www.kitabxana.net
Milli Virtual Kitabxananın e-nəşri
zikr eləyərək vəcdə gəlməkdir. Evladlarım, dualarım sizinlədir. Yaxşı olan işləri görün, pislik-
dən, azğınlıqdlan uzaq olun. Allah yolunuzu açıq eləsin, haydı salamatçılıqla gedin».
Qalxıb şeyxin əllərini öpmək istədilər. Şeyx əlini vermədi. Gülümsədi, hər birinin kürəyini
sığalladı. Hamısının da kürəyi yandı o an, bir atəş düşdü içlərinə.
Bir həftə sonra hamısı əvvəlki yaşayışları ilə aralarında qalın bir divar hörərək gəldilər.
Hər kəs yenə eyni işdə çalışırdı. Hacı meyvə-tərəvəz bazarında, Qüdrət qəssablar bazarın-
da, Qədir taxıl bazarında, Heydər uzun yollarda. Amma hamısı da boş vaxtlarında əllərində təs-
beh dərslərini tamamlayır, nəfslərinə hakim kəsilirdilər.
Qəsəbə adamları onlardakı bu dəyişikləri görür, bir şey başa düşə bilmirdilər. Şərab düka-
nının sahibi Durandan başqa hər kəs bu işə səbəb olanlara dua eləyirdi.
Heydərin anası: «Məni o qapıya aparın, qalan ömrümü şeyxin qapısında xidmətçiliklə keçi-
rim. Çox şükür, oğlum qurtardı!» deyir, baqqaldan aldığı şəkərləri məhəllənin uşaqlarına bağış-
layırdı.
Xəbər tezliklə bütün bölgəyə yayıldı. Oğlundan, ərindən dərdli olan qadınlar gizlicə Kərim
ağanın dükanına gəlir, yalvarıb-yaxararaq öz oğullarını, ərlərini də ora aparmasını xahiş eləyir-
dilər.
Ilk həftələrdə şeyxin nurlu üzü dörd yoldaşın gözləri önündən çəkilmirdi. Əllərindəki təs-
behlər xoş bir ahənglə şak-şukla çevrilir, dillərindən dualar yağırdı. Nə vaxt axşamlar ayaqları
iradələrinin ziddinə olaraq hərəkət eləsə, ağappaq saqqalı və əmredicə səsiylə bir ixtiyar dururdu
gözləri önündə: «Allahı zikr etməkdən dayanmayın, əsl sərxoşluq onu zikr eləyərək vəcdə gəl-
məkdir».
Ayaqları onları başqa bir yerə apararkən şeyxin təsirli səsini eşidirdilər, «Tövbə!» deyib
yollarını dəyişdirirdilər.
Günlər, aylar keçdikcə şeyxin üzü uzaqlaşdı onlardan. O təbəssüm bulanıqlaşdı, o nurlu üz
donuqlaşdı. Qüdrət, Hacı və Qədirin o xəyali hava, o mənəvi dünya ilə aralarındakı məsafə ged-
gedə uzaqlaşırdı. Dərsləri yarımçıq qalır, axşam olunca ağızlarında hiss elədikləri o ləzzətli dad
onları çağırırdı.
Bir
neçə aydan sonra Qüdrət, Hacı, Qədir şərabçı dükanına gəldilər.
- Dilimiz-damağımız qurudu, Duran ağa, tövbəsi batsın!
- Şeyx bizi tələbəyə çevirdi, dərs ha dərs.
Qüdrət, Hacı və Qədir tövbəni pozub mey-məzəni alaraq viranənin yolunu tutdular.
Duran
ağa əllərini ovuşdurur, gizlin-gizlin gülürdü.
Qəsəbədə bir xəyal qırıqlığı oldu. Kimisi dizlərinə vurub «Qurtarmışdılar, heyif oldu» dedi,
kimisi də: «It yeməyə tövbə edərmi?» dedi.
Əməllicə uzatdığı qara saqqalları və əlində təsbehi ilə uzun bir səfərdən döndü Heydər.
Anasının əlini öpüb, evə lazım olan şeyləri aldı. Əlinə-üzünə qan gəlmiş, bət-bənizi ağarmışdı.
Əynində şıq bir kostyumu vardı. Axşama doğru pencəyini çiyninə atıb çarşıya getdi.
Anası ardınca dua eləyirdi:
- Səbəb olanlar nur içində yaşasınlar, Allah mənə bu günləri də göstərdi. Itlərlə çörək yeyə-
rəm…
Çarşıda Heydəri görənlər gizlincə bu bəd xəbəri verdilər. Heydərin beyninə qan vurdu.
Birbaşa viranəyə getdi. Üçü də ordaydı, şərab içirdilər.
Heydəri ilk öncə Qədir gördü:
- Vaay! Pirim, tövbə qapısı bağlanmadı ki! Gəl sən də iç, yenə tövbə elərik, - dedi.
Hacı:
- Heydərim, sənin ağ saqqallın demədimi, tövbəni min kərə pozsan da, yenə gəl. Qorxma,
gəl içək, - dedi.
Qüdrətin başı yerdəydi, səsini çıxartmadı.
Heydər neyləyəcəyini bilmirdi. Nəsihət eləyə bilmirdi, bir neçə ay öncə özü də eyni hal-
daydı. Bir şey söyləməyə dili gəlmirdi. Qabağındakı şəraba və məzələrə baxdı. Boğazında bir
yanma duydu, ağzına qəribə bir dad doldu. Damarlarında qanın sürətləndiyini hiss elədi. Sonra
www.kitabxana.net
Milli Virtual Kitabxananın e-nəşri
həmən o gün otağa yayılan
təsirli səsi duydu birdən, diksindi, üzünü bürüşdürdü.
