26
HB BVF və Dünya Bankı Qrupu ilə sıx əməkdaşlıq edir. BVF-nun
Müvəqqəti komitəsində administrativ posta malikdir. BHB-nın hazırladığı
məsləhətlər bəzən digər təşkilatların hazırladıqları təkliflərdən daha etibarlı
sayılır. Aksioner kapitalın 84%-nə mərkəzi banklar, qalan 16%-nə isə özəl
səhmdarlar sahibdir. Ümumi iclaslar zamanı özəl aksionerlər səsvermə hüququna
malik deyillər.
1992-ci ildə Maastrix müqaviləsinin imzalanmasıyla Avropa yeni dövrə
qədəm qoydu.Vahid Avropa valyutası, bazarı, iqtisadi birlik gerçəkləşməyə
başladı. “Avropa Cəmiyyəti”nin əsas məqsədi üzv ölkələrin iqtisadi inkişafını
tənzimləmək; əmtəənin, kapitalın, xidmətlərin və əmək resurslarının hərəkətinin
qarşısını alan bütün daxili problemlərin ləğvi; ümumi bazarın, valyuta və iqtisadi
ittifaqın yaradılması; xarici ticarətdə vahid tariflərin müəyyən edilməsi;
qanunların uyğunlaşdırılması; vahid anti-inhisar siyasəti aparmaq; energetika,
turizm, nəqliyyat, kənd təsərrüfatı, balıqçılıq, ətraf mühitin qorunması və s.
sahələrdə vahid siyasətin aparılması; vahid valyutanın yaradılması; sosial
müdafiə, məşğulluq sağlamlıqla bağlı ümumi siyasətin formalaşdırılması;
istehsalçılar və istehlakçıların hüquqi müdafiəsinin təmin edilməsi. Cəmiyyət
çərçivəsində dövlət və hökumət başçıları ildə 3 dəfə görüşürlər. Nazirlər
Şurasının ildə 60-dan çox sesiyası keçirilir.
Aİ haqda müqavilə Avropa Valyuta İttifaqının yaradılmasını nəzərdə
tuturdu. Bu ittifaqın yaranması 3 mərhələ keçib.
18
1. Birinci mərhələ 1990-cı ilin 1 iyulundan 1993-cü ilin 31 dekabrına qədər
çəkib. Bu mərhələdə kapital bazarlarının liberallaşmasına, mərkəzi banklar
arasında əməkdaşlığın və koordinasiyasının artırılmasına, valyuta kursu və
qiymətlərdə stabilliyə, üzv dövlətlərin iqtisadi siyasətinin uyğunlaşdırılmasına
nail olundu.
2. İkinci mərhələ 1993-cü ilin 1 yanvarından 1999-cu ilin əvvəlinədək
çəkdi.Vahid Avropa valyutasının qəbulu üçün dövlət borcu, büdcə defisiti,
18
Герчикова И. Н. « Международные економические организации:
регулирование
мирохозяйственных связей и предпрнимателской деятельности». Стр.: 240-242.