İlham A.Mazanlı_________________________________________________________
525
qrupunun həmsədri olur
13-17 mart
Bakıda çevrilişə cəhd olur.
21 aprel
Minsk qrupunda Finlandiya İsveçi əvəz
edir
12 noyabr
Azərbaycanda parlament seçkiləri keşirilir.
1996-cı il
3 iyul
Boris Yeltsin yenidən Rusiyanın prezidenti
seçilir.
23 sentyabr
Levon Ter-Petrosyan mübahisəli prezident
seçkilərində qalib gəlir
24 noyabr
Robert Köçəryan Dağlıq Qarabağın
“pezidendi” seçilir.
2-3 dekabr
ATƏT-in Lissabon Sammitində ATƏT-in
sədri Ermənistanla Azərbaycan arasında
münaqişənin həllinin üç başlıca prinsipini
ATƏT-in üzvü olan bütün dövlətlərin (53)
dəstəklədiyi barədə bəyanat verir: 1)
Ermənistan Respublikasının və
Azərbaycan Respub-likasının
ərazi
bütövlüyü; 2) Azərbaycan daxilində Dağlıq
Qarabağa yüksək muxta-riyyət verilməsini
öz müqəddəratını təyin etmək hüququna
əsaslanan razılaşma ilə müəyyən edilən
Dağlıq Qarabağın rəsmi statusu; 3) Dağlıq
Qarabağın və onun bütün əhalisinin
KİV millətlərarası və dövlətlərarası münasibətlərin təkmilləşdirilməsi faktoru kimi
526
təhlükəsizliyinin təminatı, eləcə
də
tərəflərin razılaşmanı təmin etmək üçün
qarşılıqlı öhdəlikləri. Yalnız Ermənistan
Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü təsdiq
edən yekun bəyannamənin əleyhinə səs
verir.
1997-ci il
1 yanvar
Fransa Minsk qrupunda həmsədr qismində
Finlandiyanı əvəz edir.
14 fevral
ABŞ Minsk qrupunda üçüncü həmsədr
qismində seçilir.
20 mart
Robert Köçəryan Ermənistanın baş naziri
təyin edilir.
2 aprel
Rusiya
Dövlət Dumasının Müdafiə
Komitəsinin sədri general Lev Roxlin
Rusiyadan Ermənistana bir milyard ABŞ
dolları məbləğində qeyri-qanuni silah
göndərilməsi barədə
məruzə edir.
Sonradan L.Roxlin naməlum şəraitdə qətlə
yetirilir.
22 aprel
Avropa Şurasının Parlament Assambleyası
Cənubi Qafqazda münaqişələr barədə
qətnamə (№ 1119) qəbul edir. Qətnamədə
qeyd edilirdi ki, regionda mövcud olan
münaqişələr 1975 –ci il Helsinki Yekun
Aktının və 1990-cı il Paris Nizamnamə-
İlham A.Mazanlı_________________________________________________________
527
sinin müddəalarına uyğun həll olunmalıdır:
1. Sərhədlərin toxunulmazlığı;
2. Nəzərdə tutulan ərazilərdə bütün
əhalinin, xüsusilə çoxmillətli sülhməramlı
qüvvələrin təhlükəsizliyinin təminatı;
3. Bütün
tərəflərlə razılaşdırılmaqla,
Abxaziyanın və Dağlıq Qarabağın yüksək
muxtariyyət statusu;
4. Qaçqın və məcburi köçkünlərin geri
qayıtmaq hüququ və insan hüquqlarına
uyğun olaraq onlara yenidən vətəndaşlıq
hüququnun verilməsi.
1 iyun
Həmsədrlər münaqişənin həlli ilə bağlı
kompleks plan təklif edirlər. Təklifin
başlıca ideyası iki əsas məsələ ilə bağlı
paralel danışıqların aparılmasından ibarət
idi: işğal olunmuş ərazilərdən silahlı qüv-
vələrin çıxarılması və Dağlıq Qarabağın
statusunun müəyyənləşdirilməsi. Bu plan-
dan imtina edən Ermənistandan fərqli
olaraq, Azərbaycan təklifi bəzi istisnalarla
qəbul edir.
29 avqust
Rusiya-Ermənistan dostluğu müqaviləsi
imzalanır.
1 sentyabr
Arkadi Qukasyan Dağlıq Qarabağın
“prezidenti” seçilir.
KİV millətlərarası və dövlətlərarası münasibətlərin təkmilləşdirilməsi faktoru kimi
528
19 sentyabr
Həmsədrlər münaqişənin “mərhələli” həlli
planını təqdim edirlər. Bu plan münaqişə-
nin ikimərhələli həllini əks etdirirdi: birinci
mərhələdə - Laçın istisna olmaqla, keçmiş
Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətindən
kənarda yerləşən altı rayondan silahlı
qüvvələrin çıxarılması, yerli əhalinin geri
qaytarılması və münaqişə ərazisində əsas
kommunikasiya əlaqələrinin bərpa edilmə-
si; ikinci mərhələdə - Laçın və Şuşanın,
eləcə də Dağlıq Qarabağın statusunun
müəyyən edilməsi.
26 sentyabr
Levon Ter-Petrosyan mətbuat konfransın-
da çıxış edir və Qarabağ məsələsində
jurnalistlərlə mübahisə edir.
10 oktyabr
Strasburqda Azərbaycan və Ermənistan
prezidentləri birgə bəyannamədə münaqi-
şənin mərhələli həlli planını dəstəklədiklə-
rini bildirirlər.
L.Ter-Petrosian özünün
“Müharibə və sülh” məqaləsində münaqi-
şənin mərhələli həllinin əhəmiyyətini qeyd
edir. Baş nazir R.Koçaryan (Azərbaycanın
Dağlıq Qarabağ bölgəsinin sakini və
vəzifəyə seçilməzdən əvvəl separatçı reji-
min lideri) ölkədə Prezident səlahiyyət-
lərini icra etməyə başlayır. Onun prezident
İlham A.Mazanlı_________________________________________________________
529
seçkilərində qələbəsindən sonra Ermənis-
tanın münaqişənin həllində mövqeyi daha
da dolaşığa düşür.
12 noyabr
“Çıraq” yatağından ilk Azərbaycan nefti
soradan Qərbə nəql olunmaq üçün
Gürcüstanın Supsa şəhərinə daxil olur.
1998-ci il
3
fevral
Levon Ter-Petrosyan istefa verir.
30 mart
Robert Köçəryan Ermənistanın prezidenti
seçilir.
aprel-may
Ermənistan ölkənin keçmiş prezidentinin
münaqişənin mərhələli həllinə verdiyi
razılığı rəsmən rədd edir.
11 oktyabr
Heydər Əliyev yenidən Azərbaycanın
prezidenti seçilir.
9 noyabr
Həmsədrlər münaqişənin həlli ilə bağlı
“ümumi dövlət” adlı yeni plan irəli
sürürlər. Bu təklif beynəlxalq hüquq
normaları və prinsipləri, eləcə də milli
qanunvericiliklə ziddiyyət təşkil etdiyi
üçün Azərbaycan tərəfi ondan imtina
edir. Azərbaycan ATƏT-in Minsk Qrupu
çərçivəsində aparılan danışıqların həm-
sədrlərin münaqişənin mərhələli həlli
barədə keçmiş təklifi əsasında yeniləşdiril-
Dostları ilə paylaş: |