Hirslə geri dön-
dü, kafeyə doğru getdi.
Üç dost Heydərin ardınca bağırıb gülürdülər.
- Heydər, kimsəyə demərəm,
gəl otur, iki qədəh iç.
- Heydəəəəəər! Bildir bundan yaxşıydın. Sənə nə oldu qurbanı olduğum?
- Heydəəəəəəəəər! O şeyx səni səni yoldan çıxartdı, ged. Bir də şeyxə görün, dua oxusun
sənə.
Üçü birdən Heydərin arxasınca oxumağa başladılar.
Sofular haram demiş bu aşqın badəsinə
Mən doldurar,
mən içərəm, günah mənim,
kimə nə
Ooooooof! Heydər, Heeeydəər, kiiimə nəəə…
Ardına baxmadan qaçırmış kimi ordan uzaqlaşdı Heydər. Dostlarından heç qaçmamışdı. Bu
ilk qaçışıydı. Narahat, yorulmuş, hüzünlü halda girdə kafeyə. Bir çay gətirtmək istədi, vaz keçdi,
kafedən çıxdı.
Heydər ertəsi sabah içində bir sıxıntı gəldi çarşıya. Hacı yenə öskürərək çuvalları daşıyırdı.
Dözə bilmədi. Ürəyi ağrıdı, için-için yandı. Gözlərindən bir-iki damla yaş süzüldü. Ayrıldı or-
dan. Qəssablar bazarında Qüdrəti gördü. Əli-üzü qan içindəydi. Qoyun dərisini duzlayırdı. Bir az
qabaqda yeşiklərin altında inləyərək gedirdi Qədir. Əlindəki təsbehi sürətlə çevirməyə başladı.
Dostlarını yenə bir yerə yığıb Şeyxin yanına aparmağı düşündü. «Çarə olmaz insanın iradəsinə,
bunlar yenə bildiklərini eləyəcəklər» dedi ürəyində. Çarşı üstünə-üstünə gəlirdi. Bir yuxarı getdi.
Bir aşağı gəldi. Qəsəbəyə sığmırdı. Evə doğru iti addımlarla getməyə başladı.
Axşam evdə darıxdı, sıxıldı. Təzədən çarşıya çıxdı. Bilərəkdən yolunu viranəyə saldı. Ora-
daydılar. Yanlarına getdi. Nə deyəcəyini bilə bilmirdi. Bir yandan da gəlib keçənlərin
onu burada
görəcəklərindən narahat idi. Kimi şüşəni uzadır, kimi məzədən yeməsi üçün təkid eləyirdi. Bir
şeylər söyləmək istədi. Söz boğazında düyünlənib qaldı. «Nə gözəl tərgitmişdik bu zəqqumu»
deyə qəlbindən keçirtdi.
Qədir bir qəhqəhə çəkdi və Heydərə doğru döndü.
- Xocalıq eləmək istəyirsən, camiyə get. Qurbanı olduğum, ağzımızın dadını pozma, - dedi.
- Burda yalan dünyanın qıçına iki təpik atırıq, sabah kürəyimizə neçə yumruq dəyəcəyi bəlli de-
yil.
Hacı sözə qarışdı:
- Ay uşaq, cücə yumurtadan çıxdı, qabığını bəyənmədi. Daha dünən məhəllələrdə «Yarımı
mənə verin» deyə ağladığını nə tez unutdu bu? Içib-içib anasını itirmiş eşşək sıpası kimi anqırır-
dı…
Qüdrət:
- Qardaş, kefimizi qaçırtma, - dedi. – Hər gün sənin moizələrinimi dinləyəcəyik? Haydı,
get, artıq. Tövbəni pozmadan da yanımıza gəlmə. Dost ikən düşmən olmayaq.
Ən çox da Qüdrətin sözləri ona təsir elədi Heydərə, neyləyəcəyini bilmirdi. Bir zamanlar
öz anasını belə burdan qovmuşdu. Sərxoşlüğün nə demək olduğunu çox yaxşı bilirdi Heydər.
Çarəsizcə geri döndü, sürətlə ordan ayrıldı. Ardından yenə qəhqəhələr yüksəlir, üçü də növbəylə
Heydərə qışqırırdılar:
- Heydəəər, boğazın qurumuşdur, gəl boğazını islat, qurbaan!
- Poz da gəl Heydəəəəər! Tövbəni poz da, gəəəəəl!
- Heydəəəəəər! Şıx desəm gəl, şah desəm gəlmə!
- Heydəəəər! Tövbəni pozmadan gəlməəəəəə!
- Heydəəəəər! Dəstəgül qəsəbəyə gəlib!
- Heydəəəəəər! Hahhahahahaaaaaaaa!
- Heydər! Heydəəəəəər! Biz içərik, kiiiimə nə!
«Dəstəgül qəsəbəyə gəlib!» cümləsi bir qurğuşun kimi saplandı Heydərin ürəyinə. Almani-
yada olanların məzuniyyət fəsliydi. Heydər özü özündən soruşmağa başladı. «Birdən qarşıma çı-
xarsa, yenə sallanıb gedərsə, yenə oğrunca anamın yanına gəlib «Heydər üçün» deyib, bir qutu
siqaret, bir köynək verib gedərsə? Ya çarşıda, bazarda qarşıma çıxıb gözlərini süzdürərsə… Ürə-