İlham Əliyevin “Dünya ədəbiyyatının görkəmli nümayəndələrinin
Yüklə 5,98 Mb. Pdf görüntüsü
|
DÜNYA ƏDƏBİYYATI KLASSİKLƏRİ
Dervil öz-özünə: “Elə mənim istədiyim də bu idi! - deyə sevindi. -
Çox gözəl, sən artıq mənim əlimdəsən, bədbəxt polkovnik işi qazanacaqdır”. -
Bundan başqa, - deyə Dervil yenə qrafinyaya xitab etdi, -
şan və şərəf sahibi olan general, qraf və “Fəxri legion” ordeni kavaleri, təsadüfi bir sərsəri olmadığından, əriniz daha az vicdan əzabı çəkəcəkdir. Bu adam ondan öz arvadını tələb edərsə... -
Yetər, yetər, cənab, - deyə qrafinya bağırdı. - Yalnız siz mənim vəkilim olacaqsınız. Nə etmək lazımdır? -
-
O, məni yenə də sevirmi? -
Başqa cür ola biləcəyini zənn etmirəm. Qrafinya bu sözləri eşitcək başını qaldırdı. Gözlərində bir ümid şöləsi parladı. Bəlkə də, o, bir qadın hiyləsi vasitəsilə işi udmaq üçün, birinci ərinin məhəbbətindən istifadə etmək fikrində idi. Dervil qrafinya ilə vidalaşaraq: -
lazım olub-olmaması haqqında əmrinizi gözləyəcəyəm, yaxud zəhmət çəkib yanıma gələrsiniz və sülh şərtlərini təyin edərsiniz. Bu danışıqlardan səkkiz gün sonra gözəl bir iyun səhəri, xari- qüladə bir təsadüflə bir-birindən ayrılmış olan ər və arvad, vəkilləri- nin idarəsində görüşmək məqsədilə Parisin müxtəlif səmtlərindən yola düşdülər. Şaber, Dervilin səxavətlə verdiyi pul sayəsində öz mənsəbinə layiq bir şəkildə geyinmişdi. “Mərhum” olduqca münasib bir kabrioletə minərək gəlmişdi. Başında münasib bir parik, əynində göy mahuddan kostyum var idi, alt paltarı tərtəmiz idi, jiletinin yarığından isə “Fəxri legion” ordeninin qırmızı lenti görünürdü. Ehtiyac bilməyən adamların köhnə adətlərinə qayıtdığından, o, yenə də əvvəlki hərbi görkəmini almışdı və belini dümdüz tuturdu. Ciddi və əsrarlı üzündə ümid və səadət izləri görünürdü. Sanki, gəncləşmişdi. Rəssamlığın ən parlaq təbirlərindən biri ilə söyləsək, duzlu görünüşü var idi. Sürtülmüş bir quruş təzəcə qırx- franklıq pula bənzəmədiyi kimi, o da friz şinelli əvvəlki Şaberə bənzəmirdi. Şaberi görən yolçular onun köhnə ordumuzun gözəl qırıntılarından, milli şərəfimizin iftixarı qəhrəman adamlardan biri olduğunu dərhal anlaya bilərdilər. Günəşlə işıqlanmış güzgü şüşəsinin parıltısı günəş ziyalarını əks etdirdiyi kimi, onlar da bizim 630 downloaded from KitabYurdu.org milli şərəfimizi əks etdirirlər. Bu qoca əsgərlərdə kitablarda və rəsmlərdə təsvir edilən hər bir şey vardır. Dervilin yanına qalxmaq üçün qraf minik arabasından düşdüyü zaman, bir gənc kimi yüngül və qıvraq hərəkətlə yerə atılmışdı. Qrafın kabrioleti geriyə qayıdar- qayıtmaz, dərhal üstündə gerb həkk edilmiş ikiadamlıq gözəl bir karet yaxınlaşdı. Qrafinya Ferro karetdən çıxdı. Onun əynində vücudunun gəncliyini və elastikliyini hiss etdirən sadə bir kostyum var idi. Çəhrayı astarlı gözəl bürüncəyi altında qəşəng vücudunun cizgiləri hiss olunurdu. Lakin müştərilərin gəncləşmə- sinə baxmayaraq, vəkilin idarəsi yenə eyni vəziyyətdə idi; hekayənin əvvəlində təsvir edilən idarə ilə indiki idarə arasında heç bir fərq yox idi. Simonen çiynini açıq pəncərəyə dayayaraq səhər yeməyini yeyirdi; o, hər tərəfdən qara evlərlə əhatə olunmuş dar həyətin üstündəki mavi göyə baxırdı. Birdən kiçik katib: -
