359
102. «Space» – Azərbaycanda müstəqil teleşirkət. 1997-ci
ildə yaradılmışdır. Dünyanın bir sıra – MSM, Fashion TV,
CNN, NTV telekanalları, İhlas agentliyi ilə əməkdaşlıq edir. –
113.
103. ANS televiziyası – Azərbaycanda 1991-ci ildən fəaliyyət
göstərən müstəqil televiziya kanallarından biri. – 115.
104. Qazaxıstan, Q a z a x ı s t a n R e s p u b l i k a s ı –
Avrasiyanın mərkəzi hissəsində dövlət. Sahəsi 2.724,9 km
2
, əhalisi
16,7 milyon nəfərdir. Paytaxtı Astana şəhəridir. Dövlət başçısı
prezident, qanunverici orqanı birpalatalı Ali Sovetdir. –
118,190,192,193,256,275.
105. Novruz bayramı – qədim xalq bayramı. Şimal yarım-
kürəsində astronomik yazın başlandığı gecə-gündüz bərabərliyi
günündə (martın 21–22-də ) keçirilir. Qədim zamanlardan
başlayaraq
İran,
Azərbaycan,
Əfqanıstan,
Tacikistan,
Özbəkistan və bəzi Şərq ölkələri baharın – yeni ilin gəlişini
şənliklərlə qarşılayırlar. Respublikamız müstəqillik qazanandan
sonra Novruz bayramı rəsmi ümumxalq bayramı və istirahət
günü elan edilmişdir. – 125–126,135–143.
106. Ramil Usubov, R a m i l İ d r i s o ğ l u (d.1948) –
general-polkovnik. 1994-cü ildən Azərbaycan Respublikasının
Daxili İşlər naziridir. – 132–133.
107. Putin Vladimir (d.1952) – 2000–2008-ci illərdə Rusiya
Federasiyasının Prezidenti. 1975–97-ci illərdə bir sıra məsul
vəzifələrdə çalışmışdır. 1998-ci ildə Rusiya Federasiyası Prezidenti
Administrasiyasının
rəhbəri, 1998–99-cu illərdə FTX-nın
direktoru, 1999-cu ilin avqustundan Rusiya hökumətinin başçısı,
2008-ci ilin mayında Rusiya Federasiyasının Baş naziri təyin
360
edilmişdir. 2012-ci ilin mart ayında yenidən Rusiya Federa-
siyasının prezidenti seçilmişdir. – 134,146–151,326.
108. Krasnodar diyarı – Rusiya Federasiyasında subyekt.
Sahəsi 83,6 min km
2
, əhalisi 5,1 milyon nəfərdir. – 134.
109. İçərişəhər – Bakının qala divarları ilə əhatə olunan
qədim hissəsi. Sahəsi 22 hektardır. Arxeoloji qazıntılar nəti-
cəsində İçərişəhər ərazisində iki mədəni təbəqə müəyyən-
ləşdirilmişdir. XIV–XVII əsrləri əhatə edən üst təbəqədən
düzbucaqlı və dördkünc yaşayış evlərinin qalıqları, VIII–XIII
əsrlərə aid alt təbəqədən düzbucaqlı formalı kiçik otaqların
qalıqları, quyular və s. maddi mədəniyyət nümunələri aşkar
edilmişdir.
İçərişəhər orta əsrlərdə Bakının əsas mərkəzinə çevrilmiş,
XII əsrdə burada ilk qala divarları çəkilmişdir. Bu divarlar 25–
30 m dənizin içərisinə uzanaraq İçərişəhərin qarşısında qapalı
liman əmələ gətirmişdi. İçərişəhərin üç əsas – Şamaxı, Salyan
və dəniz sahilinə açılan darvazası olmuşdur. İçərişəhərdəki
Sınıqqala (1078), Qız qalası və s. abidələr İçərişəhərin
əvvəllər dənizə yaxın sahədə inkişaf etdiyini göstərir. XV
əsrdə Şirvanşahlar sarayı tikilmişdir. XVII əsrdə İçərişəhərdə
çoxlu karvansara və ticarət binası inşa edilmiş, XVIII əsrdə isə
Xan sarayı tikilmiş, yeni su kəmərləri çəkilmişdi. XIX əsrdə
və XX əsrin əvvəllərində İçərişəhərin plan quruluşu
dəyişdirilmədən köhnə binaların yerində əsaslı daş binalar
tikilmişdir. Bu zaman qala divarlarının ikinci sırası sökülmüş
və yalnız Şamaxı darvazasının yanında 2-ci darvaza tikilmişdir
(1888). Beləliklə, qoşa darvaza əmələ gəlmişdir. 1977-ci ildə
İçərişəhər Azərbaycan memarlığı tarixi qoruğuna çevrilmişdir.
– 135,142.
110. Oqtay Əsədov, O q t a y S a b i r o ğ l u (d.1955) –
ictimai xadim, mühəndis. 1996–2004-cü illərdə Abşeron Re-
361
gional Səhmdar Su Cəmiyyətinin, 2004–2005-ci illərdə «Azər-
su» Səhmdar Cəmiyyətinin prezidenti olmuşdur.
Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin üzvü, 2005-ci
ildən Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin sədridir. Yeni
Azərbaycan Partiyası Siyasi Şurasının üzvüdür. – 143.
111. Rostropoviç Mstislav (1927–2007) – Bakıda doğulmuş
görkəmli musiqiçi, violonçelist, dirijor. Lenin mükafatı laureatı,
SSRİ Xalq artisti. Bakı Musiqi Akademiyasının Fəxri
professoru. Azərbaycan Respublikasının «İstiqlal» və «Heydər
Əliyev» ordenləri ilə təltif olunmuşdur. –144–145, 146–151.
112. Berlin divarı – Şərqi Berlindən Qərbi Berlinə külli
miqdarda gedən əhalinin qarşısını almaq üçün 1961-ci ildə
Almaniya Demokratik Respublikası Hökuməti və Almaniya
Vahid Sosialist Partiyasının rəhbərliyi ilə Qərbi Berlin ətrafında
betondan və tikanlı məftillər və gözətçi postları ilə tikilmiş
divar. 1990-cı ildə divar söküldü və Berlin Almaniyanın
paytaxtı elan edildi. – 144.
113. Dmitri Şostakoviç (1906–1975) – böyük rus bəstəkarı,
sənətşünaslıq elmləri doktoru – XX əsr dünya müsiqi sənətinin
klassiki. Şostakoviçin yaradıcılığında simfonik musiqi başlıca
yer tutur. Ən kamil əsərlərindən sayılan 7,11,12, 14,15-ci
simfoniyalarında həyat və ölüm mövzusu böyük emosionallıqla
ifadə olunmuşdur. Bir çox dünya ölkələrinin milli, elm,
incəsənət akademiyalarının Fəxri üzvü olmuşdur. – 145.
114. Monako, M o n a k o K n y a z l ı ğ ı – Cənubi Avro-
pada, Aralıq dənizi sahilində dövlət. Sahəsi 1,95 km
2
, əhalisi
32,1 min nəfərdir. İnzibati cəhətdən 3 mahal – şəhərdən
ibarətdir. Monako Knyazlığı konstitusiyalı irsi monarxiyadır.
Dövlət başçısı knyazdır. Qanunverici hakimiyyət knyaza və
Milli Şuraya (parlamentə) məxsusdur. Paytaxtı Monako şə-
həridir. – 146.
Dostları ilə paylaş: |