I – bob fizikadan masalalarni saqlanish qonuni mexanika bo‘limiga tadbiqi

Hisoblash: ; .
Javob: va miqdorda bo`ladi.
4-masala. azot yadrosini neytronlar bilan bombardimon qilganda hosil bo`lgan yadrodan proton otilib chiqadi. Shu reaksiyani yozing. Bunda hosil bo`lgan uglerod izatopining yadrosi esa - radioaktiv bo`lib chiqdi. Bunda sodir bo`ladigan reaksiyani yozing.

Berilgan :

Yechish : 1. yadrosini neytronlar bilan bombordimon qilganda kechadigan yadro reaksiyasini yozamiz : (1)

Masala shartiga binoan yadrosidan ajralib chiqqanligidan ushbu yadro reaksiyasini yozamiz :
(2)
Masala shartiga ko`ra uglerod radioizatopi - radioaktivligidan:
(3)
- nurlanish elektronlar oqimi ekanligidan o`rniga elektron simvoli yoziladi.

1. 
   - , (2) – va (3) – yadro reaksiyalari zaryad (Z) va massa (A) sonlarining saqlanish qonuniga asoslanib yoziladi.
   

Praton vodorod yadrosi ekanligidan ning o`rniga ni yozish mumkin.
Javob: , va
4-masala. Qishloq xo`jaligida ishlatiladigan - nurlanish qurilmalarida seziyning radioaktiv izatopidan foydalaniladi. yemirilish reaksiyasini yozing. Agar eng katta kvantlar energiyasi 0,66 MeV bo`lsa, - nurlanishning maksimal chastotasini toping. Agar - zarralarning energiyasi 1,18 MeV bo`lsa, - zarralarning relyativistik tezligini hisoblang.

Berilgan: , , =10,62·10^-14 J =1,88·10^-13 J

Yechish: Zaryad va massa sonlarining saqlanish qonunlaridan foydalanib seziyning -yemirilish reaksiyasi: -kvantlarning maxsimal chastotasi: (1) dan topiladi. -zarralarning relyativistik tezligini P=m = (2) dan foydalanib topamiz:

m = =



=
= = (3)