İlham Mazanlı
Yüklə 3,34 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İlham A.Mazanlı_________________________________________________________
- KİV millətlərarası və dövlətlərarası münasibətlərin təkmilləşdirilməsi faktoru kimi
- 1992-cı il
İlham A.Mazanlı_________________________________________________________ 511
Respublikasının Nazirlər Kabineti DQMV- də və Azərbaycanın Ermənistanla sərhəd rayonlarındakı vəziyyət haqqında məsələni müzakirə edir 2 aprel
Xankəndindəki tətillər dayandırılır. Erməni separatçıları xəlvəti olaraq Ermənistan SSR Ali Sovetinə seçkilərə hazırlaşırlar. 23 may
Azərbaycanın Ermənistanla sərhədində yerləşən Gədəbəy rayonunda hərbi maşın erməni terrorçuları tərəfindən atəşə tutulur, 1 hərbçi həlak olur. 11 iyun Azərbaycan Respublikasının prezidenti A.Mütəllibov DQMV-yə gəlir. 21 iyun
Ermənilər Laçın rayonunun kəndlərinə hücum edirlər. İki azərbaycanlı həlak olur. 25 iyul Sov.İKP MK Qarabağdakı qanunsuz birləşmələrin silahsızlaşdırılması haqqında qərar qəbul edir. 10 avqust Erməni terrorçuları tərəfindən Tbilisi- Ağdam marşrutu ilə hərəkət edən avtobus partladılır, 17 azərbaycanlı qətlə yetirilir. 22 avqust Erməni terrorçuları Ağdam-Martuni yolunda körpünü partladırlar. 23 avqust Ermənistan parlamenti suverenlik haqqında qətnamə qəbul edir. 2 sentyabr Sov.İKP XXVIII qurultayının Azərbaycan
KİV millətlərarası və dövlətlərarası münasibətlərin təkmilləşdirilməsi faktoru kimi 512
partiya təşkilatından olan bir qrup nümayəndələri DQMV-yə gəlirlər. 11 oktyabr Tuğ kəndində Dağlıq Qarbağ üzrə respublika təşkilat komitəsinin səyyar iclası keçirilir. 3 noyabr Azərbaycanın Laçın rayonunda erməni terrorçuları 2 azərbaycanlını qətlə yetirirlər. 18-20 noyabr Azərbaycan SSR Əfqanıstan Veteranları Şurasının üzvləri Xankəndində və vilayətin digər şəhərlərində olurlar. 19 noyabr Laçın rayonunun kəndləri erməni yaraqıları tərəfindən atəşə tutulur. 28 noyabr Azərbaycan Respublikası Qadınlar Şurasının üzvlərindən və tələbələrdən ibarət bir qrup DQMV-də olur. 30 noyabr Erməni terrorçuları Dağlıq Qarabağda Azərbaycan Respublikası DİN əməkdaş- larını güllə-baran edirlər. 4 nəfər qətlə yetirilir, 3 əməkdaş isə ağır yaralanır. 15 dekabr Əsgəran rayonunda Azərbaycan Respublikası Daxili İşlər Nazirliyinin 2 əməkdaşı öldürülür. 22 dekabr Ermənistan KP MK-nın birinci katibi S.Poqosyan və erməni separatçılarının ideloqlarından biri Z.Balayan xüsusi
İlham A.Mazanlı_________________________________________________________ 513
rayonun komendantının icazəsi olmadan Xankəndinə gəlirlər və elə həmin gün də komendantlıq tərəfindən DQMV ərazisindən çıxarılırlar.