Aha, - dedi, - kim polkovnik Şaberin qırmızı lentli bir general olduğuna tamaşa üçün mənimlə mərc gəlmək istəyir? Qodeşal: -
Bizim sahibkar məşhur sehrbazdır, - dedi. -
Demək, bu dəfə onunla zarafat etmək mümkün olmayacaq, deyilmi? - deyə Deroş soruşdu. Bukar: -
İndi bununla arvadı qrafinya Ferro məşğul olacaqdır, - dedi. -
Amma nə qəribə vəziyyətdir! - deyə Qodeşal yenə söhbətə qarışdı. - Demək, qrafinya Ferro indi ikisinin öhdəsindən gəlməyə məcburdur? -
Elədir ki var, - deyə Simonen cavab verdi. Bu zaman polkovnik içəri girdi və Dervili xəbər aldı. -
Şaber Simonenin qulağından tutub dartaraq: -
Aha, - dedi, - yaramaz, indi sən, deyəsən, eşidirsən! Katiblər bu mənzərəni görüb gülüşməyə başladılar. Onlar föv- qəladə şəxsiyyətə layiq olan bir ehtiram və maraqla polkovnikə baxırdılar. Qrafinya dəftərxanaya girdikdə, qraf Şaber Dervilin yanında oturmuşdu. 631 downloaded from KitabYurdu.org DÜNYA ƏDƏBİYYATI KLASSİKLƏRİ
- Bilirsinizmi, Bukar, sahibkarın kabinetində orijinal bir tamaşa vaqe olacaqdır. Bu qadın cüt günlərdə qraf Ferronun yanına, tək günlərdə isə qraf Şaberin yanına gedə bilər. Qodeşal: -
İl üç yüz altmış altı gün olduqda hesab bərabərləşər, - dedi. Bukar ciddi bir tövr ilə: -
qədər istehza edən başqa bir idarə tanımıram. Qrafinya idarəyə gəlcək, Dervil polkovniki yataq otağına keçirdi. -
olub-olmadığını bilmədiyim üçün sizi bir-birinizdən ayırmağı lazım bildim. Bununla belə, istəsəniz... -
-
Mən müqavilənin layihəsini düzəltmişəm. Burada göstərilən şərtlər haqqında siz də, qraf Şaber də öz fikrinizi söyləyə bilərsiniz. Bir-birinizin arzularınızı hər ikinizə bildirmək üçün mən növbəylə danışıq aparacağam. Qrafinya səbirsizlikdən özünü saxlaya bilməyərək: -
Dervil oxumağa başladı: “Biz, aşağıda imza atan, Parisdə Pti- Bankie küçəsində yaşayan qraf, general-mayor 1 və “Fəxri legion” kavaleri Giasint Şaber və yuxarıda adı çəkilən qraf Şaberin zövcəsi madam Roza Şapotel...” Qrafinya: -
İlk maddələri buraxın, - dedi, - şərtlərə keçin. -
Madam, - deyə Dervil etiraz etdi, - ilk maddələr qısaca olaraq hər ikinizin vəziyyətinizi izah edir. Birinci maddəyə görə, siz üç şahidin yanında, yəni iki notariusla ərinizin yaşadığı evin sahibi südçünün hüzurunda (bunlar sizin işinizə bələddir və sirri mühafizə edəcəklər), müqaviləyə əlavə olunmuş və doğruluğu sizin vəkiliniz Aleksandr Krott tərəfindən notarius aktıyla təsdiq olunmuş vəsiqə- lərdə bəhs olunan adamın sizin birinci əriniz qraf Şaber olduğunu boynunuza alırsınız. İkinci maddəyə görə, qraf Şaber sizin mənafe- yinizi nəzərə alaraq, həmin müqavilədə göstərilən şərtlərdən başqa heç bir təsadüfdə öz hüququndan istifadə etməməyi öhdəsinə 1 Balzak Şaberi gah polkovnik, gah da general adlandırır, halbuki onun gene- rallığa keçirilməsi “ölümündən” sonra ehtimal olunduğundan təsdiq edilməmiş hesab olunmalıdır. 632
downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 5,98 Mb. Dostları ilə paylaş:
|