəlxalq hüquq qaydalarını təbliğ etməyi tələb edir. Ona görə də, Haaqa tam əsasla dünyanın hüquq paytaxtı kimi tanınır. Bir çox beynəlxalq hüquq təşkilatları, o cümlədən onların arasında ən məşhur olan Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi burada yerləşir.
Haaqa: dünyanın hüquq paytaxtı
Keçmiş Liberiya prezi- denti Çarlz Teylor 1997-ci ildə Naomi Kempbellə xam (cilalanmamış) brilyant vermişdi ya yox? Supermodel bununla bağlı Leidschendamda Sierra Leone üçün təşkil edilmiş Xüsusi məhkəmədə ifadə verdi. Teylor hərbi cinayətlərdə təqsirləndirilir. Onun qonşu Sierra Leonedə qanlı vətəndaş müharibəsini maliyyələşdirmək üçün qana bulaşmış brilyant- lardan istifadə etməsi güman olunur. Kembellin məhkəmə qarşısına gəlməsi mətbuatın diqqətini xeyli cəlb etdi. Sierra Leona üçün Xüsusi məhkəmə Haaqada keçirilən bir çox beynəlxalq məhkəmə və tribunallardan biridir və beynəlxalq ictimaiyyətin (xüsusilə də Birləşmiş Millətlər Təşkilatının) ölkəmizi beynəlxalq məhkəmə prosesləri üçün təhlükəsiz yer saydığını bir daha sübut edir. Belə proseslər çox həssasdır və ter- rorçuluq və hərbi cinayətlərdə şübhələndirilən insanlarla bağlıdır. Çarlz Teylor hələ də Sierra Leonedə geniş dəstəyə malik olduğu üçün BMT Müdafiə Şurası məhkəmə prosesini Haaqada keçirmək qərarı verdi. Böyük Britaniya təklif etdi ki, məhkəmə Teylora həbs cəzası verərsə, o, Britaniya həbsxanasında saxlana bilər.
Photo: EPA/Vincent Jannink/Pool | Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi (BƏM) 1945-ci ildə Haaqanın Sülh sarayında təşkil edilmişdir və bunun ardınca daha çox hüquqi təşkilat yaradılmışdır. Onların Haaqanı öz iqamətgahı kimi seçməyə yaxşı əsasları var. Niderlandın yaxşı səyahət qovşaqları vardır və o, stabil, təhlükəsiz və etibarlı, qanunun hökmünə əməl edilən ölkə kimi tanınır. Bun- dan əlavə, 1950-ci ildə Hollandiyanın konstitusiyasına edilmiş dəyişiklik Niderlandı yüksək mənada beynəlxalq qanunvericilik mərkəzinə çevirmişdir. aaqada olan bütün bu hakimlər, vasitəçilər və inspektorlarla biz Konstitusiyamızda göstərilmiş məqsədə nail olmağa çalışırıq”. “H Yüklə 284,9 Kb. Dostları ilə paylaş:
|