17 mart Sovet İttifaqının saxlanılması ilə bağlı referendum keçirilir. Azərbaycan referen- dumda iştirak edir, Ermənistan imtina edir. 30 aprel Sovet qoşun hissələri XTPD ilə birlikdə Azərbaycanın Xanlar rayonundakı Çaykənd məntəqəsindəki erməni yaraqlı- larının silahsızlaşdırılmasına başlayır. 12 iyun
Boris Yeltsin Rusiya Federasiyasının prezidenti seçilir. 10 avqust Dağlıq Qarabağ Vilayət KP şöbə müdiri V.Qriqoryan Qarabağın erməni ziyalıları- nın Azərbaycan rəhbərliyi ilə görüşünü keçirdiyinə görə erməni millətçiləri tərəfindən öldürülür. 30 avqust Azərbaycan SSRİ-nin tərkibindən çıxdığını elan edir. 2 sentyabr Xankəndində Dağlıq Qarabağ Respublika- sının yaradılması elan edilir. “Dağlıq Qarabağ Respublikasının özünümüdafiə dəstələri” adı altında 15.000 yaraqlıdan ibarət qanunsuz silahlı dəstələr təşkil
KİV millətlərarası və dövlətlərarası münasibətlərin təkmilləşdirilməsi faktoru kimi 514
olunur.
3 sentyabr Heydər Əliyev Naxçıvan Parlamentinin sədri seçilir. 8 sentyabr Ayaz Mütəllibov Azərbaycanın prezidenti seçilir. 23
və Qazaxıstan prezidentlərinin va- sitəçiliyi ilə Azərbaycan və Ermənistan prezidentlərinin Jeleznovodskda (Rusiya) görüşləri keçirilir və Qarabağla bağlı sülh planı imzalanır. 16
oktyabr Levon Ter-Petrosyan Ermənistanın prezidenti seçilir. oktyabr- noyabr
Əldə edilmiş razılığa baxmayaraq, erməni yaraqlıları Dağlıq Qarabağın Xocalı, Martuni və Hadrut rayonlarının azərbay- canlılar yaşayan kəndlərinə silahlı basqın edirlər. 30 –a yaxın kənd viran edilir. 20 noyabr Erməni terrorçuları Xocavənd rayonunun Qarakənd kəndi üzərində gövdəsində Rusiya, Qazaxıstan və Azərbaycanın yüksək vəzifəli şəxsləri və tanınmış jurnalistlər olan “Mİ-8” mülki vertolyotunu vururlar. 22 nəfərin qətlə yetirilməsi sülh planının həyata keçiril- məsini pozur. 26 noyabr Azərbaycan Parlamenti Dağlıq Qarabağın İlham A.Mazanlı_________________________________________________________ 515
muxtariyyətini ləğv edir və Stepanakertin əvvəlki adını bərba edir – Xankəndi. 31 dekabr SSRİ dağılır.
1992-cı il
30-31 yanvar Azərbaycan və Ermənistan ATƏT-ə üzv qəbul olunurlar. ATƏT münaqişənin həllində vasitəçi rolunu öz üzərinə götürür. 25-26 fevral ATƏT-ə üzv olunduqdan dərhal sonra Ermənistan silahlı qüvvələri Xocalı şəhəri- nin əhalisinə qarşı soyqırımı törədir. Rusiyanın regiondakı 4-cü ordusunun Xankəndində yerləşən 366-cı motoatıcı alayının iştirakı ilə 613 nəfəri (o cümlədən, 63 uşağı, 106 qadını, 70 qocanı) qətlə yetirir və şəhəri yerlə-yeksan edir. 487 nəfər, o cümlədən 76 uşaq yaralanır, 1275 nəfər əsir götürülür, 150 nəfər hələ də itkin düşmüş hesab olunur. 28 fevral Praqada ATƏT-in yüksəkvəzifəli rəsmilə- rinin yeddinci görüşü keçirilir. Bu görüş tərəfləri yubatmadan Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ ərazisində atəşkəs elan etməyə, yalnız sülh yolu ilə və ümumi razılıqla dəyişdirilməsi mümkün olan daxili və xarici sərhədlərin toxunulmazlığına hör- Yüklə 3,34 Mb. Dostları ilə paylaş:
|